Gran Kanarija (šp. Gran Canaria) je treće je po površini ostrvo u Kanarskom arhipelagu, posle Tenerifa i Fuerteventure, između kojih je i locirana.
Među istoričarima i lingvistima ne postoji saglasnost o tačnom poreklu imena Kanarskih ostrva. Prema nekim raširenim teorijama izvorna imena ostrva su Tameran, Tamaran ili Tamarant (sa značenjem Zemlja hrabrih ili čak Ostrvo palmi) i dovode se u vezu sa berberskim Kanarima koji su se prvi naselili na ostrva. Međutim kako se ime Tamaran u pisanim izvorima prvi put pominje tek u XIX veku mnogo realnija teorija je ona prema kojoj ime Kanarija predstavlja romanizovanu verziju izvornog imena.
Rimski prirodnjak i putopisac Plinije Stariji u svom delu “Poznavanje prirode” (Naturalis historia) pominje jedno od ostrva u arhipelagu Srećnih ostrva koje je ime dobilo po brojnim psima (canes) kojih je tamo bilo. U istom delu Plinije izveštava rimskog generala Gaja Paulina o svom putovanju preko Atlaskih planina i dalje ka zapadu i pominje narod po imenu Kanari koji žive sa mnogo pasa. Na osnovu nekih lingvističkih studija antroponim Kanarija najverovatnije vodi poreklo od berberskog plemena Kanari.
Španski istoričar Pedro Lopez de Ayala u svom delu “Hronike kastiljanskih kraljeva” (Crónicas de los Reyes de Castilla) u delu iz 1393. godine posvećenom kralju Enrikeu III od Kastilje pominje Kanare Grande. Iako je delo objavljeno dosta posle smrti autora i sumnja se da su neki delovi dodavani pre štampanja, smatra se to prvim izvorom na španskom jeziku u kojem se pominje ovaj toponim.
Prvi detaljniji opis ostrva potiče iz francuskih hronika nastalih verovatno u periodu između 1404. i 1420. godine. U pomenutom tekstu često se pominje termin Le Canarien odnosno El Canario.
Geografija
Ostrvo Gran Kanarija smešteno je u severnom delu Atlantskog okeana na oko 200 km zapadno od južnih obala Maroka, odnosno na oko 1.350 km jugozapadno od obala španske autonomne zajednice Andaluzije i portugalske pokrajine Algarve. Ostrvo se nalazi gotovo u centralnom delu Kanarskog arhipelaga, između Tenerifa na severozapadu (rastojanje 61 km) i zapadu i Fuerteventure na istoku (rastojanje oko 85 km). Sa površinom od 1.560 km2 na trećem je mestu u arhipelagu, upravo posle svojih najbližih suseda.
Ostrvo ima gotovo okrugao oblik, prečnika oko 50 km. Obale su dosta niske i slabo razuđene, a ukupna dužina obalske linije je oko 236 km. Koeficijent razuđenosti je 1,68.
Ostrvo je vulkanskog porekla i izrazito je planinskog karaktera. Najviši vrh je ugašeni stratovulkan Pico de Las Nieves, leži na nadmorskoj visini od 1949 m i nalazi se gotovo u geografskom centru ostrva. Njagove padine se strmo spuštaju ka obali, što je posebno izraženo uz zapadnu obalu. Severna, istočna i južna obala su nešto niže. Drugi vrh po visini na ostrvu je Roque Nublo visine 1813 metara. Roque Nublo predstavlja jedan od simbola celog arhipelaga i specifičan je po ogromnom monolitu visine 80 m koji se nalazi na samom vrhu. Ovakve vulkanske megalitne formacije nisu retkost na ostrvu, a poznate su još i El Fraile, La Rana, El Dedo de Dios, Bentayga, Roque de Gando i El Peñón Bermejo.
Ravničarska područja na ostrvu gotovo da ne postoje, a uski pojas nešto nižeg zemljišta nalazi se jedino uz obalu.
Pico de Las Nieves
Na ostrvu ne postoje stalni vodotoci, već su karakteristične suve klisure koje se strmo spuštaju ka obali i koje u vreme kišnog perioda poprimaju karaktere bujičnih tokova.
Ostrvo je izrazito vulkanskog porekla, i oko 80% njegove mase je formirano tokom miocena, starosti između 14 i 9 miliona godina. Taj geološki period u kojem je formiran najveći deo ostrva označen je “primarni ciklus”. U osnovi ostrva nalaze se izrazito alkalne bazaltne stene, sa čestim izlivima trahita, fonolita i peralkalnih stena. Nakon ovog perioda usledio je period intenzivnog erozivnog delovanja koji je trajao do pre 4 miliona godina.
U drugom ciklusu vulkanskih erupcija (“epoha Roque Nublo”) koji je trajao u periodu između 4,5 i 3,4 miliona godina formirani su najviši vrhovi na ostrvu i masa ostrva je povećana za oko 100 km3 izlivnog materijala. Ovaj period završen je snažnim piroklastičnim erupcijama.
Poslednji geološki ciklus započeo je pre oko 2,8 miliona godina i traje još i danas, a poslednja vulkanska erupcija na ostrvu se desila pre oko 3.500 godina.
Tokom perioda intenzivnije erozivne aktivnosti i formiranja površinskih oblika reljefa, dolazilo je do smanjenja zapremine ostrva što je dovodilo do postepenog izdizanja. Te oscilacije iznosile su i do 400 m tokom geološke istorije. Najviša takva fosilna površ nalazi se iznad zaliva Confital i leži na 130 m iznad nivoa mora. Pojedini fosilni marinski oblici mogu se naći širom ostrva i na visinama do 230 m.
U zavisnosti od pravca vetrova, reljefa i nadmorske visine, Gran Kanarija se odlikuje brojnim tipovima mikroklime zbog čije velike raznovrsnosti je često nazivaju “kontinent u malom”. Posebno su velike klimatske razlike između delova ostrva koji su pod udarom vetrova u odnosu na one koji su u zavetrini. Ostrvo se nalazi u zoni dejstva severnih pasata koji duvaju u pravcu severoistoka i koji severnim i severozapadnim delovima ostrva donose obilne padavine, ali i guste magle. Sa druge strane sa istoka i juga duva suvi pustinjski vetar kalima koji ostrvu iz pravca Sahare donosi suv i topao vazduh, a često i vrtloge pustinjskog peska. Pod uticajem ovog vetra temperature vazduha neretko dostižu i vrednosti od 50°C.
Temperature vazduha su dosta visoke tokom cele godine (posebno u priobalnim delovima ostrva) i kreću se u proseku između 20°C zimi i 26°C tokom leta. U toku zime povremeno dolazi do prodora hladnijih vazdušnih masa, ali temperature retko padaju ispod 10°C. U planinskim područjima nisu retke pojave mraza i snežnih padavina. Najviša izmerena temperatura na aerodromu Las Palmas je 44,2°C. Prosečna godišnja suma padavina je oko 150 mm i izlučuju se uglavnom u zimskom delu godine, dok su leta gotovo bez padavina. Temperature mora u priobalnom pojasu se kreću između 18 i 23°C.
Glavni grad ostrva Las Palmas de Gran Canaria se smatra gradom sa najpogodnijom klimom za život na svetu. Mesto Mogán u jugozapadnom delu ostrva je najsunčanije naseljeno mesto na području Evropske unije.
Šuma kanarskog bora
Vegetacija Gran Kanarije je zonalnog karaktera i njen raspored zavisi kako od nadmorske visine, tako i od specifičnosti mikroklime u određenom delu ostrva. Na Gran Kanariji izdvajaju se sledeći visinski vegetacijski pojasevi:
• Zona Kardonal-tabajbal – od obale mora do 800 m, pojas je polupustinjske vegetacije u kojem dominiraju kserofitne biljke iz roda Euphorbia (razne vrste kaktusa, Euphorbia balsamifera), odnosno žbunasta zimzelena vegetacija.
• Prelazna šumska zona – u zavisnosti od mikroklime pruža se između 200-500 i 1000 m nadmorske visine. To je pojas sa nešto većom količinom vlage, ali i manjom insolacijom. Karakterišu ga termofilna drvenasta vegetacija u kojoj dominiraju razne vrste palmi (posebno endemska phoenix canariensis), zmajevo drvo (dracaena draco), mastika, divlja maslina. Iako je ovaj pojas dosta gusto naseljen na dosta mesta je očuvana prirodna formacija.
• Zona lovorovih šuma (Monteverde) – između 500 i 1200 m, obuhvata uglavnom područja u severnom delu ostrva sa većom količinom padavina. U tom području dominiraju šume lovora.
• Pojas kanarskog bora – obuhvata područja između 600 i 1000 do 1950 m nadmorske visine. Kanarski bor (pinus canariensis) je najraširenija biljna vrsta na ostrvu koja zauzima najveće površine, sa pojedinim primercima koji narastu i preko 20 m visine. Borove šume su dosta očuvane jer obično obuhvataju područja koja su retko naseljena, dosta su retke i u njima je prisutno odsustvo drugog rastinja.
Nešto manje od polovine ukupne površine ostrva (667 km2 ili 42,7%) predstavlja zaštićenu prirodnu zonu kojom upravlja Kanarski centar za zaštitu prirode (šp. Red Canaria de Espacios Naturales Protegidos). Od ukupno 146 zaštićenih zona koliko ih ima u celom arhipelagu, 33 se nalaze na Gran Kanariji. Sva prirodna dobra su podeljena u 7 kategorija, a najveći stepen zaštite zauzima šest rezervata prirode (Brezal, Azuahe, Los Tilos de Moja, Los Marteles, Las Dunas de Maspalomas i Güigüí (ukupne površine od 7.143 ha).
Endemski katus Euphorbia canariensis је simbol Kanarskih ostrva
Istorija
Arheološkim istraživanjima Kanarskih ostrva nije pronađen dokaz postojanja ljudskog prisustva pre više od 3.000 godina, a najstariji materijalni dokazi o postojanju ljudskih naseobina na tom području datiraju iz perioda oko 800. godine p.n.e.
Prvi stanovnici Gran Kanarije bila su berberska plemena Kanari, ili Guanči kako ih nazivaju u Španiji, koja su se na ostrvo doselila u periodu između VIII i V veka p.n.e. sa područja severozapadne Afrike. Guanči su ostrvo nazivali Tamaran ili u prevodu Zemlja hrabrih. Gran Kanarija postaje delom španske države Kruna Kastilje u aprilu 1483. godine nakon petogodišnjih borbi između Španaca koje je predvodila kraljica Izabela I i mesnih Guanča. Od tada Gran Kanarija postaje veoma važna polazna tačka za španske osvajačke pohode u Novom svetu, pa je tako i Kristifor Kolumbo na svom prvom putovanju u Ameriku 1492. godine nekoliko dana proveo u luci u Las Palmasu.
Prvi pisani podaci o Kanarskim ostrvima potiču iz I veka n.e. Plinije Stariji i Pomponije Mela nazivali su ih “ostrvima sreće”. Naime, Plinije je na osnovu podataka o putovanju kralja Mavretanije Jube II ka “sretnim ostrvima na zapadu” (koja su se desila oko 40. godine p.n.e) detaljnije opisao ostrva po prvi put nazvavši ih Kanarijom. Plinije je smatrao da su ostrva dobila ime po brojnim krupnim psima koje je kralj Juba tamo pronašao, a kasnije se ta rasa pasa čak našla na grbu Ostrva.
Najstariji stanovnici ostrva bili su Guanči, narod berberskog porekla koji se tu doselio sa područja severozapadne Afrike i Atlasa. Svako pleme koje je naseljavalo neko ostrvo imalo je poseban naziv, a stanovnici Gran Kanarije nazivali su se Kanarima. Kako na Kanarskim ostrvima ne postoje zalihe rude gvožđa, prvobitni stanovnici su pravili oruđa od kamena.
Gvančijska venera, simbol plodnosti
Najstarija prestonica države Guanča nalazila se kod današnjeg mesta Galdar (tada Agaldar) na severu ostrva. U tom periodu ostrvsko stanovništvo je bilo podeljeno na nekoliko plemenskih grupa, a prvi vladar koji je uspeo da potčini brojna manja plemena i proglasi se kraljem Kanara bio je Gumidaf. Njagov sin Semidan zadržao je vlast na celom ostrvu, a posle njegove smrti ostrvo je podeljeno na dva kraljevstva – Agaldar na severozapadu i Telde na jugoistoku. Oba kraljevstva održala su se sve do španskih osvajanja ostrva.
Prvi Evropljanin koji je otkrio Kanarska ostrva i detaljnije ih proučio bio je đenovljanski istraživač Lancelotto Malocello koji je doplovio na ta ostrva 1312. godine i tu i ostao punih 20 godina. Čak je i ostrvo Lanzarote prozvao po svom imenu. Prvi dokument koji detaljnije govori o portugalskoj ekspediciji na ostrva potiče iz 1341. godine. Papa Kliment VI je 7. novembra 1351. godine doneo papsku bulu kojom je osnovana katolička biskupija u gradu Teldi, čiji je osnovni cilj bilo pokrštavanje mesnog stanovništva. Pod blagoslovom pape, na ostrvo su upućeni misionari i trgovci sa Majorke. Strateški položaj Kanarskih ostrva kao važne trgovačke stanice na trgovačkom putu sa Afrikom i Indijom doveo je do napada španske seviljske flote na ostrva 1393. godine. Napad na ostrvo doveo je do pobune mesnog stanovništva te su sa ostrva proterani i papski misionari.
Španska osvajanja ostrva počela su početkom 1402. godine, a mesno stanovništvo je uspešno odolevalo napadima sve do 24. juna 1478. godine kada je uz severoistočnu obalu Gran Kanarije pristala brojna španska eskadrila predvođena admiralom Juanom Rejonom. Španci su uspeli da osvoje taj deo ostrva i da osnuju novu ostrvsku prestonicu Las Palmas de Gran Kanarija. Celo ostrvo je za kratko vreme postalo delom Krune Kastilje, a poslednji mesni vladar Tenesor Semidan je nakon pokrštavanja 1483. godine postavljen za upravnika ostrva. Nakon španskih osvajanja veliki deo materijalnih kulturnih dobara naroda Guanča je nepovratno izgubljen, što zbog uništavanja u vreme ratova, što zbog asimilacije.
Francis Drake nije uspeo da 1595. godine opljačka ostrvo. Četiri godine kasnije Holanđani su pod komandom admirala Pitera van der Dosa opljačkali i delimično razrušili Las Palmas.
1821. godine područje celog arhipelaga proglašeno je španskom pokrajinom sa sedištem u gradu Santa Cruz de Tenerife na Tenerifama. Kako je i grad Las Palmas takođe želeo status glavnog grada pokrajine, arhipelag je u periodu između 1840. i 1873. godine bio podeljen na zapadni i istočni deo.
Puerto Rico
Kraljica Izabela II je 1852. godine proglasila celo područje Kanarskih ostrva zonom od posebnog privrednog značaja, što se veoma pozitivno odrazilo na dalji privredni napredak ostrva. Zakonskim aktom iz 1912. godine svako od ostrva dobilo je određen stepen autonomije, a zakonom iz 1927. godine ostrva su podeljena na dve pokrajine Santa Cruz de Tenerife i Las Palmas sa istoimenim administrativnim centrima. Od 1982. godine Kanarska ostrva su jedna od 17 autonomnih zajednica Španije, i imaju dva glavna grada (Santa Cruz de Tenerife i Las Palmas de Gran Canaria), a sedište pokrajinske vlade se menja svake 4 godine.
Stanovništvo
Prema statističkim podacima iz 2024. godine, na ostrvu Gran Кanarija živelo je ukupno 863.943 stanovnika, ili oko 40% celokupne populacije Кanarskih ostrva. Gran Kanarija je drugo ostrvo arhipelaga po naseljenosti nakon Tenerifa. Najveći deo stanovništva, nešto manje od polovine živeo je u glavnom i najvećem gradu ostrva Las Palmasu de Gran Canaria (oko 390.000). Prosečna gustina naseljenosti je dosta velika i iznosi 546 stanovnika/km2. Većina populacije je skoncentrisana u priobalnom delu dok je unutrašnjost gotovo nenaseljena. Oko 9% stanovništva je stranog porekla, najviše iz Nemačke, a potom slede doseljenici iz Maroka, Kolumbije, Ujedinjenog Kraljevstva, Italije, Norveške i Argentine.
Od 1900. godine svaki popis stanovnika je beležio povećanje njegovog broja čak i do 30%! Tako se ukupno broj stanovnika povećao 6,75 puta ili 575%.
Administrativno je ostrvo podeljeno na 21 opštinu.
Rekreativni sportovi razvijeni su na svim delovima ostrva, dok je najvažniji centar profesionalnog sporta grad Las Palmas de Gran Canaria.
Najpopularniji sportovi su fudbal, košarka i odbojka. Fudbalski klub Las Palmas je najveći sportski tim na ostrvu. Osnovan je 1949. godine, a najveći uspesi kluba su drugo mesto u španskoj Primeri u sezoni 1968/69. i finale nacionalnog Kupa Kralja u sezoni 1977/78. Klub se trenutno takmiči u Primeri, a domaće utakmice igra na Estadio de Gran Canaria (kapaciteta 32.000 mesta) koji je ujedno i najveći sportski objekat na ostrvu.
Кošarkaški klub Gran Canaria redovan je učesnik elitne španske ACB lige. Neke od utakmica grupne faze Svetskog prvenstva u košarci 2014. godine igrale su se u novosagrađenoj dvorani sportova u Las Palmasu de Cran Canaria kapaciteta 11.000 mesta.
Ženski odbojkaški klubovi Las Palmas i La Caja de Canaria se takmiče u elitnom ženskom ligaškom takmičenju u Španiji.
Na ostrvu se nalaze brojni golf tereni, a golf klub Real Club De Golf De Las Palmas, osnovan 17. decembra 1891. godine najstariji je golf klub u Španiji.
Najpopularnije rekreativne sportske aktivnosti na ostrvu su jedrenje, ronjenje na dah i rekreativno ronjenje, paraglajding i surfing. Najvažniji jedriličarski klubovi nalaze se u Las Palmasu (najpoznatiji je Real club nautico de Gran Canaria) i Maspalomasu. Unutrašnjost ostrva je idealan teren za planinsko pešačenje.
Sportska disciplina koja je karakteristična isključivo za Kanarska ostrva je kanarsko rvanje (šp. Lucha Canaria), a specifično je po tome što predstavlja ekipni sport gde svaka ekipa broji 12 članova.
Zastava Gran Kanarije
Privreda
Najvažnije privredne delatnosti na ostrvu su turizam i poljoprivreda, iako poljoprivredni sektor sve više gubi svoj nekadašnji značaj.
Poljoprivredno zemljište obuhvata oko 25.000 hektara obradivog zemljišta. Oko 11.000 hektara površina je pod pašnjacima i livadama. Najvažniji poljoprivredni proizvodi i ujedno najvažniji izvozni proizvodi ostrva su banane i paradajz. Velike plantaže banana nalaze se u severnom delu ostrva, dok se paradajz uzgaja u južnom. U unutrašnjosti se intenzivnije uzgajaju žitarice, mahunarke i krompir koji uglavnom podmiruju domaće potrebe.
Industrijska proizvodnja se bazira na lakoj industriji (posebno pogoni prehrambene industrije), a postoji i značajna fabrika za proizvodnju cementa. Najvažniji komercijalni centar je luka La Luz u Las Palmasu.
Najvažnija privredna delatnost na ostrvu danas je turizam. Najvažniji turistički centri nalaze se na južnom delu ostrva gde su smeštene i najpoznatije plaže i odmarališta. Playa del Ingles je najduža peščana plaža na ostrvu (sa dužinom od 2.700 m) i jedan je od najvažnijih turističkih centara u celoj Španiji. Ukupna dužina plaža na ostrvu je oko 60 km. Najveći broj turista dolazi iz severne i zapadne Evrope, a ostrvo godišnje poseti oko 2,2 miliona turista.
Plaža La Aldea
Gran Kanarija se smatra jednim od najpopularnijih LGBT turističkih odredišta u Evropi, a najpopularnija mesta su plaže Playa del Ingles i Maspalomas. U Maspalomasu se svake godine u maju mesecu (počev od 2001. godine) održava veliki gej prajd koji privlači veliki broj turista iz svih delova sveta, a turističkoj zajednici ostrva donosi velike prihode.
Intenzivan razvoj turizma povlači za sobom i građevinsku industriju.
Saobraćaj
Najvažnija veza ostrva sa ostatkom sveta je Međunarodni aerodrom Gran Kanarija koji se nalazi na istočnoj obali, na oko 20 km od Las Palmasa. Sa prometom od blizu 14 miliona putnika 2023. godine najveća je to vazduhoplovna luka na Kanarima i peta po veličini u Španiji. Što se tiče domaćih letova najviše putnika bilo je iz Madrida 1,429 miliona, slede Tenerife-sever (790.000), Lanzarote (740.000), Fuerteventura (600.000), Barcelona (470.000), Sevilla (260.000), La Palma (210.000), Málaga (200.000), Tenerife-jug (190.000), Santiago de Compostella (166.000), Bilbao (124.000) itd. Od međunarodnih letova na prvom mestu je London (Gatwick + Stansed, 420.000), slede Amsterdam (367.000), Düsseldorf (307.000), Manchester (293.000), Frankfurt (256.000), Oslo (250.000), Kopenhagen (220.000), Stokholm (190.000), Birmingham (160.000) itd. Na aerodromu se nalazi i baza Ratnog vazduhoplovstva Španije.
Najvažniji drumski pravac je magistrala GC-1 koja povezuje glavni grad ostrva na severoistoku ostrva do njegovog najudaljenijeg letovališta, Puerto de Mogán na jugozapadu, preko aerodroma (ukupna dužina magistrale je 71 km). GC-2 povezuje Las Palmas sa lukom Agaete na severozapadu i pruža neverovatan pogled na obalu. Autobusi su jedino sredstvo javnog prevoza na Gran Kanariji. Autobuske usluge pružaju dve kompanije, “Global” i “Guaguas”. “Global” pruža usluge u međugradskom saobraćaju koji povezuje sve veće gradove i odmarališta sa čestim i pouzdanim uslugama. Autobusi koji idu u manja sela su, međutim, ređi. “Guaguas” pruža usluge gradskog prevoza unutar glavnog grada Las Palmasa. Gran Kanarija takođe ima taksi koji može odvesti do bilo kog mesta na ostrvu. Moguće je iznajmiti autobil u nekoj od rent-a-car agencija na Gran Kanariji ili se može dovesti svoje vozilo trajektom.
Autoput GC-1
Najvažnija luka ostrva nalazi se u Las Palmasu (šp. Puerto de La Luz) i najvažnija je luka ne samo na Kanarskom arhipelagu nego i u celom istočnom delu centralnog Atlantika. Redovnim brodskim linijama povezana je sa 180 drugih lučkih centara na pet kontinenata. Zbog blizine bogatih ribolovnih područja kroz luku se godišnje transportuje preko 400.000 tona smrznute ribe. Kroz dokove laspalmaske luke godišnje prođe preko 600.000 kontejnera razne robe, i prosečno preko milion putnika (što stranih što domaćih). Sa 850 vezova najveća je to luka u arhipelagu. Na teritoriji luke nalaze se i servisni centri za brodove.
Luka Las Palmas opslužuje sve trajektne linije iz kopnene Španije (odnosno luka Huelva i Cádiz) do Gran Kanarije. Takođe iz nje polaze trajektne linije za ostrva Tenerife, Fuerteventura i Lanzarote. Luka Las Palmas udaljena je oko 5 km od centra grada i veoma je blizu prelepe plaže Las Canteras. Postoji nekoliko autobuskih linija koje povezuju luku sa različitim delovima grada.
Luka Puerto de La Luz u Las Palmasu
Druga luka je na severozapadu ostrva u mestu Agaete i zove se Puerto de las Nieves, što u prevodu znači snežna luka! Udaljena je od Las Palmasa otprilike 33 km i uglavnom služi kao trajektna luka za Tenerife. Autobuska linija 103 povezuje Las Palmas i Agaete.
Sa Gran Kanarije može se lako putovati trajektom do ostrva Tenerife, Lanzarote i Fuerteventura.
Trajekt Gran Kanarija – Tenerife saobraća desetak puta dnevno. Iz luke Agaete putovanje traje 1:20 h, a iz luke Las Palmas 1:40 h. Cena karte je oko 50 € za obe relacije.
Trajekt Gran Kanarija – Fuerteventura saobraća 5-6 puta dnevno iz luke Las Palmas. Najbrži trajekt stiže do luke Morro Jable za samo 2 sata, a karta košta od 55 €. Postoji i trajekt na liniji Las Palmas – Puerto del Rosario, a putovanje traje šest sati.
Trajekt Gran Kanarija – Lanzarote od oktobra do aprila saobraća samo jednom dnevno, dok su u glavnoj sezoni polasci nešto češći. Putovanje traje šest sati (obično je to noćna plovidba), a karta košta 120 €.
Pored toga, možete putovati od Gran Kanarije do La Gomere, La Graciose i La Palme, ali su ove trajektne rute indirektne, odnosno sa presedanjem.
Postoje i trajektne linije sa kopnenim delom Španije, odnosno lukama Huelva i Cádiz. Brodari na ovim linijama su “Balearia”, “Fred. Olsen Express” i “Naviera Armas”. Na relaciji Huelva – Gran Kanarija obično ima tri polaska nedeljnao, a na relaciji Cádiz – Gran Kanarija samo jedan polazak nedeljno. Putovanje traje 32-37 sati, a karta košta od 130 €. Naravno da je skuplje ako se uzmu kabine za spavanje i još se prevoze kola, pa to može izaći i na 1.260 €!
Znamenitosti
Retko se može pronaći ostrvo sa tako raznolikim i lepim pejzažima kao što je Gran Kanarija. Ostrvo nije samo puno neverovatnih plaža, već ima i zapanjujuće planine, doline i gudure, bujne šume, peščane dine i impresivnu kalderu! U stvari, veliki deo ostrva je UNESCO proglasio rezervatom biosfere, tako da ne bi trebalo propustiti priliku da se istraže njegova jedinstvena prirodna čuda.
Takođe je preporuka da se posete fascinantna arheološka nalazišta i spomenici kako bi se više saznalo o istoriji i kulturnom nasleđu Gran Kanarije. Jedan od najposećenijih muzeja je Casa de Colon, vila u kojoj je Kolumbo boravio tokom svojih ekspedicija, a sada je domaćin izložbe o istoriji Kanarskih ostrva.
Neke prirodne znamenitosti i atrakcije Gran Kanarije koje se moraju videti:
- Park prirode Tamadaba, jedan od najstarijih područja ostrva. Velika oblast prirode puna borovih šuma i krševitih litica, koja ima staze za pešačenje sa širokim pogledom.
- Nublo Rural Park, lokacija Roque Nubla, impresivne vulkanske stene i jedne od najpoznatijih znamenitosti ostrva
- Magične peščane dine Maspalomasa
- Kaldera Bandama, područje jedinstvene prirodne lepote i velike arheološke vrednosti
- Kanjon Fataga, takođe poznat kao “Veliki kanjon Gran Kanarije”
- Crkva Juan Bautista u naselju Arucas, jedan od simbola Gran Kanarije
- Mirador del Balcón, vidikovac koji nudi pogled na Atlantski okean koji oduzima dah
- Cenobio de Valerón, ogromna žitnica koju su koristili pre-Hispanski stanovnici Gran Kanarije i jedno od najspektakularnijih arheoloških nalazištana Kanarskim ostrvima
- Prekrasna dolina Guayadeque sa jedinstvenimpećinskim kućama, najvažnije praistorijsko groblje na ostrvu
- Artenara, selo na najvećoj nadmorskoj visini na ostrvu – 1270 m
- Casa Colon je muzej i ustanova kulture smeštena u istorijskom kvartu Vegeta, u Las Palmas de Gran Canariji.
To je kuća s kraja XVI veka, danas javni centar, koji je pripao na upravljanje Ministarstvu kulture, Zadužbini kulturne baštine i Muzeju Cabildo. Prostor je otvoren 1951. godine i predstavlja jedan od zaštitnih simbola grada. Delokrug rada ovog centra je fokusiran na proučavanje, istraživanje i širenje istorije Kanarskih ostrva i njihovih odnosa sa Amerikom. U njemu se nalaze muzej, biblioteka i specijalizovani studijski centar, kao i različiti prostori za povremene aktivnosti kao što su kursevi, seminari, konferencije, izložbe, projekcije, koncerti itd.
Trenutna arhitektonska struktura muzeja obuhvata nekoliko kuća, od kojih je jedna deo navodne stare vlade guvernera, za koju se veruje da ju je Kristifor Kolumbo posetio tokom svog prvog putovanja, 1492. godine, kako bi zatražio pomoć za uređenje broda “La Pinta”. Na prostoru su vršene različite intervencije od 1950. godine, čuvajući originalne prostore koji potiču iz XVI veka. Razne restauracije, kao i originalni sačuvani elementi, čine kuću jedinstvenom zgradom i simbolom grada Las Palmas de Gran Canaria .
Muzej čine dva velika dvorišta i ukupno trinaest stalnih izložbenih prostora. U njima se arhitektonski ističu spušteni plafoni, lukovi i stubovi. Dvorište, koje ima gotički nadgrobni spomenik, ima renesansne lukove, koji potiču iz pređašnjeg samostana Santo Domingo, uništenog napadima holandskog korzeta Pitera van der Doa u XVI veku.
Plaže
Gran Kanarija ima preko 230 km obale, sa zadivljujućim plažama koje čine više od četvrtine obale. Na jugu ostrva je toplija klima. Tu se nalaze najveće i najpopularnije plaže sa zlatnim peskom i mirnim morem. Većina njih je povezana sa turističkim odmaralištima, što znači da nude nekoliko sadržaja za posetioce, ali mogu biti prilično zauzeti. Plaže na severu i zapadu su divlje i slobodnije.
Sledi prikaz nekih od najboljih plaža na Gran Kanariji poređanih u smeru kazaljke na satu počev od Las Palmasa:
Las Canteras: smeštena u neposrednoj blizini centra Las Palmas de Gran Canarije, ova duga peščana plaža sa mirnom vodom je blizu svih sadržaja glavnog grada i ima lep lokalni osećaj. Odlična je za plivanje i ronjenje, jer je cela plaža morski rezervat. Tu je i nekoliko restorana koji služe svežu ribu, kao i škole surfinga i ronjenja. U špicu sezone plaža Las Canteras može biti pretrpana.
Aguadulce: smeštena na istočnoj obali ostrva, ova mala netaknuta plaža ima zlatni pesak i prelepu tirkiznu vodu. Odeća nije obavezna i nema sadržaja.
Maspalomas: jedinstvene peščane dine Maspalomasa u stilu Sahare jedna su od najpoznatijih atrakcija na Gran Kanariji. Čarobna plaža je duga oko 6 km, tako da se nikada ne oseća gužva iako je veoma popularna. Iako postoje pogodnosti kao što su ležaljke, suncobrani, barovi na plaži i sadržaji za sportove na vodi, mogu se pronaći i mirnija mesta za opuštanje. Na sredini plaže, pored najvećih peščanih dina, nalazi se odeljak pogodan za nudiste.
Puerto Rico: ovo je plaža živahnog i sunčanog Puerto Rica, popularnog letovališta na jugozapadnoj obali Gran Kanarije. Plaža pogodna za porodice ima zlatni pesak i mirnu plitku vodu. Plaža Puerto Rico je dostupna za invalidska kolica i nudi širok spektar vodenih sportova i aktivnosti, kao što su jet ski, jedrenje, jedrenje na dasci i ronjenje. Odmaralište nudi nekoliko pogodnosti, uključujući suncobrane, ležaljke, tuševe, barove i kafiće.
Amadores: smeštena na jugozapadnoj obali, ovo je idilična plaža sa belim peskom i neverovatnom tirkiznom vodom. Zaštićena je od vetra i ima spasioce, što je čini idealnim za porodice. Plaža Amadores takođe ima nekoliko sadržaja, kao što su suncobrani, ležaljke, barovi, restorani i sadržaji za sportove na vodi.
Mogán: ovo je plaža Puerto de Mogán, popularno odmaralište na jugozapadnoj obali ostrva. Plaža je peščana i zaštićena mirnom vodom, tako da je savršena za decu. Lokacija je prelepa i posetioci imaju lak pristup svim prodavnicama i restoranima slikovitog ribarskog sela. Tu je i iznajmljivanje čamaca i kanua.
Güigüí: smeštena na zapadnoj obali, ovo je najpoznatija udaljena i netaknuta plaža Gran Kanarije. Ima crni pesak i kristalno čistu vodu i pogodna je za nudizam. Do plaže Güigüí se može doći brodom iz Puerto Rica ili pešice. Pešačenje traje više od dva sata, ali vredi truda, jer staza pruža veličanstven pogled. Čamac se samo kratko zaustavlja na plaži.
