Poros je dobro posećeno (pogotovo vikendom) lepo, živopisno ostrvo, na samo 200 m od gradića Galatas na Peloponezu. Poros ima umerene cene i širok spektar zabave na vodi, restorana i noćnih klubova. Ovo ostrvo ima ponešto za svakoga. Poros je samo sat vremena udaljen od Atine, što ga čini odličnom lokacijom za one koji su zainteresovani da ga posete iz Atine na jedan dan.
Geografija
Poros se sastoji od dva ostrva: Sphairia je južni deo vulkanskog porekla, gde se nalazi grad Poros, dok je Kalaureia, takođe Kalavria ili Calauria, severni i mnogo veći deo ostrva. Kalaureia je pokrivena borovom šumom i ima mirne plaže do kojih se može stići samo čamcima. Dva ostrva su spojena mostom preko uskog tesnaca.
Kanal koji deli Poros na dva dela
Poros je smešten u blizini Atine (oko 58 km vazdušnom linijom), u južnom delu Saronskog zaliva, veoma važnom za Grčku. Od Saronskih ostrva Porosu je najbliža Egina, koja se nalazi oko 12,5 km severno. Južni i zapadni deo Porosa je veoma blizu Peloponeza. Na jugu je to kanal širine svega 200 m i dužine 1300 m. U budućnosti se očekuje izgradnja mosta na najužem mestu moreuza. Zapadni deo Porosa je od Peloponeza odvojen kanalom širine 500 m i dužine 1200 m.
Ostrvo ima razuđenu obalu ukupne dužine 43 km, sa brojnim malim zalivima i skrivenim plažama. Dužina i širina ostrva su otprilike isti i iznose 8 km. Tačna površina Porosa je prava misterija, podaci iz različitih izvora se veoma razlikuju, ali ako je verovati sajtu posvećenom ostrvu ona iznosi 31 km2. Inače, podaci o površini Porosa se kreću od 22 km2 do 50 km2. Ovaj poslednji podatak bi trebalo da se odnosi na površinu Opštine Poros, kojoj pripada i najistočniji deo Peloponeza sa jednim naseljem.
Poros je brdovit, ali je njegovo zemljište vulkanskog porekla i veoma plodno, pa je ostrvo stoga dobro obrađeno i gusto naseljeno. Najviši vrh ostrva je Vigla (358 m). Nekoliko potočića i povremenih tokova teče u južnom i severoistočnom delu ostrva. Zapadni i severni deo ostrva ima blaga brda i doline. Peščane plaže se nalaze samo na južnoj obali ostrva, a izuztetak predstavlja zaliv Vayionia na severnoj obali.
Klima na Porosu je sredozemna. I zelenilo je osobeno za ovu klimu. Zahvaljujući plodnom zemljištu ono je nešto bujnije u odnosu na klimatske uslove. Zbog toga na ostrvu postoje značajne šume bora u centralnom i južnom delu. Ostali deo ostrva je pod žbunjem, pa Poros nije ogoleo kao mnoga druga ostrva u Grčkoj.
Istorija
Poros je veoma rano naseljen, već u doba rane praistorije. Poslednja istraživanja pokazuju da je Poros bio naseljen još u Bronzano doba, a starost grobova i kuća je procenjena na 1000 godina p.n.e. Drevno ime Porosa bilo je Pogon.
U doba mikenske civilizacije, Poros je bio „živo“ ostrvo za ovaj deo Grčke. Antička Atina bila je tokom starogrčkog razdoblja gospodar nad ovim malim ostrvom. Stoga je kasnija istorija Porosa vezana za istoriju Atine. U doba rane Viznatije česti napadi gusara doveli su do novog nazadovanja ostrva. Posle osvajanja Carigrada od strane Krstaša 1204. godine. Poros je bio pod vlašću Zapada sve do XVI veka. Tada Poros osvajaju Turci i pod njima ostaje vekovima uz kratku vlast Mlečana krajem XVII veka. Poros je tokom turske valadavine imao autonomiju, što je očuvalo ekonomsku moć mesnog stanovništva.
Novi procvat Porosa dešava se obrazovanjem savremene Grčke 1830. godine. Proglašavanjem obližnje Atine za novu prestonicu Poros se počinje razvijati, ali to ipak nije sprečilo iseljavanje mnogobrojnog stanovništva sa ostrva. Posle Drugog svetskog rata širenjem Atine ostrvo postaje mesto vikend turizma Atinjana, što je dalo novi podstrek za razvoj.
Ostrvo je bilo jako pogođeno šumskim požarom 2007. godine, kao posledica izuzetno visokih temperatura tog leta u jugoistočnoj Evropi.
Stanovništvo
Po poslednjem popisu iz 2011. godine na ostrvu živi nešto manje od 4.000 stanovnika, tačnije 3.993. Gotovo celokupno stanovništvo su Grci. U gradu Porosu popisan je 3.651 stanovnik, a ostala dva naselja su Kiani Akti (213 stanovnika) i Agios Nektarios (101 stanovnik). U manastiru Moni Zoodochou Pigis Kalavrias bilo je 28 monaha. Iz gore navedenog proizilazi da gotovo svi stanovnici opštine (oko 91%) žive u gradu Porosu. Poros je dobro očuvan gradić sa lepim starim jezgrom, koje se smestilo na brdu na kraju zaliva.
Privreda
Poljoprivreda i pomorstvo su tradicionalna zanimanja ostrvskog stanovništva, pogotovo uzgajanje vinove loze i masline. Danas je to u senci vikend turizma. U prilog turizmu ide i dobra saobraćajna povezanost ostrva sa kopnom i obližnjom Atinom. Ostrvo je najčešće odredište Atinjana u slobodno vreme, pa je prepuno taverni, pansiona, diskoteka i drugih sadržaja namenjenih slobodnom vremenu.
Saobraćaj
Iz luke Pirej katamarini i “leteći delfini” polaze za Poros na svaka dva-tri sata u periodu od 08:00 do 18:30-20:00 sati, u zavisnosti od doba godine. Vožnja traje oko 55 minuta, a cena karte je oko 23 €.
Trajekti voze mnogo sporije, vožnja traje oko 2 sata i 15 minuta, a cena karte je oko 14 €.
Mnogo je bolje, kada se dolazi kolima, doći u mesto Galatas na Peloponezu, odakle trajekti saobraćaju na svakih pola sata. U špicu sezone polasci su od 06:40 do 22:40 sati. Između ova dva gradića saobraća i brod (prevozi samo putnike) 24 časa dnevno, sa polascima na svakih 15 minuta od 06:00 do 24:00, odnosno na svakih pola sata od 24:00 do 06:00 sati.
U špicu sezone jednom nedeljno postoji veza Porosa sa Nafplionom i Korintskim kanalom.
Na samom ostrvu postoje dve autobuske linije: Poros – Perlia – Mikro Neorio – Megalo Neorio i Poros – Kanali – Askeli – Monastiri koje saobraćaju na svakih pola sata, a polaze sa glavnog trga. Mogu se koristiti i usluge lokalnog brodića do plaža Mikro Neorio, Megalo Neorio, Love little Port, Askeli, Monastiri, Plaka i Alikes. Polazna tačka brodića je kej blizu glavnog trga.
Znamenitosti
U Arheološkom muzeju Porosa smešteni su nalazi iz hrama Posejdona i sa susednih područja Peleponeza. Nalazi se na trgu Korizi.
Sahat kula Porosa se nalazi na najvišoj tački grada. To je izuzetno obeležje Porosa. Sa vrha tornja pruža se prekrasan pogled na more i okolni krajolik.
Mnoge kuće u Porosu vredi videti, pošto pripadaju arhitekturi neoklasicizma: Villa Galini, zgrada Deimizi i Gravi’s shop.
Šetnja ostrvom Poros je takođe nešto u čemu bi trebalo uživati; vazduh je ispunjen mirisnim aromama borova, limuna i maslina.
Noćni život
Poros ima mnogo dobrih restorana. Obavezno bi trebalo probati taramokeftedes (loptice od riblje ikre), svinjetina punjena belim lukom ostavlja bez daha, kokoretsi (iznutrice) i gourounopoula (prasetina), a možda se nekom više sviđa jastog sa testeninom.
Možda je iznenađenje, ali Poros ima veoma dobar noćni život. Većina barova i noćnih klubova nalazi se na rivi u gradu Porosu.
PLAŽE
Poros, kao i ostala Saronska ostrva, nije destinacija na koju se dolazi prvenstveno zbog kupanja. Plaža nema mnogo i nisu kvalitetne kao na većini drugih grčkih ostrva. Sledi opis sedam plaža.
Kanali:
Lokacija: 2 km severno od grada Porosa.
Opis: Kanali je uređena plaža između grada Porosa i naselja Askeli sa ležaljkama i suncobranima.
Prelepa dugačka plaža Kanali smestila se na drugoj strani naselja Kiani Akti, suprotno od plaže Askeli. Sastoji se od sitnog peska i kristalno čiste vode. Odlična riblja taverna je blizu mora, odmah pored plaže, i iz nje se pruža fantastičan pogled na otvoreno more.
U okolnom području se izdaju studija, apartmani i sobe.
Do plaže Kanali može se doći i lokalnim autobusom koji polazi iz grada Porosa.
Askeli:
Lokacija: 3 km severoistočno od grada Porosa.
Opis: Askeli je najduža i najposećenija plaža na ostrvu. Uređena je sa ležaljkama, suncobranima i barovima.
Locirana na istočnoj strani naselja Kiani Akti, istoimena plaža je prelepa, dugačka i velika sa zlatnim peskom i dubokom čistom vodom. Poseduje i teren za odbojku na pesku.
Barovi, hoteli, prodavnice i taverne se nalaze u naselju Kiani Akti, blizu plaže.
Do plaže Askeli može se doći i lokalnim autobusom koji polazi iz grada Porosa.
Monastiri:
Lokacija: 5 km severoistočno od grada Porosa.
Opis: Na putu od naselja Kiani Akti za Monastery, smestila se ova mala uvala. To je izvanredno mesto za opuštanje, zaštićeno zelenim liticama.
Do plaže Monastiri, na jugoistočnoj obali ostrva, moguće je doći autobusom, taksijem ili taksi brodićem iz grada Porosa.
Plaža je dobila ime iz razloga što se manastir Zoodochos Pigi nalazi na obližnjem brdu.
Ispod brda, na kome se nalazi manastir, u borovoj šumi se smestio luksuzni hotel “Sirene”.
More je čisto, a plaža je mirna. Plaža je dobro poznata po panoramskoj lepoti sa brdima u pozadini i borovima koji kompletiraju pejzaž.
Ljubitelji zabave mogu na ovoj plaži u aktivnostima na moru i podvodnom ronjenju.
U blizini plaže je živopisna taverna.
Vayionia (Vagionia):
Lokacija: 10 km severno od grada Porosa.
Opis: Vayionia je najsevernija plaža na ostrvu. Usamljena i okružena bujnim zelenilom, ova plaža je slabo posećena.
Na severnoj obali ostrva nalazi se prelep zaliv Vayionia, prilično otvoren i popularan među ribarima zbog toga što je pogodan za sve vrste ribolova.
Peščano-šljunkovita plaža Vayionia proteže se ivicom prekrasne doline pune vegetacije i agruma. Na plaži postoje suncobrani i ležaljke, a u maloj kantini mogu se kupiti grickalice i osvežavajuća pića.
Nekoliko metara od obale, pod morem, vide se ruševine antičkog grada. Jasno su vidljivi put i temelji kuće.
Do plaže Vayionia dolazi se uskim krivudavim putem koji se završava na samoj obali. Ne postoji autobuski prevoz i jedini način da se dođe do plaže je u sopstvenoj režiji.
Russian Bay:
Lokacija: 5 km severozapadno od grada Porosa.
Opis: Russian Bay je zapravo neuređena plaža na jugozapadnoj obali ostrva. Na plaži su ruševine stare mornaričke baze.
1,5 km zapadno od plaže Neorio nalazi se Russian Bay (ruski zaliv), po nekima najbolja plaža na ostrvu. Lepa i slikovita uvala ima zlatni pesak i čistu i neverovatno mirno more, zaštićeno od vetrova. Russian Bay je poznat iz istorije Porosa, kao mesto gde su se usidrili prvi ruski brodovi koji su došli da pomognu grčku revoluciju protiv turske vladavine.
Love Bay (Lover Bay, Lover’s Bay):
Lokacija: 4 km severozapadno od grada Porosa.
Opis: Love Bay je verovatno najlepša plaža na Porosu. To je mali zaliv okružen borovom šumom. Plaža je uređena, a zbog malih dimenzija na njoj je obično gužva.
Ovaj divan i šarmantan zaliv, za koji posetioci kažu da je pravi raj na zemlji. Plaža je sa finim belim peskom i šljunkom i neverovatnom kristalno-smaragdnom vodom.
Plaža je okružena bujnom borovom šumom, u čijoj hladovini se smestio kamp.
Do vrhunske plaže Love Bay može se doći lokalnim autobusom koji vozi do plaže Russian Bay, a polazi na svakih sat vremena iz grada Porosa.
Megalo Neorio:
Lokacija: 3 km severozapadno od grada Porosa.
Opis: Megalo Neorio je divna plaža u neposrednoj blizini grada Porosa. Okružena je bujnim zelenilom i ima ukusne riblje taverne duž obale.
Megalo Neorio je plaža u senci borova koji se spuštaju sve do mora, sa finim zlatnim peskom i kristalno čistom vodom. Na plaži se nalazi centar za zabavu na vodi koji raspolaže sa svim potrebnim rekvizitima. U blizini plaže ima hotela i taverni.
Postoji i plaža Mikro Neorio, koja je nešto bliža gradu Porosu.