Nikaragva je država u Centralnoj (Srednjoj) Americi. Smeštena je između 11º i 14º severne geografske širine. Prema istoku izlazi na Karipsko more u dužini od preko 500 km, a prema zapadu izlazi na Tihi okean u dužini od oko 400 km. Prema severu se u dužini od 922 km graniči sa Hondurasom, a prema jugu se graniči sa Kostarikom, sa kojom ima granicu u dužini od 309 km. Površina Nikaragve je 131.000 km2, što znači da je za oko 50% veća od Srbije.
Na pacifičkoj obali Nikaragve nalaze se dva najveća jezera u Srednjoj Americi – Managua (1.042 km2) i Nicaragua (8.264 km2). U jezeru Nicaragua nalazi se ostrvo Ometepe površine 276 km2 i to je deveto po veličini ostrvo na svetu koje se nalazi u jezeru!
Nasuprot tome, najveće morsko ostrvo Nikaragve manje je od njega 10 puta! Nikaragva nema mnogo ostrva u Karipskom moru i to su grupe ostrva Islas del Maiz (kukuruzna ostrva), Cayos de Perlas (biserni sprudovi) i Cayos Miskito, kao i nekolicina pojedinačnih ostrva. Radi se o ostrvima izuzetno male površine. Jedino se izdvaja Cayo Miskito, poznato i pod nazivom Cayo Mayor, koji se nalazi u centru arhipelaga Cayos Miskito i koje je više nego trostruko veće od Isla Grande del Maíz (veliko kukuruzno ostrvo), koji zauzima drugo mesto sa površinom od 10 km2.
Nikaragva je 1980. godine jednostrano raskinula ugovor iz 1928. godine potpisan sa Kolumbijom, kojim je utvrđen suverenitet te države nad karipskim arhipelagom San Andrés i Providencia, udaljenim oko 190 km od obale Nikaragve, a čak 637 km od kontinentalnog dela Kolumbije. Granica na moru između Nikaragve i Kolumbije povučena je po 82º zapadne geografske dužine (meridijanu). Nikaragva takođe osporava Ugovor iz Quita Sueñe, koji je ratifikovao američki Senat u julu 1981. godine, prema kome su Kolumbiji dodeljena i nenaseljena ostrva Quita Sueño Bank, Roncador Cay i Serrana Bank. O ovome je više napisano u opisu ostrva Kolumbije.
CAYO DE LA PALOMA
Cayo de la Paloma je najjužnije karipsko ostrvo Nikaragve.
Ovaj sprud se nalazi 2,7 km istočno od obale Nikaragve. Najbliže naselje je Bluefields, kome administrativno i pripada. Dužina spruda je 300 m, najveća širina je 130 m, a površina merena na Google Earthu iznosi 2,3 ha.
GPS koordinate: 11°48’10” N, 83°39’40” W.
I G U A N A I S L A N D
Zvuk Karipskog mora koji lupa o obalu pruža svakodnevni muzički zapis na vulkanskom ostrvu Iguana, udaljenom 20 km grada Bluefieldsa. Čista tirkizna voda dominira vidnim poljem u svim pravcima, a spektakularni izlasci i zalasci sunca čine poglede još dramatičnijim u zoru i sumrak. Ovo utočište od 1,6 ha, zaogrnuto kokosovim palmama i stablima banana za maksimalnu privatnost, kombinuje nekretninu po principu ključ u ruke, besplatno vlasništvo sa vrlo pristupačnom cenom.
Iguana je privatno ostrvo, koje se nudi na prodaju po ceni od 475.000 USD. Nalazi se oko 4,2 km od obale Nikaragve. Dugačko je 190 m, a najveća širina je 100 m.
Na ostrvu je kuća sa tri spavaće sobe i dva kupatila sa verandom, trpezarijom, šankom i dnevnim boravkom, plus dodatni smeštaj za osoblje na drugoj strani ostrva, sve izgrađeno prema savremenim standardima. Šetalište se vijuga oko imanja kako bi podstaklo lagodne šetnje po lišću, dom leptira koji migriraju; osmatračnica visine 8 m omogućava posetiocima da pogledaju preko okeana u prašume u daljini. Ima dovoljno prostora za dodavanje bazena, ali osvežavajuće kupanje je jednostavno na mirnoj zapadnoj strani ostrva u blizini pristaništa. Ovaj deo Nikaragve je poznat po ribolovu, a ribolovci mogu uloviti skušu i barakudu. Obilje tropske ribe na okolnim grebenima svideće se ljubiteljima ronjenja.
Pouzdano dugogodišnje ostrvsko osoblje, koje uključuje upravnika na licu mesta i domara, spremno je da ostane sa novim vlasnicima ostrva Iguana. Rezervni generator, septički sistem i sistem za prikupljanje vode doprinose ostrvskoj samodovoljnosti. Dostupni su i televizija, internet i mobilne usluge. Blizina Bluefieldsa, koje je najveće naseljeno mesto na istočnoj obali Nikaragve, znači da su zalihe lakše dostupne nego na mnogim drugim centralnoameričkim ili karipskim ostrvskim lokacijama. Ostrvo Iguana je takođe bezbedno ispod pojasa uragana sa prijatnim temperaturama tokom cele godine i primetnim nedostatkom insekata koji ujedaju.
Nikaragva ostaje u rastu, zahvaljujući sistemu koji ne oporezuje prihod iz stranih izvora, niski su troškovi života i sve veći broj turista je privučen opuštenom lepotom.
Za dolazak na ostrvo potrebno je iz glavnog grada Nikaragve, a to je Managva, prebaciti se avionom u Bluefields. Dalje se transfer nastavlja brodom. Ostrvo ima područje pogodno za izgradnju helidroma, što bi dodatno smanjilo vreme tranzita.
GPS koordinate: 11°52′46″ N, 83°40′18″ W.
C A Y O R A M A
Cayo Rama (na Rama jeziku Rama Ki n-Lakun) je ostrvo ili sprud u laguni Bluefields ili zalivu na istočnoj (atlantskoj ili karipskoj) obali Nikaragve. Od najbliže tačke na kopnu udaljeno je 1,5 km.
Cayo Rama je ostrvo koje se praktično sastoji od dva mala spruda povezana mostom.
Dugačko je 420 m i ima površinu od 22 ha. Najviša tačka ostrva je na 11 m. Administrativno pripada opštini Bluefields, odnosno šire Autonomnom regionu južnokaripska obala (Región Autónoma de la Costa Caribe Sur ili skraćeno RACCS).
Većina Rama aboridžina živi na ovom ostrvu. Tokom XVII ili XVIII veka tada najmoćniji indijanci Miskitos su dodelili ostrvo narodu Rama, u znak priznanja za njihovu pomoć u borbi starosedelačkih naroda Térrabe.
Kada je 1857. godine na ostrvu osnovana moravska misija, narod Rama je započeo opšti prelazak na upotrebu kreolskog jezika zasnovanog na engleskom umesto na njihovom ramskom jeziku.
Nakon ponovnog uključivanja Miskitosa u Nikaragvu, uvedeno je učenje španskog jezika.
Danas na ostrvu živi oko 900 ljudi. Ostrvo ima osnovnu i srednju školu, kao i moravsku crkvu. Putovanje gliserom do opštinskog centra Bluefieldsa, udaljenog 16 km, traje oko 20 minuta.
GPS koordinate: 11°52′50″ N, 83°48′30″ W.
I S L A S D E L M A Í Z
Islas del Maíz (kukuruzna ostrva) su dva ostrva udaljena preko 50 km od obale Nikaragve. Ostrva čine jednu od 12 opština nikaragvanske Autonomne regije južnokaripska obala.
Ostrva su imala mnogo imena tokom poslednjih hiljadu godina, dva poznata i dokumentovana su Limonares i ovo sadašnje.
Naziv Limonares ili Las Islas de Limonares dao je Kristifor Kolumbo je na svom četvrtom i poslednjem putovanju, kada ih je otkrio 18. septembra 1502. godine. Mada nikada nije stupio na njih, nazvao ih je tako jer je sa svog broda zapazio stotine stabala koji su ličili na limun.
Sadašnje ime Kukuruzno ostrvo, prema istoričarima, dali su francuski gusari, koji su po dolasku na ostrvo videli veliko polje kukuruza, za koje se pretpostavlja da su ga zasadili Indijanci Kukras. Godinama kasnije naziv île de maïs je preveden na engleski u spisima engleskih mornara i gusara, što znači Kukuruzno ostrvo.
Geografija
Islas del Maíz se sastoje se od Isla Grande del Maíz (Velikog kukuruznog ostrva, često jednostavno nazvanog Isla del Maíz), sa površinom od 10 km2 i Isla Pequeña del Maíz (Malog kukuruznog ostrva), sa površinom od 2,9 km2. Rastojanje između dva ostrva je oko 12 km. Ukupna površina je, dakle, 12,9 km2. Veliko ostrvo je dugačko 5 km, najveća širina je 3,2 km; Malo ostrvo je dugačko 3,2 km i ima najveću širinu 1,5 km. Pleasant Hill na severu Velikog ostrva je najviša tačka grupe sa 113 m, dok je najviša tačka Malog ostrva na 38 m kod vidikovca u severnom delu ostrva.
Celo područje pripada vlažnoj tropskoj klimi. Suvi period godine traje od februara do aprila, ali pasati osiguravaju da za razliku od pacifičke obale Nikaragve, kiša i dalje često pada tokom ovog perioda (u proseku 10 dana mesečno). Preostali deo godine, kada dominira nizak tropski pritisak, padavine su izuzetno velike, čemu doprinosi to što je obala oblikovana na takav način da presreće vetrove sa juga koji preovlađuju tokom leta na severnoj polulopti. Prosečne najviše temperature se kreću od 27,8ºC u januaru do 29,9ºC u maju, a najniže od 22,2ºC u januaru do 24,2ºC u maju. Kao što se vidi, godišnja kolebanja temperature su izuzetno mala. Padavina na godišnjem nivou ima 4.320 mm i čak 225 dana sa kišom; najkišovitiji period godine je od juna do avgusta.
Pogled iz vazduha od juga prema severu ostrva Grande del Maíz
Ostrva su nekoliko puta doživela prirodne katastrofe. Prva prirodna katastrofa koju su zapamtili stanovnici ostrva dogodila se 1906. godine. Uragan je potpuno je uništio ostrvsku vegetaciju i ostrvo se moglo u potpunosti posmatrati s kraja na kraj. Velečasni Edward Kelly navodi u svom ličnom dnevniku da je nakon katastrofe stigla solidarna pomoć sa ostrva San Andrés y Providencia (pripadaju Kolumbiji). Bila je to gotovina koja je podeljena ravnopravno između svih porodica na ostrvu.
Druga katastrofa koja je bolno obeležila ostrvo bio je uragan Joan 21. oktobra 1988. godine, koji je uništio više od 80% ostrvske vegetacije, uglavnom stabla kokosove palme i voća, što je imalo uticaja na privredu opštine.
Uragan Ida 2009. godine prošao je blizu Islas del Maíz izazivajući jak vetar i oseku, ostavljajući manja oštećenja. Uragan Otto 2016. godine zapretio je ostrvima i južnoj karipskoj obali Nikaragve. Izazvao je jak vetar, plimu i talase i jednu od najvećih erozija u istoriji ostrva.
U novembru 2020. godine, nakon udara uragana Eta i Iota na severnu karipsku obalu Nikaragve, Islas del Maíz ponovo su pretrpele jednu od najgorih erozija u poslednjih nekoliko godina, pri čemu je nestao veći deo istorijske plaže Southwest Bay i došlo je do poplava u sektoru Broad Bay.
Istorija
Prema francuskom etnologu iz Luksemburga Edwardu Conzemiusu, u članku koji je objavio 1929. godine, prvi stanovnici ostrva bili starosedeoci Kukre, koje su domoroci Miskito istrebili u savezu sa engleskim bukanirima.
Oni su koristili ostrvo za dopunu ogrevnim drvetom, vodom, za popravku brodova i kao podršku svojim ribolovnim aktivnostima. Puritanski doseljenici britanskog porekla stigli su na ostrvo sredinom XVIII veka, dovodeći sa sobom robove afričkog porekla. Poznato je da su došli sa Jamajke, nastanili se u britanskom Hondurasu (sada Belize), sve dok nisu stigli do atlantske obale Nikaragve.
Prvi kolonisti naselili su jugoistočni deo ostrva. To je imalo svoje razloge: visina Quinn Hilla pružala je panoramski pogled prema moru, odakle su mogli vizualizirati dolazak gusaskih brodova pri približavanju “sigurnoj luci”, strateškoj luci na ostrvu, koja je pružala sadržaje za sidrenje i istovar brodova i čamaca. Ova “sigurna luka” takođe ima istorijski značaj pošto je pukovnik Alexander McDonald, upravnik britanskog Hondurasa (sada Belize), uplovio u nju 27. avgusta 1841. godine. Ovaj nadzornik je bio poslat da na mestu koje se zove South West Bay proglasi robove slobodnim.
Nakon dolaska engleskih doseljenika na Islas del Maíz, započeo je proces transkulturacije. Većina doseljenika došla je na ova ostrva kao avanturisti i istraživači u potrazi za srećom i bogatstvom. Uspostavili su trajnu međusobnu vezu sa robovima. Produkt ovog odnosa je nastanak lokalnog kreolskog jezika. Vremenom su se potomci postepeno asimilirali i prilagodili običaje i tradiciju engleske kulture. Tako nastaje genetski profil kreolske etničke grupe Islas del Maíz.
11 godina nakon ukidanja ropstva, 25. avgusta 1852. godine, velečasni Edward Kelly iz Britanskog Hondurasa osnovao je baptističku crkvu i školu, prvi crkveni i obrazovni centar na ostrvu.
Islas del Maíz su zajedno sa istočnom polovinom današnje Nikaragve bili britanski protektorat od 1655-1860. godine, u periodu kada je to područje poznato pod nazivom Mosquito Coast. U prošlosti su na području ostrva delovali gusari. Nikaragva je anektirala regiju 1894. godine.
Prema Sporazumu Bryan-Chamorro iz 1914. godine, ostrva su data u zakup SAD na 99 godina, ali je suverenitet Nikaragve zadržan. Sjedinjene Američke Države nikad nisu imale značajno prisustvo na ostrvima. Pravo SAD da koriste ostrva trajalo je do 25. aprila 1971. godine, kada je zakup i službeno završen raskidom Sporazuma Bryan-Chamorro, koji su 14. jula 1970. godine potpisali Anastasio Somoza Debayle i Richard Nixon.
1940. godine Islas del Maíz je predsedničkim ukazom dobilo status opštine u regionu Zelaya (kako se tada zvao taj region). Pre toga opština je imala guvernera, a ne gradonačelnika kao što je sada. Gradonačelnici su prethodno birani na skupštini zajednice, gde su osim najvišeg opštinskog predstavnika birani i sudija i sekretar. Prvi izbori sa opštim pravom glasa bili su početkom XX veka.
Sadašnja zastava Islas del Maíz sastoji se od tri pravougaona polja tamnozelene (tirkizne), bele i smeđe boje, a u njenom centru je opštinski grb. Napravio ju je Shayron Tower 26. avgusta 2009. godine na konkursu koji je održala opštinska vlada. Tirkizna boja predstavlja Karipsko more, bela boja simboliše mir i jedinstvo između multietničkog i višejezičnog naroda na ostrvima i emancipaciju robova 1841. godine, a smeđa (kafena) boja predstavlja zemljište, istorijsko i plodno, koje daje stotine useva.
Stanovništvo
Islas del Maíz po proceni iz sredine 2020. godine imaju 7.747 stanovnika. Popis 2005. godine registrovao je 6.626 stanovnika, a 1995. godine 5.336. To znači da je porast broja stanovnika u poslednjih 25 godina čak 45%. Ne navodi se koliko stanovnika od tog broja živi na Velikom, a koliko na Malom ostrvu, ali prema procenama lokalnih vlasti iz 2009. godine, na Velikom ostrvu bilo je 6.200, a na Malom ostrvu 1.200 stanovnika.
Opština je istorijski podeljena na šest četvrti, pet je na Velikom ostrvu (Brig Bay, North End, Sally Peachie, South End i Quinns Hill), dok jednu predstavlja Malo ostrvo. Danas je Malo ostrvo podignuto u status zajednice, ali istorijski gledano, to je četvrt.
Zvanični jezik je španski, kao i u celoj Nikaragvi. Stanovništvo Islas del Maíz čine domoroci ili Kreoli, Mestizi, Miskitosi i ljudi iz različitih gradova Evrope i Severne Amerike. Zbog uticaja i prisustva Engleza i seobe porodica na ostrvo iz Evrope i karipskih ostrva tokom četiri veka, veliki deo stanovništva razume i govori engleski, onaj sa lokalnim ili karipskim akcentom, koji je poznat kao kreolski engleski ili primorski kreolski.
Miskito je drugi jezik koji se najviše govori na ostrvu, uglavnom na Velikom ostrvu, to je zbog migracije Miskita iz obližnjih naselja koji su došli u potrazi za poslom. Postepeno se stanovništvo Mestiza smanjilo na nekoliko desetina, pa iako je španski službeni jezik i na kome se predaje, svi stanovnici njime dobro govore.
Kuhinja na Islas del Maíz je raznovrsna, većina jela je od morskih plodova. Tipična jela su supa od rakova, rondón (kuvana riba i voće u kokosovom mleku, dok se ulje ne odvoji od mleka, pržena riba, pirinač sa škampima, goveđa supa, galo pinto sa kokosom.
Najpopularniji sportovi su bejzbol, košarka, odbojka, fudbal i ronjenje. Na oba ostrva postoji odgovarajuća infrastruktura za bavljenje ovim sportovima.
Bejzbol stadion
Na Velikom ostrvu postoji višenamenski objekat “Ervin Owl Humphreys Multipurpose Gymnasium”. Opštinski bejzbol stadion “Karen Tucker” smatra se jednim od najboljih bejzbol stadiona u karipskom delu Nikaragve i prvi koji je imao reflektore i elektronski semafor. Tu su još stadion za dečju bejzbol ligu “Cheslor Cuthbert”, opštinski fudbalski stadion “Cleveland Webster” i teren za više sportova “Rodrigo Campbell”. Malo ostrvo ima stadion “Walter Hunter Sjogreen” i košarkaški teren pored škole.
U nekoliko navrata Islas del Maíz je bio domaćin opštinskih, regionalnih i nacionalnih sportskih turnira, to je zbog kapaciteta njegovih terena i sportskih centara. Takođe je bio šampion Nikaragvanske karipske bejzbol serije, dečjih i omladinskih bejzbolskih turnira, regionalnog košarkaškog turnira, regionalnog fudbalskog turnira. Većina lokalnog stanovništva bavi se sportovima poput ronjenja, koji se takođe nudi kao usluga turistima koji posećuju ostrva. Sportski ribolov je još jedan sport kojim se bave, čak su se održavala i opštinska takmičenja.
Boks se takođe pojavio poslednjih godina, promovišu ga nacionalna sportska tela, tako da se zainteresovani mladi mogu njime baviti.
Moto trke je još jedan savremeni sport kojim se bavi omladina, a trke se organizuju u određenom trenutku uz nadzor policije.
Privreda
Privreda Islas del Maíz prvenstveno se zasniva na ribolovu, preradi i izvozu morskih proizvoda, kao i proizvodnji kokosovog ulja, odnosno prerada kopre. Kopra je osušeno jezgro kokosovog oraha. Kokosovo ulje se dobija mlevenjem kopre, a zatim kuvanjem u vodi.
Poljoprivredni sektor je na drugom mestu zbog visokog saliniteta zemljišta, koji ne pogoduje poljoprivredi.
Tokom poslednjih decenija turizam je postao jedna od glavnih privrednih aktivnosti Velikog i Malog ostrva, omogućavajući i rast poslova povezanih sa turizmom. Vlada Nikaragve je preko Nikaragvanskog instituta za turizam i opštinske vlade sprovela niz projekata i programa koji doprinose razvoju turističkog sektora.
Saobraćaj
Najjednostavniji način da se dođe na Islas del Maíz je avionom. Aerodrom se nalazi u naselju Brig Bay. Izgrađen je novi terminal, pista je obnovljena, tako da mlazni avioni srednje veličine mogu sleteti na aerodrom. Ima skenere i dve imigracijske kancelarije. Letove obavlja prevoznik “Aerotaxis La Costeña” (bivša “Avianca Nicaragua”) sa aerodroma Bluefields, Managua i Puerto Cabezas. Karte koštaju 100-200 USD.
Aerodromska pista
Do Velikog ostrva može se doći kargo brodom iz Bluefieldsa. Postoje različiti podaci, da brod saobraća samo jednom ili tri puta nedeljno. U ovoj drugoj varijanti saobraća ponedeljkom, sredom i petkom sa polaskom u 9:00 h. Vožnja traje pet sati, a kapacitet je 60 putnika. Po još jednoj verziji ne može se direktno doći iz Bluefieldsa na Islas del Maíz, već se to mora učiniti sa presedanjem u luci El Bluff.
Na Velikom ostrvu ima asfaltni put dužine oko 12 km, koji se proteže duž ostrva. Automobili, motori i bicikli primarno su prevozno sredstvo na ostrvu. Većina automobila se koristi kao taksi i košta 30 nikaragvanskih zlatnih kordoba (oko 85 RSD) za svaku vožnju odrasle osobe. Jedina druga opcija javnog prevoza je autobus koji kruži ostrvom u smeru kazaljke na satu i košta 10 nikaragvanskih zlatnih kordoba (oko 30 RSD).
Što se tiče Malog ostrva do njega se sa Velikog ostrva stiže brzim brodovima koji se zovu panga. Ima više polazaka tokom dana, a vožnja traje oko pola sata. Takođe saobraća i mali teretni brod iz luke koja se nalazi u Southwest Bayu na Velikom ostrvu.
Na Malom ostrvu nema motornih vozila. Zbog male veličine ostrva, sav transport na ostrvu obavlja se peške.
Znamenitosti
Plaže
Isla Grande del Maíz (Veliko ostrvo)
– Broad Bay: Plaža sa belim peskom, pogodna za ronjenje sa bocama ili na dah; osim toga može se baviti aktivnostima na plaži. Nalazi se u jugozapadnom delu ostrva.
– South West Bay: Ovo je najposećenija plaža na ostrvu, dugačka oko 1,8 km i široka približno 40 m. Plaža je sa belim peskom i kristalno čistom vodom, karakteriše je uglavnom mirna voda tokom cele godine. Ima turističke sadržaje kao što su hoteli, restorani i iznajmljivanje golf kolica i motocikala. Nudi odlične uslove za plivanje, vožnju kajakom i bavljenje sportovima na vodi. Pored toga, odlično je mesto za posmatranje zalaska sunca.
Plaža South West Bay
– North End: Plaža sa belim peskom, pogodna za ronjenje sa bocama ili na dah. Nalazi se u severnom delu ostrva.
– Sally Peachie: Plaža sa belim peskom i tirkiznom vodom, predstavlja ekosistem močvara i koralnih grebena pogodnih za ronjenje, plivanje i fotografisanje. Nalazi se u severoistočnom delu ostrva.
– Silver Sand: Plaža sa belim peskom, kristalno čistom vodom i močvarnim ekosistemom. Pogodna je za ronjenje sa bocama ili na dah. Nalazi se u južnom delu ostrva.
– Long Bay: Jedna od najdužih plaža na ostrvu, pogodna za igranje na plaži i sportove na vodi kao što su kitesurfing i bellyboarding (vozi se ležeći na dasci), da se provede medeni mesec i naloži logorska vatra.
– Shallow Water: Plaža sa belim peskom i kristalno čistom vodom idealna za ronjenje sa bocama ili na dah. Nalazi se u istočnom delu ostrva.
– Sand Fly Bay: Plaža sa belim peskom i kristalno čistom vodom idealna za ronjenje sa bocama ili na dah. Nalazi se u severnom delu ostrva.
– Brig Bay: Plaža sa belim peskom, kristalno čistim more i močvarnim ekosistemom. Pogodna je za ronjenje sa bocama ili na dah. Nalazi se u zapadnom delu Velikog ostrva.
Isla Pequeña del Maíz (Malo ostrvo)
Ovo je idealno mesto za opuštanje i uživanje u prirodnoj i egzotičnoj lepoti koje ostrvo nudi, daleko od buke velikih gradova.
– Cocal: Najduža plaža na Malom ostrvu, ispred nje se nalazi barijera od koralnih grebena idealna za ronjenje sa bocama i na dah, jer se mogu videti šarene ribe, kornjače i ajkule. Posetiocu predstavlja raznovrsnu turističku ponudu i nudi mogućnost da se provede medeni mesec, naloži logorska vatra, između ostalih aktivnosti na plaži. Nalazi se u istočnom delu ostrva.
Jedna od plaža na Isla del Maíz Pequeña (Malom ostrvu)
– Majagua: Plaža sa zlatnim peskom i mirnom vodom za kupanje. Nalazi se u zapadnom delu Malog ostrva.
– Jimmy Lever: Plaža sa belim peskom i providnom vodom na kojoj se može vežbati ronjenje. Nalazi se na krajnjem jugu ostrva.
– Pelican: Druga po veličini plaža na ostrvu sa zlatnim peskom i mirnom vodom na kojoj se može kupati ili jednostavno opustiti i gledati zalazak sunca. Posetiocu predstavlja široku turističku ponudu kao što su: ronilački centri, restorani, barovi, hoteli i kafići. Nalazi se na jugozapadu ostrva.
– Kelly Gully: Plaža sa belim peskom sa providnom vodom sa dobrim uslovima za kitesurfing ili jedrenje na dasci. Nalazi se u istočnom delu ostrva.
– Otto: Plaža sa zlatnim peskom i mirnom vodom sa dobrom opcijom za ronjenje i istraživanje koralnih grebena sa bogatim morskim životom. Nalazi se u severnom delu ostrva.
– Goat (koza): Mala plaža sa belim peskom i providnom vodom koja se nalazi u zapadnom delu ostrva.
– Water Hole (rupa za vodu): Plaža sa kristalno čistim morem i belim peskom idealna za ronjenje. U tom su području su potopljeni galeoni gusarskih brodova. Nalazi se u zapadnom delu ostrva.
Pristanište na Velikom ostrvu
Kulturno nasleđe
16. oktobra 2013. godine Narodna skupština Nikaragve proglasila je opštinu Islas del Maíz nacionalnim turističkim nasleđem, što je jedino mesto u celoj državi kome je dodeljena ta titula.
– Rock Wall (Wall of stones, kameni zid): Poznat i kao zid robova, nalazi se u četvrti South End, iza opštinskog parka. Ovo mesto su prema istoriji izgradili robovi, odnosno zid koji se koristio za podelu zemlje njegovih vlasnika.
– Tomb of the slaves (grob robova): Nalazi se nekoliko metara od kamenog zida, gde je kamenje poređano u obliku grobnice. Prema istoričarima na tom mestu je sahranjeno nekoliko robova.
– Vertex Alma del Mundo: Popularno poznat kao Piramida, nalazi se u četvrti Quinn Hill, u srcu dečjeg igrališta. Rafael Trénor sa svojim timom El Alma del Mundo, koji je oformio 2006. godine, izgradio je najveću skulpturu na planeti, jer je uključuje u celosti. Vidljiva je na samo osam mesta u svetu, koja se poklapaju sa osam temena ogromne kocke koja je navodno upisana u Zemljinu sferu! Ostala mesta su Kokosova ostrva u Indijskom okeanu, Južno ostrvo Novog Zelanda, Havaji, pustinja Kalahari, Bajkalsko jezero, Ognjena zemlja i Galicija.
Duša sveta govori o dualnosti, o komplementarnosti (sfera i kocka, nebo i zemlja, žensko i muško, jin i jang…). Takođe govori o jedinstvu cele planete i njenoj bogatoj raznolikosti: različitoj vegetaciji, klimi, kulturi, pejzažima. Beskrajna raznolikost koja je predstavljena sa osam mesta na kojima se pojavljuju piramidalna temena kocke. U rajevima poput Isla Grande del Maíz, ali i u izgubljenim pustinjama (Kalahari) ili u smrznutim tajgama Sibira.
– Bluff Point (strmi rt): Jedno od najudaljenijih mesta na krajnjem jugu ostrva. Da bi se stiglo do njega potrebno je proći kroz stotine drveća, kamenitom stazom ili preko kamenja na plaži. Bluff Point ima nekoliko voćnih vegetacija, a na obali mora mogu se videti razne vrste riba i snažno tirkizno-zeleno more. Lokacija je poznata po legendama i zastrašujućim pričama, kao što su između ostalih Jacky Lantern, gusari itd. Preporuka je da se za obilazak koristi vodič.
Bluff Point
– Blowing Rock: Oko 7 km jugoistočno od Bluff Pointa nalazi se Blowing Rock (blowing=duvati, dahtati), stena vulkanskog porekla u moru oko koje je prilično visoka temperatura i koja takođe ispušta čudne zvuke zbog pritiska vode u njenoj okolini. To je odlično mesto za ronjenje. Na Google Earthu se ne vidi.
Blowing Rock
– Rodrigo Campbell Municipal Park: Nalazi se u četvrti South End, gde je ranije bilo prvo bejzbol igralište u opštini. Park je osnovan 2016. godine i od tada je jedno od najposećenijih mesta na ostrvu jer ima bejzbol igralište, višenamensko igralište, dečje igralište, rasadnike, kiosk, sprave za vežbanje i veliki izbor biljaka i cveća.
– Long Bay: Smešten u četvrti South End, smatra se jednom od najširih plaža na Velikom ostrvu, poznatom po trkama konja i motocikala. Generalno, talasi na ovoj plaži su prilično visoki i snažni tokom većeg dela godine.
– South West Bay: Smeštena na jugozapadnoj obali ostrva, jedna je od najposećenijih plaža, posebno je velika gužva za Uskrs. Ima istorijsku važnost, jer je upravo tu Alexander McDonald (upravnik Britanskog Hondurasa) pročitao ukaz o emancipaciji robova 1841. godine. Ova plaža je poznata po svom spokoju i po veoma belom pesku. Ponekad se naziva i Picnic ili Arena, mada imena ne bi trebalo mešati, jer su pomenuta dva naziva za hotele, a ne za plažu.
– Mount Plesant: To je najviša tačka Islas del Maíz sa koje se vidi cela ostrvska panorama. Tu postoji mesto gde je blato narandžasto-crvene boje. Sa ovog vrha se može videti Malo ostrvo, a kada je vreme povoljno, i obližnji sprudovi.
– Casa de Cultura (Dom kulture): Nalazi se u četvrti Brig Bay, desno od opštinske sale. Na ovom mestu se može naučiti o istoriji i kulturi Islas del Maíz i naravno o gastronomiji i lokalnim svečanostima.
Culture House (Dom kulture)
– Springhole (water hole, rupa za vodu): Nalazi se u četvrti Sally Peachie u podnožju Little Hilla. Springhole je mesto pored mora gde sveža voda izlazi iz zemlje. Priča se da je ovo mesto postojalo oduvek i da su u prošlim vekovima stanovnici Sally Peachie dolazili tu da operu odeću, budući da je mesto gde se nalazi Springhole ranije bilo plaža, a ne kamenito mesto kao danas.
– Deroda well (bunar Deroda): Smešten u četvrti South West Bay u podnožju brda Quinn Hill, ovaj bunar postoji još od XVIII veka. Kažu da su ga iskopali najstariji stanovnici ostrva, indijanci Kukras.
– First rock (prvi kamen): Nalazi se u četvrti North End pored Henny Pointa. To je crno kamenje vulkanskog porekla, koje su prema starinskim pričama koristili indijanci Kukras za mlevenje kukuruza pre više od 500 godina.
– Pirate cannon (piratski top): Izvadili su ih ronioci sa dna mora i mogu se razgledati na igralištu u četvrti Brig Bay. Ima ih dva i jedna su od najvrednijih relikvija na ostrvu.
– Naco: To je stari parobrod koji je plovio između Velikog i Malog ostrva i koji se nasukao na greben Sally Peachie 25. marta 1956. godine. Na tom mestu može se roniti, upoznati ribe koje nastanjuju područje i naravno ostatke potonulog broda.
– Virgin of the Divers (Bogorodica ronilaca): U vodama oko Islas del Maíz potopljena je slika Device Marije koju neki meštani, ronioci i vernici zovu Gospa od ronilaca ili Devica od ronilaca.
C A Y O S P E R L A S
Isprekidana linija ne označava granicu Cayos Perlas, već područje naučnog istraživanja WCS
Cayos Perlas (engleski Pearl Cays, biserni sprudovi) su grupa sprudova razbacanih na površini od oko 280 km2, ispred zaliva Laguna de Perlas na istočnoj ili karipskoj obali Nikaragve. U odnosu na Islas del Maíz, Cayos Perlas se nalaze 35-40 km severozapadno.
Broj sprudova je po različitim izvorima 18, 22 (čini se najtačniji podatak) ili čak 36. Najbliži obali je sprud Maroon, udaljen 3 km, dok je Seal udaljen od obale Nikaragve 21,5 km. Od najjužnijeg (Columbilla) do najsevernijeg (Walter) spruda ima 18 km; od najzapadnijeg (Maroon) do najistočnijeg spruda (Seal) ima 19 km.
Poznate su površine sledećih sprudova: Bottom Tamira (18,40 ha), Wild Cane (7,47 ha), Water (4,69 ha), Baboon (4,61 ha), Lime ili Calala (3,50 ha), Columbilla (3,02 ha), Crawl (1,80 ha), Grape ili Pink Pearl (0,46 ha), Buttonwood (0,22 ha), Maroon (0,20 ha) i Vincent (0,04 ha). Pored ovih sprudova još postoje Top Tawira, Esperanza, Savanna, Little Savanna, Walter, Black Mangrove, Crow Cam, Seal, Askill, Rocky Boar i neki neimenovani. Većina sprudova ima i još neko drugo ime. Ukupna površina sprudova za koje postoje podaci je 44,4 ha, pa se sa sigurnošću može zaključiti da ukupna površina Cayos Perlas ne prelazi 1 km2. Pojedini sprudovi su u privatnom vlasništvu, uprkos tvrdnjama lokalnih vlasti i stanovnika tog područja.
Baboon
Crawl
Wild Cane
Black Mangrove
Cayos Perlas su pokriveni vegetacijom i okruženi su belim peščanim plažama. Sprudovi su važno mesto za razmnožavanje morskih kornjača. U okolnom moru ima delfina i raznih vrsta riba.
Sprudovi su praktično nenaseljeni, na njima se može baviti plivanjem i ronjenjem. Turizam ima potencijal zbog tople i prozirne vode, izleti se vrše u različito doba godine, uglavnom brodićima ili čamcima iz naselja Laguna de Perlas, udaljenog oko 30 km.
Poslednjih godina došlo je do kontroverzi u vezi sa privatnim gradnjama koje su izvedene na nekim sprudovima i prodajom nekih od njih pojedincima (poput sprudova Babumki, Crawlicay i Grapecay). 2008. godine gradnja je zaustavljena i pokrenuta je inicijativa za proglašenje područje zaštićenom zonom. 2010. godine, uz pomoć Wildlife Conservation Society (WCS, Društvo za zaštitu divljih životinja), Cayos Perlas je proglašeno utočištem divljih životinja, prvenstveno zbog zaštite kritično ugrožene vrste morske kornjača.
Trenutno se na nekim sprudovima snima špansko izdanja rijaliti serije “Survivors”.
Niže su detaljnije opisana dva spruda, koja su u privatnom vlasništvu i poseduju smeštajne kapacitete.
GPS koordinate: 12°27′58″ N, 83°22′59″ W.
G R A P E
Grape (grožđe) ili Pink Pearl se nalazi 7 km od karipske obale kopna Nikaragve. Okruženo plažama sa belim peskom i tirkiznom vodom, ovo privatno ostrvo trenutno posluje kao turistička destinacija po sistemu “ključ u ruke”, ali bi se moglo koristiti i kao lično utočište. Naziv Pink Pearl verovatno potiče od toga što su zgrade na sprudu obojene u ružičastu boju. Površina spruda je 0,46 ha ili 4.600 m2.
Ovaj sprud je idealno mesto za sportski ribolov i ronjenje. Zaštićen je od otvorenog mora okolnim grebenima i sprudovima. Obrastao je kokosovim palmama, a plaža sa sitnim belim peskom je popularno mesto na kome morske kornjače polažu jaja.
Za investitora koji želi započeti ronilački posao ili eko-turizam, ovo je idealna lokacija za jednostavno povlačenje u raj ili posedovanje jedinstvene investicije sa kućom za odmor. Sprudom uvek struji lagani povetarac, pa klimatizacija nije potrebna. Nema komaraca ili dosadnih mušica.
Do spruda se može doći od aerodroma Bluefields ili Isla del Maíz brodom posle dvočasovne vožnje, a postoji mogućnost dolaska helikopterom. Od najbližeg grada Laguna de Perlas stiže se za otprilike 35 minuta vožnje gliserom.
Smeštajni kapaciteti:
– Tri bungalova sa okruglim krovom, svaki sa dva bračna kreveta, pogledom na okean i sopstvenim kupatilom.
– Tradicionalna koliba u ‘ribarskom stilu’, napravljena od pocinkovanog lima sa krovom od lišća i podom od peska, koja sadrži 4 kreveta na sprat (za 8 osoba) i tuš kabinu.
– Glavna zgrada kružnog oblika nalazi se na sredini ostrva, betonske konstrukcije sa tradicionalnim krovom od lišća. U prizemlju je dnevni boravak otvorenog tipa sa kuhinjom i tuš kabinom, sa frižiderom i mašinom za pranje veša. Na spratu je okrugla spavaća soba sa bračnim krevetom i sopstvenim tušem. Balkon na spratu se obavija oko sprata i ima pogled na ostrvo od 360 stepeni.
– Bar/restoran “Kokosov led” ima malu kuhinju sa zamrzivačem i toaletom/umivaonikom. Opremljen je drvenim stolovima i stolicama od bambusa.
– Bungalov za poslugu ima kuhinju i spavaću sobu.
Generator snage 5500 W obezbeđuje električnu energiju. Na sprudu postoji bunar za snabdevanje tehničkom vodom, dok se voda za piće dovozi ili se sakuplja kišnica. Postoje pristanište, bazen, kablovska televizija i klasična telefonska usluga.
GPS koordinate: 12°26′14″ N, 83°25′24″ W.
C A L A L A
Calala je privatno ostrvo u vlasništvu porodice Wickham. Čitavo ostrvo funkcioniše kao luksuzno odmaralište za maksimalno osam gostiju.
U jednom trenutku svoje istorije ime ostrva se promenilo iz Lime Cay u Calala Island. Razlog verovatno leži u poklapanju sa imenom jednog jamajčanskog spruda.
Calala je udaljena 6 km od obale Nikaragve i 27 km od naselja Laguna de Perlas, a u odnosu na sprud Grape je 800 m zapadno. Zahvata površinu od 3,5 ha.
Calala nalazi se u oblasti poznatoj kao obala Moskito. Istorijski gledano, obala Nikaragve i ostrva blizu nje bili su pod vlašću Britanaca i Španaca. U XVII veku Britanci su se prvi put naselili na ostrvu Old Providence, koji se nalazi oko 240 km istočno od ostrva Calala u Karipskom moru (danas je u sastavu Kolumbije). Kompanija “Providence Island” sa sedištem u toj oblasti osnovana je za transport robe iz Kraljevstva Moskito, kako su je Britanci često nazivali. Prema kartama i dokumentima iz tog perioda, Cayos Perlas i sprud Calala bili su deo te teritorije.
Tokom ovog perioda, Španci su agresivnije pokušavali da utiču na region, sa prvim kontaktom Španaca u regionu iz 1545. godine. Do ranog XVII veka Španci su kontrolisali veliku teritoriju u susednim zemljama, poput Nikaragve i Hondurasa. Poznato je da je francuski gusar François l’Olonnais proveo neko vreme na Cayos Perlas sredinom XVII veka. Govorio je o domorocima koji su u to vreme boravili na ostrvu, nazivajući ih primitivcima, ali i kanibalima. Kada je 1860. godine potpisan Managvanski sporazum između Britanaca i Nikaragve, Calala je postala nikaragvansko ostrvo.
Ekosistem na ostrvu ima brojne značajne vrste, uglavnom morske ptice i kornjače. Prema izveštajima François l’Olonnaisa, papagaji i majmuni su se ranije nalazili u regionu Cayos Perlas.
Kritično ugrožena vrsta morske kornjače često se viđa na ostrvu. Vlasnici spruda Calala i Društvo za zaštitu divljih životinja značajno su povećali broj gnezda kornjača od početka partnerstva. Sada oko 6.000 jaja godišnje polažu kornjače na sprudu. Sezona polaganja jaja traje od maja do novembra, a kornjače se izležu od septembra do februara.
Ptice karakteristične za sprud su američki žuti slavuj, kolibri i crni ili veliki brzan (fregata).
1997. godine biznismen Peter Tsokos kupio je niz nikaragvanskih ostrva. Calala je bilo jedno od njih i poput mnogih ostrva na Karibima, kupovina je pokrenula pitanje o podeli između privatne i javne upotrebe. Tim i Sarah Wickham kupili su sprud Calala, sa ciljem otvaranja luksuznog odmarališta. Odmaralište sadrži četiri apartmana na plaži, koji mogu da prime ukupno osam gostiju. Wickham je izjavio da želi da ostrvo bude ekskluzivno, ali i da štiti ekosistem. Osim apartmana ostrvo ima 25 zaposlenih, bar, dva restorana i helidrom. Calala je dobila pažnju medija 2017. godine, nakon što je cena za boravak od nedelju dana dostigla fantastičan iznos od milion dolara.
GPS koordinate: 12°26′17″ N, 83°25′56″ W.
CAYOS MAN O’W A R
Cayos Man o’ War su poznati i kao Cayos Guerrero, a na engleskom Man of War Cays (ratnik).
Nažalost, nema nikakvih podataka o ovim sprudovima. Na Google Earthu oko 25 km severno od Cayos Perlas nalazi se grupa od 6-7 sprudova, razbacanih na području od oko 30 km i udaljenih oko 23 km od obale Nikaragve. Da li svi ti sprudovi pripadaju Cayos Man o’ War ili samo tri najjužnija (pošto se GPS koordinate odnose upravo na njih) nije poznato.
GPS koordinate: 12°45’30” N, 83°19’30” W.
CAYOS MISKITOS
Zamislite upečatljivo Karipsko more tirkizne boje, 45 km od obale, prošarano sa više od 70 morskih formacija uključujući ostrva i šume mangrova koje pružaju zaklon zapanjujućoj raznolikosti biljnog i životinjskog sveta. Zamislite male ribarske zajednice koje žive u kućama izgrađenim iznad vode, izolovanim od spoljnog sveta i posvećenim zanatskom ribolovu. Zamislite područje dostupno jedino 80 km dugom privatnom vožnjom brodom, kome nedostaje gotovo sva turistička infrastruktura, ali koje nudi jednu od najzanimljivijih destinacija u Nikaragvi za avanturiste. Zamislite Cayos Miskitos!
Cayos Miskitos je arhipelag površine 27 km2 koji se nalazi pored severoistočne karipske obale Nikaragve. Sastoji se 76 formacija u koje spadaju koralni grebeni, uvale, podvodne travnate barijere i ostrvca, od kojih je 12 formacija prekriveno vegetacijom i stoga čine ostrva omeđena belim peščanim plažama.
Ostrva su dobila ime po dolasku Španaca u XVI veku. Mala veličina i veliki broj uporedili su ih sa rojem komaraca, otuda Cayos Mosquitos, “sprudovi komaraca”. Naziv Mosquitos ili Miskitos, odnosi se i na druge geografske elemente regiona, kao što su Rio Coco ili njegovo ušće na rtu Gracias a Dios (hvala Bogu), pre nego što bi se odnosilo na Moskitose, stanovnike obale u drugoj polovini XVII veka.
Cayo Miskito, poznat i kao Cayo Mayor (tako ću ga i ja zvati u nastavku da bi se lakše razlikovao od naziva arhipelaga) je najveće i najvažnije ostrvo arhipelaga koje se nalazi u centru arhipelaga i ima površiinu od 37 km2 (nije jasno kako je veće od ukupne površine arhipelaga). Više nego tri puta je veće od Velikog ostrva grupe Islas del Maíz. Ostali važniji sprudovi su Cayo Maras, Cayo Nasa i Cayo Morrison Denis. Najviša tačka arhipelaga je 5 m. Arhipelag se praktično nalazi u krugu poluprečnika 20 km od glavnog ostrva. Složeni morsko-priobalni ekosistem koji postoji na ovom području takođe uključuje obalni rub širine 20 km se proteže od rta Gracias a Dios do Wouhnta. Ova zamršena mreža kopnenih i vodenih ekosistema smatra se jednim od najproduktivnijih staništa na planeti zbog različitih karakteristika.
Arhipelag karakteriše plitko more koje zbog prodora sunčeve svetlosti ima tirkiznu boju i koje je dovoljno prozirno da se vidi morsko dno. Na dnu velike stene – ponekad visoke i preko 10 m i procenjene da su stare preko 300 godina – čine veliki deo barijernog grebena postavljenog paralelno sa obalom.
Spisak sprudova: Cayo Mayor (Miskito), Cayo Maras, Cayo Nasa, Cayo Morrison Denis, Maras, Wiplin, Waham Paths, Waham Key, Daimans Path, Daimans Viejo, Joshua Bar, Flag Stop, White Hole, Thomp, Ninka Lupia, Maksiri Bar, Pilala Bar, Porsge Reef (aksbil Walpaya), Sukra, White Reef, Kuka Watla, Miskitu madakra tara, Ferril Channel, Thank Munta, Aniball Shoal, Owen Shoal, Thinkam Reef, Makenzy Bar, Papta, Dos Palito, Witis, Ned Thomas, Siakwa Laya, Santa Rosa Bank, Utla Lalma Pats, Bihmuna Bank, Watla Tara Paths, Saudis Rock, Edingboarg rip, London rip, Auhya Lupia, Tiburon rip, Creole Bar, Kisrira Rip, Limarka, Nassa, Ammkira, Guialan Paman, Guianka Laya, Rayan, Norwest Rip, Engin Bar, Estan Rip, South Estern Rock, Frankin Reef, Playgrech, Tamaskyn Bar, Istan Rip.
Arhipelag je 1991. godine proglašen za jedno od 78 zaštićenih područja Nikaragve. A 2001. godine UNESCO je proglasio “Cayos Miskitos and Franja Costera Immediate” područjem zaštićenim Ramsarskom konvencijom (močvarno područje od međunarodnog značaja).
Cayos Miskitos je bio snažno pogođen razornim uraganom “Felix”, koji se 4. septembra 2007. godine spustio južno od granice između Nikaragve i Hondurasa, uzrokujući smrt najmanje 133 osobe i štetu od više stotina miliona dolara. Turizam je posle toga dugo vremena bio gotovo nemoguć zbog oporavka lokalne zajednice.
Tlo na Cayo Mayor se sastoji od sedimenata školjki i organskih materijala, a vegetaciju čine kokosove palme, ali prvenstveno šume mangrova. Ima osam različitih vrsta mangrova. Lokalni ribari ponekad koriste drvo za stubove svojih kuća. Ovo područje osim toga pruža sklonište i hranu velikom broju ptica stanarica i ptica selica. Među pticama koje se mogu naći su crni ili veliki brzan (fregata), kormorani, čaplje, kao i mangrova slavuj. Nekima od njih preti izumiranje ili su pod nekim programom zaštite.
Cayos Miskitos su nenaseljeni zbog nedostatka čvrstog tla i obilja šuma mangrova i komaraca koji takođe ne pogoduju životnim uslovima. Ribarske kuće su izgrađene na drvenim stubovima iznad vode, u neposrednoj blizini sprudova. Ribari nastanjuju ove kuće tokom sezone ribolova. Ponekad u njima žive neprekidno do šest meseci. Odnosno, ovaj region se koristi kao centar operacija za komercijalizaciju morskih proizvoda poput mesa kornjače, jastoga i ribe, kojih ima u izobilju, ali nisu jako raznoliki u vrstama.
Izlov morskih kornjača datira iz davnih vremena kada je meso kornjača činilo važan deo ishrane autohtonih zajednica. Dolaskom bukanira u ovo područje izlov kornjača dobio je komercijalniji karakter i u jednom trenutku velike količine mesa kornjača izvozile su se u Evropu. Kasnije je došlo i do izvoza školjki. Trenutno se zanatski izlov kornjača uglavnom obavlja za lokalnu potrošnju.
U centru najvećeg ostrva Cayo Mayor nalazi se plitka, kružna laguna koja je prirodnim kanalom povezana sa morem. Ova laguna povezana je i sa područjima močvara sa slatkom/bočatom vodom i šumama mangrova. Oko sprudova postoje i važna područja u kojima veliki pojasevi morske trave služe za ishranu morskih kornjača, koje uglavnom polažu jaja u Kostariki, ali se hrane u ovom području. Sprudovi pružaju sklonište sisarima poput majmuna i gmizavcima poput iguana i gekona.
Nekoliko studija je preduzeto u pogledu proučavanja faune Cayos Miskitos. Najnovija istraživanja datiraju pre više od jedne decenije. Dostupne informacije uglavnom se odnose na vrste koje su komercijalno zanimljive poput škampa, jastoga i riba. Populacija životinja značajno se smanjila zbog intervencije lokalnog stanovništva od vremena kada su sprovedena ova istraživanja.
Život iznad vode
Daleko od kopna, gde se čvrsto tlo ne vidi, postoji neobična zajednica sa drvenim kućama podignutim iznad karipske vode. Koralni grebeni i alge umesto zemlje i trave, a vrt mangrova i Atlantski okean kao dvorište. Kuće su blizu jedna drugoj i za prelazak iz jedne u drugu moguće je otići kanuom ili čak doplivati. To su Cayos Miskitos, gde odsustvo kopna i beskraj mora utiču na onoga ko prvi put stigne na ovo neverovatno mesto.
Dva stanovnika Cayos Miskitos su ribari Martin i Diego. Tamo gde ljudi na kopnu imaju automobil ili bicikl, oni imaju “Titanik”: stari, drveni kanu koji je očigledno bio podvrgnut popravkama sudeći po brojnim metalnim mrljama koje prekrivaju hrapavu spoljašnjost. Dvojac koristi “Titanik” u potrazi za onim što zovu svojim zlatom; jastoga koji se nalaze oko sprudova i koji spadaju među najskuplji ulov. Ponekad provode dane i dane na moru, danju pecajući i odmarajući se u kanuu ili noću u pesku nekog pustog ostrva.
Ribarska zajednica koja živi oko uvala uglavnom dolazi iz obližnjih obalskih zajednica, a većina ljudi, poput Diega i Martina, godinu za godinom deo svog vremena provodi na sprudovima. Tokom sezone ribolova ovde borave do šest meseci, a sa sobom donose nameštaj, pribor, članove porodice, pa čak i kućne ljubimce. Kada se završi sezona ribolova, svi ribari se vraćaju u svoje zajednice i pokušavaju preživeti sa novcem koji su zaradili na sprudovima. Ambijent se stoga dramatično menja, a sprudovi se pretvaraju u mirno, napušteno područje.
Na sprudovima nema ni vode za piće, ni struje. Voda koju konzumiraju stanovnici donosi se iz naselja Bilwi u čamcima ili povremeno kada im ponestane vode, ribari posete Cayo Mayor gde postoje bunari koji obezbeđuju vodu za piće i pranje. Vrlo malo kuća ima generatore, a samim tim zbog nemogućnosti zamrzavanja ribe većina ribara suši ribu na suncu dok čekaju kompanije iz Bluefieldsa koje kupuju njihov ulov. Osim kupovine ribe, ove kompanije donose vodu i gorivo. Najvažniji proizvod, međutim, nije riba, već jastog, koji se prodaje po visokoj ceni kompanijama koje ih izvoze. Zbog visokih cena, ribar može za jedan dan da zaradi onoliko koliko radnik na obali Pacifika zaradi za mesec dana, tvrde sami ribari.
Tokom sezone ribolova postoji dosta aktivnosti oko sprudova; ne samo zbog ribolova već i zato što se tu odvija svakodnevni život. Procenjuje se da arhipelag ima u sezoni oko 1.400 stanovnika, a osim ribarskih kuća postoje i male trgovine, pa čak i diskoteka.
Crkve su deo karipskog društva. Moravska crkva, prisutna na tom području od XIX veka, najvažnija je, a sledi je Katolička crkva koja je stigla u XX veku. Sprudovi takođe imaju svoju crkvu, jer je zanimljiva moravska crkva slična crkvi u naselju Bilwi izgrađena na vodi.
Takođe deo zajednice Cayos Miskitos je i Vojna baza Nacionalne armije. Sa velikim brodovima i snažnim motorima, ovi marinci imaju za cilj zaštitu prirodne okoline i kontrolu trgovaca drogom i ilegalnog ribolova. Baza je važan element s obzirom na sigurnost sprudova. Posetioci bi trebalo da prijave boravak.
Aktivnosti
Uprkos činjenici da turistička infrastruktura na Cayos Miskitos praktično ne postoji, velika raznolikost prirode pruža mnogo mogućnosti za različite vrste posetilaca.
– Istraživanje sprudova
Sami sprudovi su jedna od najvažnijih atrakcija u oblasti. U njihovom prirodnom sjaju može se uživati krstareći oko njih čamcem ili šetajući po nekom od retkih sprudova koji poseduju peščanu osnovu. Najveći sprud od svih, Cayo Mayor, nudi veliki izbor ambijenta. Velika unutrašnja laguna okružena šumom mangrova pruža spektakularan pogled i do nje se lako može doći čamcem. Može se istražiti i sama šuma mangrova. Posetioci se mogu iskrcati na sprud i otići do druge lagune koja je zatvorena od mora i dostupna samo pešice. Pešačenje Cayo Mayorom pruža posetiocu mogućnost da posmatra zanimljivu floru i faunu prisutnu na ovom lokalitetu.
Izlet brodom se može obaviti iz bilo koje zajednice koja okružuje Cayo Mayor. Kako se kuće grade blizu spruda, do šume ne treba mnogo vremena. Lokalni vodič će moći da pokaže put i obilazak ostrva. Mogu se posetiti i drugi sprudovi, koji su manji od Cayo Mayor, ali takođe nude i netaknutu šumu mangrova, a ponekad i peskoviti deo koji omogućava istraživanje pešice.
– Kupanje
Okruženi Karipskim morem, Cayos Miskitos su odlično mesto za kupanje. Voda je mirna i nikad hladna i ne zahteva mnogo napora da bi se došlo do lepog mesta za kupanje. U stvari, kupanje se često može obaviti direktnim skokom u more sa prostora ispred kuće (verande).
– Ronjenje
Plitka, bistra voda oko sprudova odlična je za ronjenje. Šareni grebeni i prelepe ribe lako se mogu videti prilikom istraživanja ovog zanimljivog podvodnog sveta. Međutim, ne nudi kompletno područje oko sprudova ovu vrstu ronjenja. Tepisi morske trave prisutni u celom području ne nude isti šareni pejzaž. Činjenica da ova područja čine hranilište za morske kornjače čini ih zanimljivim mestom za istraživanje.
Životinje koje se mogu videti su uobičajene šarene grebenaste ribe. Takođe se mogu uočiti jastozi i rakovi koji nastanjuju greben. Među većim životinjama koje obilaze područje su barakude i ajkule. Ove veće ribe ne deluju agresivno, već izbjegavaju ljude jer ih ribari uglavnom pokušavaju uloviti.
Roniti se može i iz ribarskih zajednica. Mesta za ronjenje se uglavnom nalaze u blizini samih zajednica i do njih se lako može doći čamcem ili kanuom. Prevoz sopstvene opreme do sprudova može biti pogodan, ali se oprema može iznajmiti i od ribara.
– Ribolov
Budući da su bogata hranilišta za sve vrste riba, Cayos Miskitos takođe nude razne mogućnosti za bavljenje sportskim ribolovom. Ribolov se vrši na isti način kao što to rade i lokalni ribari: trolovanjem mamca iza čamca u pokretu ili iz čamca usidrenog iznad određenog mesta. Trolovanje je poželjna metoda pri hvatanju veće ribe poput barakude. Za privlačenje ovih predatora koristi se veći, sveži mamac. Prilikom pecanja lovi se manja riba, poput snappera.
Očigledno su najbolji vodiči ribari koji žive na Cayos Miskitos. Zbog toga se preporučuje angažovanje nekog od lokalnih ljudi da pokaže najbolja mesta za ribolov. Ova područja se generalno nalaze blizu zajednica, pa vožnja čamcem ne mora biti dugačka. Ulovljena riba se može poneti i od nje pripremiti svež obrok, koji je prava nagrada za uloženi trud!
– Ronjenje sa bocama
Iako su grebeni i morski život u arhipelagu spektakularni, mogućnosti ronjenja sa bocama su trenutno ograničene. U naselju Bilwi nema škola ronjenja, a kamoli na Cayos Miskitos. Lovci na jastoge su iskusni ronioci i često rone više puta dnevno. Međutim, njihovoj opremi nije potrebno održavanje, a implementacija PADI (Professional Association od Diving Instructors, Profesionalno udruženje instruktora za ronjenje) propisa daleko je od stvarnosti. Uprkos atraktivnosti, stoga se ne preporučuje iznajmljivanje opreme za ronjenje i istraživanje grebena iz dubine.
– Posmatranje ptica
Uz veliki broj vrsta ptica, postoji još jedna zanimljiva aktivnost koja se može praktikovati: posmatranje ptica. Ova aktivnost postaje sve popularnija u celom svetu, a Nikaragva se pozicionira kao jedno od novih odredišta za posmatranje ptica.
Među migratornim i pticama stanaricama nalaze se neke retke vrste koje se ne mogu videti na mnogim drugim lokacijama. Od ptica mangrova slavuj je jedna od najzanimljivijih vrsta koja se može uočiti. Takođe su spektakularne i velike kolonije brzana (fregata) koje se gnezde na Cayo Mayor. Posmatranje ptica verovatno je najbolje na tom mestu, gde velika i raznovrsna vegetacija skriva mnoge vrste.
Ptice se mogu posmatrati krstarenjem oko sprudova i istraživanjem lagune čamcem, ali poželjna metoda je iznajmiti kanu i tiho se približiti pticama, da ih buka ne bi uznemirila. Slično tome, Cayo Mayor se takođe može istražiti pešice što omogućava posetiocima da vide druge vrste osim onih koje se gnezde na ivici vode. Ponovo ribari mogu poslužiti kao vodič.
Praktične informacije
Cayos Miskitos nisu destinacija za sve vrste putnika. Potrebno je vreme i trud da se dođe do ovog neistraženog mesta, a troškovi su relativno visoki. Međutim, putnici željni avanture, koji ne traže komoditet ili luksuz, karakterističan za razvijenije turističke destinacije, pronaći će Cayos Miskitos kao jedinstvenu alternativu koja pruža veliki broj zanimljivih aspekata.
Organizovanje prevoza najvažniji je korak u pripremi posete sprudovima. Ne postoji javni prevoz pa je potrebno unajmiti privatni brod, a to se može preko turističkih agencija, koje će obezbediti vodiča i organizovati smeštaj. Dok ne bude izgrađen jednostavan hotel na Cayos Miskitos, posetioci će naići na prilično skroman smeštaj. Ribari obezbeđuju mesto za spavanje u svojim kućama, što je svakako jedinstvena prilika da se vidi kako ti ljudi žive. Učenje o zanimljivom životu ovih ribara i doživljavanje njihove svakodnevice čini ovo jedinstveno iskustvo. Ne treba očekivati nikakav luksuz. Spava se obično u visećim mrežama i nema tekuće vode, struje, pa čak ni kupatila.
Putovanje čamcem do Cayos Miskitos može trajati između dva sata i pet sati iz luke Bilwi (Puerto Cabezas), u zavisnosti od nekoliko faktora. Vremenski uslovi snažno utiču na trajanje i uslove putovanja. Ako duva jak vetar i visoki su talasi, vožnja će biti neprijatna i duga.
Zbog dužine putovanja i visokih troškova prevoza, preporučuje se da se provede najmanje jedan dan na Cayos Miskitos. Dve noći, odnosno tri dana, većini posetilaca će dati dovoljno vremena da upoznaju područje i preduzmu nekoliko aktivnosti. Kada se dolazi van sezone ribolova važno je poneti dovoljno vode i hrane, jer će biti prisutno samo nekoliko ribara, a hrane će biti malo. Ribari na licu mesta pripremaju ukusna jela od sveže ribe i jastoga, ali osim morskih plodova pripremaju se i druga jela. Ostale potrepštine koje je korisno poneti na Cayos Miskitos su zaštitna krema, oprema za spavanje (vreću, jastuk, viseća mreža itd) i ronilačka oprema.
Troškovi putovanja na Cayos Miskitos najviše zavise od cene prevoza. Iznajmljivanje čamca i gorivo za trodnevno putovanje košta oko 500 USD. Takav čamac može da primi osam osoba. Osim toga, trebalo bi angažovati vodiča i kapetana broda, što će koštati još 200 USD za tri dana. Smeštaj i hrana tokom tri dana ukupno će iznositi 100 USD, što ukupno čini oko 100 USD po osobi kada se putuje sa osmočlanom grupom.
GPS koordinate: 14°23′ N, 82°46′ W.