Trinidad i Tobago, zvanično Republika Trinidad i Tobago, najjužnija je ostrvska država Kariba i poznata je po bogatstvu fosilnim gorivima. Sastoji se od glavnih ostrva Trinidada i Tobaga i brojnih mnogo manjih ostrva. Nalazi se 130 km južno od Grenade i 11 km od severoistočne obale Venecuele. Morsku granicu ima sa Barbadosom na severoistoku, Grenadom na severozapadu i Venecuelom na jugu i zapadu.
Prvobitno ga je za Španiju osvojio Kristifor Kolumbo 1498. godine, a Britanija je zauzela Trinidad 1797. godine. Sa znatno manjim sestrinskim ostrvom Tobagom 1889. godine postala je jedinstvena britanska kolonija. U istom periodu ostrvo Tobago je više puta menjalo vlasnika među španskim, britanskim, francuskim, holandskim i kurlandskim kolonistima nego bilo koje drugo ostrvo Kariba. U XIX veku dominirala je poljoprivreda, uglavnom uzgoj šećerne trske i kakaa. Nafta je otkrivena 1857. godine, a naftna industrija se razvijala od šezdesetih godina XIX veka naovamo. Kolonija Trinidad i Tobago dobila je nezavisnost 1962. godine, a 1976. godine postala je republika.
Istoričar E L. Joseph tvrdio je da je domorodačko ime za ostrvo bilo Cairi ili “Zemlja kolibrija”, koja potiče od aravačkog naziva kolibri, ierèttê ili yerettê. Međutim, drugi autori osporavaju ovu etimologiju i tvrde da cairi ne znači kolibri (tukusi ili tucuchi smatraju tačnom rečju), a neki tvrde da kairi, ili iere, jednostavno znači ostrvo. Kristifor Kolumbo ga je nazvao “La Isla de la Trinidad” (Ostrvo svetog Trojstva), ispunjavajući zavet dat pre polaska na treće istraživačko putovanje. Što se tiče ostrva Tobaga, njegov oblik koji liči na cigaru ili upotreba duvana kod domorodaca možda su mu dali špansko ime (cabaco, tavaco, tobacco) i možda neka druga domorodačka imena, poput aloubaere (crna školjka) i urupaina (veliki puž).
Geografija
Trinidad i Tobago se nalazi između 10°02′ i 11°12′ severne geografske širine i 60°30′ i 61°56′ zapadne geografske dužine. Zapljuskuje ga Karipsko more sa severa, Atlantski okean sa istoka i juga i dok je na zapadu zaliv Paria. Nalazi se u jugoistočnom delu Karipskog regiona, sa ostrvom Trinidad koje je samo 11 km od obale Venecuele na južnoameričkom kontinentu, a razdvaja ih Kolumbov kanal širine 14 km. Ukupna površina Trinidada i Tobaga je 5.128 km2. Država se sastoji od dva glavna ostrva, Trinidada i Tobaga, razdvojena moreuzom širine 36 km, plus brojnih manjih ostrva, od kojih su najznačajnija Chacachacare, Monos, Huevos, Gaspar Grande (ili Gasparee), Little Tobago i Saint Giles.
El Tucuche
Trinidad ima površinu 4.768 km2 (93,0% površine države) sa prosečnom dužinom 80 km i prosečnom širinom 59 km. Posle Kube, Hispaniole, Jamajke i Portorika, Trinidad je peto po veličini ostrvo Kariba. Tobago ima površinu oko 300 km2 ili 5,8% površine države, dugačak je 41 km, a najveća širina je 12 km. Preostala manja ostrva po ovome imaju zajedno površinu 60 km2, međutim ona ni približno nemaju toliku površinu! Kada se saberu površine regija i opština Trinidada dolazi se podatka 4.827 km2.
Oba ostrva, i Trinidad i Tobago, leže na kontinentalnoj ploči Južne Amerike, pa se stoga geološki smatra da država u potpunosti leži u Južnoj Americi.
Teren ostrva je mešavina planina i ravnica. Na Trinidadu Northern Range (Severni lanac) se pruža paralelno sa severnom obalom i na njemu su dva najviša vrha zemlje El Cerro del Aripo (940 m) i El Tucuche (936 m). Ostatak ostrva je uglavnom ravniji, izuzev Central Range (Centralni lanac) i brda Montserrat u sredini ostrva i Southern Range (Južni lanac) i Trinity Hillsa na jugu. Istočna obala je čuvena po plažama, a posebno po plaži Manzanilla. Ostrvo sadrži nekoliko velikih močvarnih područja, poput močvara Caroni i Nariva. Glavne vodene površine na Trinidadu su veštačka jezera Hollis, Navet i Caroni. Trinidad se sastoji od različitih vrsta tla, od kojih su većina fini pesak i teška glina. Aluvijalne doline Northern Rangea i zemljište u koridoru istok-zapad (urbano područje koje povezuje Port of Spain i Arimu) su najplodnije.
Northern Range uglavnom čine metamorfne stene. Northern Lowlands ili Severna nizija (koridor istok-zapad i ravnica Caroni) sastoji se od mlađih plitkih morskih sedimenata. Južno od ovoga, pojas nabora i potiska Central Range čine sedimentne stene. Ravnica Naparima i močvara Nariva čine južni kraj ovog uzvišenja.
Southern Lowlands ili Južna nizija se sastoji peska, gline i šljunka. Oni prekrivaju ležišta nafte i prirodnog gasa, posebno severno od raseda Los Bajos. Southern Range čini treće antiklinalno uzdizanje. Stene se sastoje od peščara, škriljaca i gline. Na ovom području posebno su česti uljni pesak i blatni vulkani.
Veštačko jezero Navet
Trinidad je takođe poznat po tome što ima jezero Pitch, najveće prirodno nalazište asfalta na svetu, za koje se procenjuje da sadrži 10 miliona tona asfalta. Nalazi se u mestu La Brea na jugozapadu Trinidada. Jezero se prostire na oko 40 ha i navodno je duboko 76,2 m. Jezero Pitch je popularna turistička atrakcija koja ima mali muzej, odakle zvanični turistički vodiči vode posetioce do jezera.
Tobago ima ravnicu u jugozapadnom delu, s tim što je severoistočna polovina ostrva brdovita, što kulminira Pigeon Peakom, najvišoj tački ostrva sa 550 m. Tobago takođe ima nekoliko koralnih grebena u blizini obale.
Jezero Pitch
Trinidad i Tobago ima morsku tropsku klimu. Postoje dva godišnja doba: sušna sezona u prvih pet meseci godine i kišna sezona u preostalih sedam meseci. Vetrovi su pretežno severoistočni, a dominiraju severoistočni pasati. U području Northern Range klima je često svežija u odnosu na vrelinu nizije, usled stalnog prisustva oblaka, magle i jakih kiša.
Na Trinidadu je prosečna godišnja temperatura 26°C, a prosečna maksimalna temperatura je 34°C. Najviša ikada zabeležena temperatura bila je 43°C. Najniža ikada zabeležena temperatura na Trinidadu bila je 16,1°C u januaru 1964. godine. Poslednjih godina zabeleženo je 19°C (14. januara 2019. godine). Vlažnost vazduha je visoka, posebno tokom kišne sezone, kada u proseku iznosi od 85-87%. Ostrvo prima prosečno 2.110 mm padavina godišnje, obično koncentrisano u mesecima od juna do decembra, kada se često javljaju kratki, intenzivni pljuskovi. Padavina je najviše na Northern Rangeu, koji može primiti čak 3.810 mm. Tokom sušne sezone problemi sa nedostatkom vode se javljaju u unutrašnjosti ostrva. Klima Tobaga slična je klimi Trinidada, ali je malo hladnija. Kišna sezona na Tobagu traje od juna do decembra; godišnja količina padavina je 2.500 mm.
Ostrva leže van pojasa uragana; uprkos tome, uragan Flora pogodio je Tobago 30. septembra 1963. godine, a tropska oluja Alma pogodila je Trinidad 1974. godine, uzrokujući štetu pre nego što je dostigla punu snagu.
Budući da Trinidad i Tobago leži na kontinentalnoj ploči Južne Amerike, a u davnim vremenima je bio fizički povezan sa kopnom Južne Amerike, njegova biološka raznolikost je drugačija u odnosu na većinu drugih karipskih ostrva i ima mnogo više zajedničkog sa venecuelanskom. Glavni ekosistemi su: obalni i morski (koralni grebeni, močvare mangrova, otvoreni okean i polja morske trave); šuma; slatke vode (reke i potoci); kras (ili krš, karst); veštački ekosistemi (poljoprivredno zemljište, brane, sekundarne šume); i savana.
Trinidad i Tobago sadrži pet kopnenih ekoregija: vlažne šume Trinidada i Tobaga, suve šume Malih Antila, suve šume Trinidada i Tobaga, kserično žbunje Privetrinskih ostrva i trinidadske mangrove.
Što se tiče faune, podaci o kičmenjacima su dobri, sa 472 vrste ptica (dve endemske), oko 100 sisara, oko 90 gmizavaca (nekoliko endema), oko 30 vodozemaca (uključujući nekoliko endema), 50 slatkovodnih riba i bar 950 morskih riba. Među značajne vrste sisara ubrajaju se ocelot, severnoamerički lamantin (vodeni sisar), pekari (slični svinjama), brazilski aguti, paka (vrsta glodara), jelen mazama americana, neotropska vidra, majmun kapucin i majmun gvajanski crveni urlikavac; postoji i oko 70 vrsta slepih miševa, uključujući vampira i šišmiša. Među veće gmizavce spada pet vrsta morskih kornjača za koje se zna da polažu jaja na ostrvskim plaže, zelena anakonda, udav i obični kajman. Postoji najmanje 47 vrsta zmija, među kojima su samo četiri otrovnice (samo na Trinidadu, ne i na Tobagu), gušteri kao što su zelena iguana i nekoliko vrsta slatkovodnih i kopnenih kornjača. Morski život je bogat, u vodama oko ostrva prisutno je nekoliko vrsta morskih ježeva, korala, jastoga, morskih sasa, morskih zvezda, raža, delfina, pliskavica i kit ajkula. Riba lav se smatra štetočinom, jer jede mnoge domaće vrste riba i nema prirodnih neprijatelja; trenutno se radi na smanjenju brojnosti ove vrste.
Riba lav
Trinidad i Tobago je posebno poznat po velikom broju vrsta ptica i popularna je destinacija posmatrača ptica. Značajne vrste su crveni ibis, venecuelanska čačalaka (ove dve vrste prikazane su na državnom grbu), čaplja, uljašica i razne vrste trogona, tukana, papagaja, tanadžera, detlića, jastrebova, pelikana i lešinara; postoji i 17 vrsta kolibrija, među kojima je i jedna koja je treća najmanja na svetu.
Podaci o beskičmenjacima su rasuti i prilično nepotpuni. Zabeleženo je oko 650 vrsta leptira, najmanje 672 tvrdokrilaca (samo sa Tobaga) i 40 korala. Ostali značajni beskičmenjaci su bubašvabe, mravi i brojne vrste komaraca, termita, pauka i tarantula.
Venecuelanska čačalaka
Iako spisak još uvek nije potpun, zabeleženo je 1.647 vrsta gljiva, zajedno sa lišajevima. Tačan ukupan broj gljiva verovatno će biti daleko veći, s obzirom na opšteprihvaćenu procenu da je do sada otkriveno samo oko 7% svih gljiva u svetu. Prvi pokušaj da se proceni broj endemskih gljiva naveo je 407 vrsta.
Informacije o mikroorganizmima su takođe nepotpune. Zabeleženo je gotovo 200 vrsta morskih algi. Tačan broj vrsta mikroorganizama sigurno je mnogo veći.
Što se tiče flore, zahvaljujući nedavno objavljenom kontrolnom spisku, biljna raznolikost na Trinidadu i Tobagu je dobro dokumentovana, zabeleženo je oko 3.300 vrsta (59 endemskih). Uprkos značajnoj seči, šume i dalje pokrivaju oko 40% zemljišta, a postoji oko 350 različitih vrsta drveća. Značajno drvo je Hippomane mancinella, izuzetno otrovno za ljude. Na području Latinske Amerike drvo je zbog svoje otrovnosti poznato po nazivom “arbol de la muerte” odnosno “drvo smrti”. Drvetu se opasno približavati i dok pada kiša, jer stajanje ispod njega može izazvati reakcije na otrov, a sok njegovog ploda izaziva opekotine gde god da padne na kožu; drvo je često obeleženo znacima upozorenja.
Pretnje biodiverzitetu zemlje su krivolov i prekomeran lov, gubitak staništa i usitnjavanje (posebno zbog šumskih požara i čišćenja zemljišta za kamenolome, poljoprivredu, stambenu izgradnju, industrijski razvoj i izgradnju puteva), zagađenje vode i unošenje invazivnih vrsta i patogena.
Istorija
I Trinidad i Tobago prvobitno su naselili Indijanci koji su došli iz Južne Amerike. Trinidad su prvi naselili predpoljoprivredni arhaični ljudi pre najmanje 7.000 godina, čineći ga najranijim naseljenim delom Kariba. Banwari Trace na jugozapadu Trinidada je najstariji potvrđeni arheološki lokalitet na Karibima, koji datira od oko 5000. godine p.n.e. Tokom sledećih vekova dogodilo se nekoliko migracionih talasa, što se može prepoznati po razlikama u njihovim arheološkim ostacima. U vreme evropskih kontakata, Trinidad su naseljavale razne grupe koje su govorile arawakanski jezik, uključujući Nepoyu i Suppoyu, i grupe koje su govorile karibski, poput Yao, dok su Tobago zauzimale ostrvske Karibe i Galibi.
Kristifor Kolumbo bio je prvi Evropljanin koji je ugledao Trinidad na svom trećem putovanju u Ameriku 1498. godine. Takođe je izvestio da je video Tobago na dalekom horizontu, nazvavši ga Bellaforma, ali se nije iskrcao na njega.
Spomenik Kristoforu Kolumbu u mestu Moruga na južnoj obali ostrva Trinidad
Kolumbo se tu iskrcao tokom svog trećeg putovanja u Novi svet 1498. godine.
Tridesetih godina XVI veka španski vojnik Antonio de Sedeño sa malom četom vojnika iskrcao se na jugozapadnu obalu Trinidada sa namerom da pokori domoroce. Sedeño i njegovi ljudi su se u nekoliko navrata borili protiv domorodaca, a potom su izgradili utvrđenje. Sledećih nekoliko decenija uglavnom je proteklo u ratovanju sa domorodačkim narodima, sve dok 1592. godine “Cacique” (poglavica) Wannawanare (poznat i kao Guanaguanare) Domingu de Vera e Ibarguenu nije ustupio područje oko modernog Saint Josepha na istočnoj obali ostrva i povukao se na drugi deo ostrva. Naselje San José de Oruña osnovao je kasnije Antonio de Berrio na tom zemljištu 1592. godine. Ubrzo nakon toga engleski mornar Sir Walter Raleigh stigao je na Trinidad 22. marta 1595. godine u potrazi za glasinama o “El Doradu” (Zlatni grad) navodno lociranom u Južnoj Americi. Napao je San José, zarobio i saslušao Antonia de Berria, i dobio je mnogo informacija od njega i od Cacique Topiawarija; Raleigh je zatim krenuo svojim putem, a španska vlast je ponovo uspostavljena.
U međuvremenu, bili su brojni pokušaji evropskih sila da nasele Tobago tokom dvadesetih do četrdesetih godina XVII veka, a Holanđani, Englezi i Kurlanđani (ljudi iz vojvodstva Kurlandije i Semigalije, koji je danas deo Letonije) svi su pokušavali da kolonizuju ostrvo sa malo uspeha. Od 1654. godine Holanđani i Kurlanđani uspeli su da steknu sigurnije uporište, kasnije im se pridružilo nekoliko stotina francuskih doseljenika. Plantažna privreda razvijena je na bazi proizvodnje šećera, indiga i ruma, radio je veliki broj afričkih robova koji su ubrzo postali znatno brojniji od evropskih kolonista. Veliki broj tvrđava je izgrađen kada je Tobago postao izvor sukoba između Francuske, Holandije i Britanije, a ostrvo je promenilo vlasnika čak 31 put do 1814. godine, kada je situacija pogoršana porastom piraterije. Britanci su uspeli da zadrže Tobago od 1762-1781. godine, nakon čega su ga zauzeli Francuzi, koji su vladali do 1793. godine, kada ga je Britanija ponovo osvojila.
Sir Walter Raleigh pljačka špansko naselje na Trinidadu 1595. godine
XVII vek na Trinidadu protekao je uglavnom bez većih incidenata, ali su se neprestanim pokušajima Španaca da kontrolišu i vladaju Indijancima ovi žestoko oduprli. 1687. godine katolički katalonski fratri dobili su zadatak da preobrate domorodačko stanovništvo Trinidada i Gvajane u hrišćanstvo. Na Trinidadu su osnovali nekoliko misija, koje je podržavala i bogato finansirala država, koja im je takođe dodelila pravo encomiende nad domorocima (domoroci su bili prisiljeni da rade za Špance). Jedna od takvih misija bila je Santa Rosa de Arima, osnovana 1689. godine, kada su Indijanci iz bivših encomiendas Tacarigua i Arauca (Arouca) preseljeni dalje na zapad. Eskalirajuće tenzije između Španaca i Indijanaca kulminirale su nasiljem 1689. godine, kada su se Indijanci u encomiendi San Rafael pobunili i ubili nekoliko sveštenika, napali crkvu i ubili španskog guvernera José de Leóna y Echalesa.
Pobunjenici su na brzinu sahranili tela monaha, bacili telo guvernera u reku i krenuli ka obali. Progonili su ih Španci. Mnogi su se bacili u more, radije nego da budu zarobljeni. 84 pobunjenika je zarobljeno, a 61 je streljan. Preživeli domoroci su ispitivani mučenjem, a mnogi od njih otkrili su da su ih sveštenici često tukli zato što nisu posećivali crkvenu službu. Dvadeset i dvoje identifikovanih kao kolovođe obešeni su 14. januara 1700. godine u glavnom gradu kolonije San José de Oruñi, a njihova raskomadana tela bila su izložena. Žene iz plemena bile su raspoređene na rad u španska domaćinstva kao robinje. Ceo događaj je postao poznat kao masakr u Areni. U aprilu 1701. godine jedna grupa monaha je krenula da povrati tela ubijenih kolega. Prema zvaničnoj istoriji monaha, koju je napisao Mateo de Anguiano 1704. godine, zemljište je i dalje bilo natopljeno svežom krvi, a tela monaha nisu se raspala i krvarila su iz rana kada su ih premeštali. Tela su odneta u glavnu crkvu gde su ležala devet dana. 1885. godine dominikanac Cothonay je tvrdio da je pronašao mesto misije San Francisco de los Arenales. Pored fizičkih dokaza, naveo je indijanske tradicije da su se na Veliki četvrtak i Veliki petak svake godine “događale izuzetne stvari”, a neki su tvrdili da su čuli glasove, razgovore i pevanje, sveštenik je govorio misu i ljudi su se molili.
Posle sukoba, nastavila se pobuna Indijanaca, ali zbog razarajućeg uticaja uvedenih bolesti na koje nisu imali imunitet, domaće stanovništvo je gotovo nestalo do kraja sledećeg veka.
Tokom ovog perioda Trinidad je bio ostrvska provincija koja je pripadala vicekraljevstvu Nove Španije, zajedno sa Centralnom Amerikom, današnjim Meksikom i jugozapadom Sjedinjenih Država. 1757. godine prestonica je preseljena iz San José de Oruñe u Puerto de Españu (današnji Port of Spain) nakon nekoliko gusarskih napada. Međutim, Španci nikada nisu činili nikakve konkretne napore da kolonizuju ostrvo; Trinidad je u tom periodu još uvek bio uglavnom pod šumom, naseljeno sa nekoliko Španaca sa pregršt robova i nekoliko hiljada Indijanaca. Zapravo, broj stanovnika 1777. godine bio je samo 1.400, a španska kolonizacija Trinidada ostala je slaba.
1777. godine dozvoljena je slobodna trgovina na Trinidadu, što je privuklo francuske doseljenike i privreda se znatno poboljšala. Pošto se Trinidad smatrao nedovoljno naseljenim, Francuz Roume de St. Laurent, koji je živeo na Grenadi, uspeo je da 4. novembra 1783. godine od španskog kralja Karlosa III dobije Cédulu de Población. Kralj je već bio dodelio Cédulu de Población 1776. godine, ali ona nije pokazala rezultate, pa je nova Cédula bila izdašnija. Omogućila je besplatnu dodelu zemljišta i oslobađanje od poreza na period od 10 godina stranim doseljenicima rimokatoličke vere koji su bili spremni da se zakunu na vernost španskom kralju. Bespovratna pomoć iznosila je 13 ha za svakog slobodnog muškarca, ženu i dete i polovinu od toga za svakog roba koga bi doveli sa sobom. Španci su poslali novog guvernera, José Maríu Chacóna, da primeni uslove nove Cédule.
Bilo je slučajno da je Cédula izdata samo nekoliko godina pre Francuske revolucije. Tokom tog perioda preokreta, francuske plantaže sa svojim robovima, slobodni obojeni i mulatima sa susednih ostrva Martinik, Sveta Lucija, Grenada, Gvadelup i Dominika migrirali su na Trinidad, gde su pokrenuli privredu zasnovanu na poljoprivredi (šećer i kakao). Ovi novi imigranti osnovali su lokalne zajednice u mestima Blanchisseuse, Champs Fleurs, Paramin, Cascade, Carenage i Laventille.
Medaljon koji prikazuje zauzimanje Trinidada i Tobaga od strane Britanaca 1797. godine
Kao rezultat svega navedenog, broj stanovnika Trinidada skočio je na preko 15.000 do kraja 1789. godine, a do 1797. godine broj stanovnika Port of Spain se povećao sa manje od 3.000 na 10.422 za samo pet godina, sa raznovrsnom populacijom mešanih rasa, Španaca, Afrikanaca, francuskih republikanskih vojnika, penzionisanih gusara i francuskog plemstva. Ukupan broj stanovnika Trinidada bio je 17.718, od čega 2.151 evropskog porekla, 4.476 “slobodnih crnaca i obojenih ljudi”, 10.009 robova i 1.082 indijanaca. Slaba naseljenost i spora stopa rasta stanovništva tokom španske vladavine (pa čak i kasnije tokom britanske vladavine) učinili su Trinidad jednom od manje naseljenih kolonija Zapadne Indije, sa najmanje razvijenom plantažnom infrastrukturom.
Britanci su počeli da se živo zanimaju za Trinidad, a 1797. godine britanske snage koje je predvodio general Ralph Abercrombi započele su invaziju na Trinidad. Njegova eskadrila je plovila kroz Bocas i usidrila se uz obalu Chaguaramasa na severozapadu Trinidada. Ozbiljno nadmašen, guverner Chacón je odlučio da kapitulira pred Britancima bez borbe. Trinidad je tako postao britanska krunska kolonija, sa populacijom koja je uglavnom govorila francuski jezik i španskim zakonima. Britanska vlast je kasnije formalizovana prema Amienskom ugovoru (1802). Prvi britanski guverner kolonije bio je Thomas Picton, međutim njegov težak pristup sprovođenju britanske vlasti, uključujući upotrebu mučenja i samovoljnog hapšenja, doveo je do njegovog opoziva.
Novopridošli radnici iz Indije na Trinidad i Tobago
Britanska vladavina dovela je do priliva doseljenika iz Ujedinjenog Kraljevstva i britanskih kolonija Istočnih Kariba. Stigle su engleske, škotske, irske, nemačke i italijanske porodice, kao i nekoliko slobodnih crnaca poznatih kao “Merikins” koji su se u ratu 1812. godine borili za Britaniju i dobili su zemlju u južnom delu Trinidada. Pod britanskom vlašću stvorena je nova država i povećan je uvoz robova, međutim do tada je podrška ukidanju ropstva vrlo porasla i u Engleskoj je trgovina robovima bila na udaru. Ropstvo je ukinuto 1833. godine, nakon čega su bivši robovi služili razdoblje “šegrtovanja”. 1837. godine Daaga, zapadnoafrički trgovac robovima, koga su zarobili portugalski robovi, a kasnije ga je spasila britanska mornarica, regrutovan je u lokalni puk. Daaga i grupa njegovih sunarodnika pobunili su se u kasarni u St. Joseph i krenuli su na istok pokušavajući da se vrate u svoju domovinu. Pobunjenici su upali u zasedu jedinice milicije neposredno ispred grada Arime. Pobuna je slomljena po cenu oko 40 mrtvih, a Daaga i njegove pristalice su kasnije pogubljeni u St. Josephu. Period šegrtovanja prestao je 1. avgusta 1838. godine potpunim oslobađanjem robova. Pregled statistike stanovništva 1838. godine, međutim, jasno otkriva kontrast između Trinidada i susednih ostrva: nakon oslobođenja robova 1838. godine, Trinidad je imao samo 17.439 robova, s tim što je 80% vlasnika imalo manje od 10 robova. Suprotno tome, Jamajka, dvostruko veća po površini od Trinidada, imala je otprilike 360.000 robova ili približno 20 puta više.
Nakon oslobađanja afričkih robova, mnogi od njih su odbili da nastave da rade na plantažama, često se iseljavajući u urbana područja kao što su Laventille i Belmont istočno od Port of Spaina. Posledica je bio ozbiljan nedostatak radne snage u poljoprivredi. Britanci su popunili ovu prazninu uvođenjem sistema indentureship (praksa ili probni rad). U okviru ovog sistema ugovore su potpisivale razne nacionalnosti, uključujući Indijce, Kineze i Portugalce. Od toga su Indijci stigli u najvećem broju, počev od 1. maja 1845. godine, kada je 225 Indijaca stiglo na Trinidad brodom “Fatel Razack” u muslimanskom vlasništvu. Proces je trajao od 1845-1917. godine, a za to vreme više od 147.000 Indijaca došlo je na Trinidad da radi na plantažama šećerne trske.
Ugovori o radu ponekad su do te mere bili eksploatatorski, da su ga istoričari poput Hugh Tinkera nazvali “novim sistemom ropstva”. Uprkos ovim opisima, to nije bio zaista novi oblik ropstva, jer su radnici bili plaćeni, ugovori su bili ograničeni, a ideja da je pojedinac vlasništvo eliminisana je kada je ropstvo ukinuto. Pored toga, poslodavci nisu imali zakonsko pravo da bičuju ili šibaju radnike; glavna sankcija za sprovođenje zakona bilo je krivično gonjenje na sudovima, praćeno novčanim kaznama ili (što je verovatnije) zatvorskim kaznama. Radnici su potpisivali ugovore na period od pet godina, sa dnevnicom od samo 25 centi početkom XX veka, a na kraju ugovornog perioda bio im je zagarantovan povratak u Indiju. Međutim, često su se koristila prisilna sredstva za zadržavanje radnika, a ugovori o radu su od 1854. godine produženi na 10 godina nakon što su se plantaže požalile da prerano ostaju bez radnika. Umesto povratka u domovinu, britanske vlasti su ubrzo počele da nude delove zemlje kako bi podstakle naseljavanje, a do 1902. godine više od polovine šećerne trske na Trinidadu proizvodili su nezavisni proizvođači; od kojih su većina bili Indijci. Uprkos uslovima koje su iskusili u sistemu indenture, oko 90% indijskih imigranata odlučilo je da po isteku ugovorenog perioda ostane na Trinidadu. Indijci koji su ulazili u koloniju bili su pod određenim zakonima koji su ih odvajali od ostatka stanovništva Trinidada, kao što je zahtev da sa sobom nose propusnicu ako bi napustili plantažu i da ako se oslobode nose “papire o slobodi” ili potvrdu koja je označavala prestanak perioda indenture.
Kolonijalna zastava Trinidada i Tobaga 1889-1958
Međutim, malo Indijaca se naselilo na Tobagu, a potomci afričkih robova nastavili su da čine većinu stanovništva ostrva. Stalni ekonomski pad sredinom i krajem XIX veka prouzrokovao je široko rasprostranjeno siromaštvo. Nezadovoljstvo je preraslo u nerede na plantaži Roxborough 1876. godine, u događaju poznatom kao “Ustanak Belmanna” po ubijenom policajcu. Britanci su na kraju uspeli da vrate kontrolu, međutim kao rezultat nemira zakonodavna skupština Tobaga izglasala je da svoje raspuštanje i ostrvo je postalo britanska krunska kolonija 1877. godine. Sa industrijom šećera u stanju blizu kolapsa i ostrvo koje više nije bilo profitabilno, Britanci su 1889. godine pripojili Tobago svojoj koloniji Trinidad.
1903. godine protest protiv poskupljenja vode za piće u Port of Spainu prerastao je u nerede; 18 ljudi je ubijeno, a Crvena kuća (sedište vlade) oštećena je u požaru. 1913. godine ustanovljena je lokalno izabrana skupština sa određenim ograničenim ovlašćenjima. Trinidad i Tobago je ekonomski ostao pretežno poljoprivredna kolonija; pored šećerne trske i kakao je u priličnoj meri doprineo ekonomskim zaradama krajem XIX i početkom XX veka.
U novembru 1919. godine lučki radnici su štrajkovali zbog lošeg upravljanja i niskih zarada u poređenju sa višim životnim troškovima. Dovedeni su štrajkbreheri kako bi se minimalna količina robe transportovala kroz luku. 1. decembra 1919. godine štrajkači su pohrlili u luku i oterali su štrajkbrehere. Zatim su krenuli u marš na vladine zgrade u Port of Spainu. Drugi sindikati i radnici, mnogi sa istim nezadovoljstvom, pridružili su se štrajku lučkih radnika čineći ga Generalnim štrajkom. Izbilo je nasilje i ugušeno je samo uz pomoć mornara sa britanskog vojnog broda “Calcutta”. Jedinstvo koje je doneo štrajk bilo je istorijski prva saradnja različitih etničkih grupa tog vremena. Istoričar Brinsley Samaroo kaže da štrajkovi iz 1919. godine “čini se, ukazuju na to da je posle rata (misli se na I svetski rat) postojala sve veća klasna svest i da je to ponekad nadilazilo rasna osećanja”.
Međutim, dvadesetih godina XX veka propast industrije šećerne trske, uporedo sa neuspehom industrije kakaa, rezultirao je široko rasprostranjenom depresijom među seoskim i poljoprivrednim radnicima na Trinidadu i podstakao je jačanje radničkog pokreta. Uslovi na ostrvu pogoršali su se tridesetih godina XX veka sa početkom Velike krize, izbijanjem radničkih nereda koji su se dogodili 1937. godine, što je rezultiralo sa nekoliko smrtnih slučajeva. Radnički pokret imao je za cilj da ujedini gradsku i poljoprivrednu radničku klasu. Kako se pokret razvijao, pozivi na veću autonomiju od britanske kolonijalne vladavine postali su sve snažniji; ovaj napor su ozbiljno potkopali britansko Ministarstvo unutrašnjih poslova i britanski obrazovana trinidadska elita.
Nafta je otkrivena 1857. godine, ali je postala ekonomski značajna tek tridesetih godina XX veka nakon propasti uzgoja šećerne trske i kakaa i sve veće industrijalizacije. Do pedesetih godina XX veka nafta je postala glavni izvozni artikal Trinidada. Došlo je rasta srednje klase među svim delovima populacije Trinidada i velikih promena u socijalnoj strukturi zemlje.
Tokom Drugog svetskog rata na Trinidadu su postojale dve američke vojne baze u Chaguaramasu i Cumutu. To je ostavilo duboki uticaj na društvo. Amerikanci su znatno poboljšali infrastrukturu na Trinidadu i mnogim meštanima su obezbedili dobro plaćene poslove; međutim, socijalni efekti smeštaja tolikog broja mladih vojnika na ostrvu, kao i njihove često neskrivene rasne predrasude, izazivali su nezadovoljstvo stanovništva. Amerikanci su otišli 1961. godine.
Vojnik u vazduhoplovnoj bazi Waller, koju je Britanija iznajmila SAD četrdesetih godina XX veka
U posleratnom periodu Britanci su započeli proces dekolonizacije širom Britanskog carstva. 1945. godine Trinidad i Tobago je uveo opšte pravo glasa. Na ostrvu su se pojavile političke stranke, međutim one su uglavnom bile podeljene na rasnoj osnovi. 1958. godine britanske karipske kolonije formirale su Federaciju Zapadne Indije kao način za sticanje nezavisnosti, međutim Federacija se raspala nakon povlačenja Jamajke posle referenduma o članstvu 1961. godine. Vlada Trinidada i Tobaga je naknadno odlučila da samostalno traži nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva.
Trinidad i Tobago je stekao nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva 31. avgusta 1962. godine. Elizabeta II je ostala šef države kao kraljica Trinidada i Tobaga, koju je lokalno predstavljao generalni guverner Solomon Hochoy. Eric Williams, zapaženi istoričar i intelektualac koga široko smatraju Ocem nacije, postao je prvi premijer, i ostao je na toj poziciji neprekidno do 1981. godine. Šezdesetih godina XX veka zabeležen je uspon pokreta Black Power (Crna moć), inspirisanog delom pokretom za građanska prava u Sjedinjenim Državama. Protesti i štrajkovi postali su uobičajeni, a događaji su kulminirali u aprilu 1970. godine kada je policija ubila demonstranta po imenu Basil Davis. Plašeći se sloma zakona i reda, premijer Williams proglasio je vanredno stanje i uhapsio je lidere pokreta Black Power. Pojedinci iz vrha vojske koji su bili naklonjeni pokretu Black Power pokušali su da se pobune; međutim, to je sprečila obalska straža Trinidada i Tobaga. Williams je zadržao vlast, uglavnom zbog podele u opoziciji.
Zastava i grb Republike Trinidad i Tobago
1963. godine Tobago je pogodio uragan Flora, koji je usmrtio 30 ljudi i rezultirao ogromnim razaranjima širom ostrva. Delimično kao rezultat toga, turizam je počeo da zamenjuje poljoprivredu kao glavni prihod ostrva u narednim decenijama.
Između 1972. i 1983. godine, zemlja je veoma profitirala od rasta cena nafte i otkrića ogromnih novih nalazišta nafte u njenim teritorijalnim vodama, što je rezultiralo ekonomskim procvatom koji je znatno povećao životni standard. 1976. godine zemlja je postala republika u okviru Komonvelta. Položaj generalnog guvernera zamenjen je položajem predsednika; Ellis Clarke je prvi imao ovu uglavnom ceremonijalnu ulogu. Tobago je dobio ograničenu samoupravu stvaranjem Doma skupštine Tobaga 1980. godine.
Williams je umro 1981. godine, a zamenio ga je George Chambers koji je državu vodio do 1986. godine. Do tada je pad cena nafte rezultirao recesijom, uzrokujući rast inflacije i nezaposlenosti. Glavne opozicione stranke ujedinile su se pod zastavom Nacionalnog saveza za obnovu (NAR) i pobedile su na opštim izborima u Trinidadu i Tobagu 1986. godine, a lider NAR-a A. N. R. Robinson postao je novi premijer. Robinson nije mogao da održi krhku koaliciju NAR, a socijalne nemire izazvale su njegove ekonomske reforme, poput devalvacije valute i sprovođenja Programa strukturnog prilagođavanja Međunarodnog monetarnog fonda. 1990. godine 114 članova Jamaat al Muslimeen, predvođenih Yasin Abu Bakrom (ranije poznatim kao Lennok Phillip) upali su u Crvenu kuću (sedište parlamenta) i u zgradu televizije Trinidada i Tobaga, jedinu televizijska stanica u zemlji u to vreme, držeći Robinsona i članove vlade kao taoce šest dana pre nego što su se predali. Vođama puča obećana je amnestija, ali nakon predaje su uhapšeni, da bi kasnije ipak bili oslobođeni.
1989. godine Basdeo Panday je postao prvi premijer Trinidada i Tobaga sa indijskim korenima, a 2010. godine Kamla Persad-Bissessar postala je prva žena premijer zemlje.
Od 2003. godine zemlja je ušla u drugi naftni bum, a nafta, derivati i prirodni gas i dalje predstavljaju okosnicu privrede. Turizam i javna služba glavni su oslonac privrede Tobaga, iako su vlasti pokušale da diverzifikuju privredu ostrva.
Red House, zgrada Parlamenta
Stanovništvo
Trinidad i Tobago je administrativno podeljen na devet regija i pet opština, koje imaju ograničeni nivo autonomije. Država je ranije bila podeljena na županije. Na Trinidadu su četiri glavne opštine: prestonica Port of Spain, San Fernando, Arima i Chaguanas. Glavni grad Tobaga je Scarborough.
Po proceni za 2020. godinu broj stanovnika Trinidada i Tobaga iznosi 1,366.725, što znači da je gustina naseljenosti 264 stanovnika/km2. Preko 95% stanovništva živi na ostrvu Trinidad, pa se na ovom ostrvu logično nalaze najveći gradovi. Najveće opštine po popisu iz 2011. godine su Chaguanas (101.297), San Fernando (82.997), Port oif Spain (81.142), Arima (65.623) i Couva (48.858), dok je na ostrvu Tobago Scarborough imao 17.537 stanovnika.
Glavni grad Port of Spain ima 37.074 stanovnika u gradskom jezgru, urbani deo ima navedenih 81.142 stanovnika, dok tokom radnog dana zbog priliva radne snage sa strane ima oko 250.000 stanovnika. Ustvari, najveći grad Trinidada i Tobaga je San Fernando sa 48.838 stanovnika.
Krajem XVIII veka Trinidad je imao 17.718 stanovinika. Po popisu iz 1851. godine broj stanovnika bio je blizu 83.000. Od tada postoje podaci o popisima na svakih 10 godina. Između svaka dva popisa gotovo uvek se broj stanovnika povećavao za 20-30%. Već popis 1861. godine registrovao je skoro 100.000 stanovnika. Čini se da je najveći porast broja stanovnika zabeležen od 1931-1960. godine, kada je udvostručen, sa oko 413.000 na 834.000. Granica od milion stanovnika pređena je u popisu 1980. godine (1,080.000), a zatim je broj stanovnika rastao u sve manjem procentu.
Možda zvuči neverovatno, ali na Trinidadu i Tobagi živi najviši Indijaca (35,4%)! Potomaka afrikanaca ima nešto manje (34,2%), a mešovite rase je 15,3%. Postoji grupa stanovnika koju zovu Dougla, a to je mešavina Indijaca i crnaca (7,7%). Za preostalih 7,5% nema tačnih podataka ili pripadaju drugim grupama.
Port of Spain, Nacionalna akademija za scenske umetnosti (NAPA), veličine 4,0 ha,
sa salom za priredbe kapaciteta 1500 mesta
Etnički sastav Trinidada i Tobaga odražava istoriju osvajanja i imigracije. Iako su najraniji stanovnici bili indijanskog nasleđa, dve dominantne grupe u zemlji sada su grupe južnoazijskog i afričkog nasleđa. Potomci Indijaca čine najveću etničku grupu u zemlji; oni su prvenstveno potomci radnika iz Južne Azije (uglavnom iz Indije), dovedenih da zamene oslobođene afričke robove koji su odbili da nastave da rade na plantažama šećerne trske. Kroz očuvanje kulture mnogi stanovnici indijskog porekla nastavljaju da održavaju tradiciju iz svoje pradomovine. Oni uglavnom žive na Trinidadu; prema popisu iz 2011. godine, samo 2,5% stanovništva Tobaga bilo je indijskog porekla.
Drugu po veličini etničku grupu u zemlji čini stanovništva koje ima afričko poreklo. Većina ljudi afričkog porekla su potomci robova koji su prisilno dovedeni na ostrvo još u XVI veku. Ova grupa čini 85,2% stanovništva Tobaga.
Glavninu ostatka stanovništva čine oni koji se identifikuju kao mešovito nasleđe. Postoje i značajne manjine ljudi indijanskog, evropskog, kineskog i arapskog porekla. Arima na Trinidadu zapaženo je središte indijanske kulture.
Engleski je službeni jezik zemlje (lokalna varijanta standardnog engleskog jezika ili tačnije, standardni engleski jezik Trinidada i Tobaga, skraćeno kao “TTSE”), ali glavni govorni jezik je bilo koji od dva kreolska jezika zasnovana na engleskom jeziku (kreolski Trinidada ili kreolski Tobaga), koji odražava indijansko, evropsko, afričko i azijsko nasleđe nacije. Oba kreolska jezika sadrže elemente iz različitih afričkih jezika; međutim, na engleski kreolski jezik Trinidada takođe utiču francuski i francuski kreolski (patois).
Indijci govore varijantom karipskog hindu jezika, poznatog kao Trinidadian Hindustani, Trinidadian Bhojpuri, Plantation Hindustani ili Gaon ke Bolee (seoski govor). 1935. godine indijski filmovi su počeli da se prikazuju na Trinidadu. 2003. godine bilo je 15.633 Indijaca koji su govorili Trinidadian Hindustani, a 2011. godine 10.000 stanovnika je govorilo standardnim hindu jezikom.
Mnogi potomci Indijaca danas govore jezikom koji zovu Hinglish, što iz naziva govori da se radi o engleskom jeziku koji sadrži rači ili fraze iz hindu jezika. Nazivi mnogih mesta na Trinidadu i Tobagu imaju hindu korene.
Tamilskim jezikom govori manji deo starije populacije, koji su potomci radnika koji su došli na ostrvo iz današnje indijske provincije Tamil Nadu.
2014. godine španski jezik je bio maternji jezik oko 4.000 stanovnika (0,3% od ukupnog broja stanovnika) Trinidada i Tobaga. Broj se povećao zahvaljujući masovnoj imigraciji iz Venecuele, zbog krize koja je pogodila tu državu u poslednjoj deceniji.
Kineski jezik je prvi put došao na Trinidad i Tobago 1806. godine, kada su Britanci doveli kineske radnike kako bi utvrdili da li su sposobni za upotrebu kao radnici nakon ukidanja ropstva. Oko 2.645 kineskih imigranata stiglo je na Trinidad kao radna snaga na neodređeno vreme od 1853- 1866. godine. U XX veku više Kineza se poslovno doselilo na Trinidad i Tobago. J. Dier Ball, pišući 1906. godine, kaže: “Na Trinidadu je bilo pre dvadesetak godina 4.000 ili 5.000 Kineza, ali se njihov broj smanjio na verovatno oko 2.000 ili 3.000, [2.200 1900. godine]. Nekada su radili na plantažama šećerne trske, ali sada su pretežno prodavci, kao i trgovci, rudari, železničari itd”.
Od domorodačkih jezika zastupljeni su yao i shebaya na Trinidadu i karina na Tobagu.
Hasely Crawford osvojio je prvu olimpijsku zlatnu medalju za Trinidad i Tobago u trci na 100 m na Olimpijskim igrama 1976. godine. Devet sportista je osvojilo 12 medalja na Olimpijskim igrama za Trinidad i Tobago, počev od srebrne medalje dizača tegova Rodneya Wilkesa 1948. godine do zlatne medalje Keshorna Walcotta u bacanju koplja 2012. godine. Najpoznatiji (i najbolji) sportista Trinidada i Tobaga je atletičar Ato Boldon, osvajač po četiri medalje na Olimpijskim igrama (srebro i tri bronze) i Svetskim prvenstvima (zlato, srebro i dve bronze) u trkama na 100 m, 200 m i u štafeti 4×100 m. Bolton je bio jedini svetski prvak sa Trinidada i Tobaga, dok 2013. godine Jehue Gordon nije pobedio u trci na 400 m sa preponama. Na Svetskom prvenstvu 2017. godine muška štafeta u disciplini 4×400 m postala je svetski prvak. Plivač George Bovell III osvojio je bronzanu medalju na OI 2004. godine u disciplini 200 m mešovito.
2018. godine Sud za arbitražu u sportu je zbog dopinga oduzeo zlatnu medalju koju je osvojila štafeta Jamajke na Olimpijskim igrama 2008. godine u disciplini 4×100 m. Pošto je štafeta Trinidada i Tobaga u toj trci zauzela drugo mesto, posle 10 godina dodeljena joj je zlatna medalja.
Ato Boldon
Dwight Yorke
Kriket je popularan sport na Trinidadu i Tobagu, koji se često smatra nacionalnim sportom, a postoji i intenzivno međuostrvsko rivalstvo sa karipskim susedima. Trinidad i Tobago je deo kriket reprezentacije Zapadne Indije. Reprezentacija Trinidada i Tobaga igra u regionalnim takmičenjima, a klub Trinbago Knight Riders iz Port of Spaina igra u Karipskoj Premijer ligi.
Kriket stadion “Queen’s Park Oval” može da primi oko 20.000 gledalaca
“Queen’s Park Oval” u Port of Spainu je najveći kriket stadion u Zapadnoj Indiji. Trinidad i Tobago je zajedno sa ostalim karipskim ostrvima bio domaćin Svetskog kupa u kriketu 2007. godine. Najpoznatijii kriket igrač je Brian Lara koga često nazivaju “princom Port of Spaina” ili jednostavno “princom”. Ovaj legendarni zapadnoindijski udarač veoma je popularan.
Fudbal je takođe popularan sport na Trinidadu i Tobagu. 2006. godine reprezentacija je učestvovala na Svetskom prvenstvu u Nemačkoj nakon što je pobedila Bahrein u interkontinentalnom baražu. Tako je Trinidad i Tobago postao druga najmanja država (po broju stanovnika) koja se ikada kvalifikovala na Svetsko prvenstvo (posle Islanda). Selektor je tada bio slavni Holanđanin Leo Beenhakker, a glavni igrač i kapiten bio je Dwight Yorke (najveći deo karijere proveo je u Aston Villi, a zatim je igrao četiri godine za Manchester United i potom još za nekoliko klubova). Trinidad i Tobago je protiv Švedske odigrao 0:0, a od Engleske i Paragvaja izgubio je sa 2:0. Prethodno je Trinidad i Tobago propustio dve prilike da se kvalifikuje na Svetsko prvenstvo, 1974. i 1990. godine, kada im je bio potreban bod kod kuće protiv SAD, ali su poraženi 1:0. Toj utakmici prisustvovalo je 35.000 gledalaca. Trinidad i Tobago je bio domaćin Svetskog prvenstva za igrače do 17 godina 2001. godine. Trenutno je reprezentacija Trinidada i Tobaga na 103. mestu FIFA liste, što je jedan od najlošijih plasmana, a u junu 2001. godine zauzimala je 25. mesto!
Košarka se obično igra u srednjim školama, univerzitetima i na gradskim košarkaškim terenima. Reprezentacija Trinidada i Tobaga je jedna od najuspešnijih na Karibima, sa osvojene četiri uzastopne zlatne medalje na Karipskom košarkaškom prvenstvu od 1986. do 1990. godine. Kasnije nije imala toliko uspeha, jedino je 2009. godine osvojila četvrto mesto.
Netball (sport sličan košarci) dugo je bio popularan sport na Trinidadu i Tobagu, iako je poslednjih godina popularnost opala. Na Svetskom prvenstvu održanom 1979, godine u Port of Spainu reprezentacija Trinidada i Tobaga podelila je prvo mesto sa reprezentacijama Australije i Novog Zelanda. Pored toga ima i srebrnu medalju iz 1987. godine i bronzanu medalju iz 1983. godine.
Ragbi se igra na Trinidadu i Tobagu i dalje je popularan sport. Redovno se održavaju konjske trke. Tu je i bejzbol/softbol reprezentacija.
Na Trinidadu i Tobagu postoji veliki broj golf terena sa 9 i 18 rupa. Najpoznatiji je Golf klub St. Andrews u regiji Diego Martin na Trinidadu (obično se naziva Moka), a postoji noviji teren u mestu Trincity, u blizini aerodroma “Piarco”, nazvan “Millennium Lakes”. Postoje tereni sa 18 rupa u gradovima Chaguramasu i Point-a-Pierreu, a tereni sa devet rupa u naseljima Couva i St. Madeline. Tobago ima dva terena sa 18 rupa. Stariji od njih je teren hotela “Mount Irvine”, a u “Magdalena Hotel & Golf Clubu” (ranije se zvao “Tobago Plantation”) izgrađen je nedavno.
Iako sporedan sport, bodibilding sve više privlači stanovnike Trinidada i Tobaga. Darrem Charles, bivši bodibilder svetske klase, poreklom je sa Trinidada i Tobaga.
Claude Noel, rođen na Tobagu, bivši je svetski šampion u profesionalnom boksu.
Privreda
Trinidad i Tobago je najrazvijenija i jedna od najbogatijih država Kariba. Po bruto domaćem proizvodu po glavi stanovnika Trinidad i Tobago se nalazi oko 50. mesta na svetu sa oko 16.000 USD (podatak za Srbiju je oko 7.500 USD i zauzima oko 80. mesta). U novembru 2011. godine OECD je uklonio Trinidad i Tobago sa liste zemalja u razvoju. Privreda Trinidada i Tobaga jako zavisi od naftne industrije. Turizam i proizvodnja su takođe važni za lokalnu privredu. Turizam je sektor koji raste, posebno na Tobagu, iako je proporcionalno mnogo manje važan nego na mnogim drugim karipskim ostrvima. Od poljoprivrednih proizvoda najvažniji su citrusi i kakao. Trinidad i Tobago snabdeva region Kariba industrijskom robom, posebno hranom, pićem i cementom.
Valuta na ostrvu je dolar Trinidada i Tobaga (1 USD = 6,8 TTD).
Trinidad i Tobago je vodeći karipski proizvođač nafte i gasa, a njegova privreda u velikoj meri zavisi od ovih resursa. Nafta i gas učestvuju u oko 40% BDP-a i 80% izvoza, ali je u toj industriji samo 5% zaposlenih. Skorašnji rast podstaknut je ulaganjima u tečni naftni gas (LNG), petrohemiju i proizvodnju čelika. Dodatni projekti razvoja petrohemije, proizvodnje aluminijuma i plastike su u različitim fazama planiranja.
Zemlja je takođe regionalni finansijski centar, a privreda ima sve veći trgovinski suficit. Širenje kompanije “Atlantic LNG” poslednjih šest godina dovelo je do najvećeg privrednog rasta na Trinidadu i Tobagu. Gas se proizvodi na poljima koja se nalazi kod mesta Port Fortin na jugozapadu Trinidada. Najveća tržišta za izvoz prirodnog gasa iz Trinidada i Tobaga su Čile i Sjedinjene Države.
Trinidad i Tobago su prešli iz privrede zasnovane na nafti u privredu zasnovanu na prirodnom gasu. 2017. godine proizvodnja prirodnog gasa pala je za 0,4% u odnosu na 2016. godinu. Proizvodnja nafte smanjila se tokom protekle decenije sa 7,1 milion metričkih tona godišnje na 4,4 miliona metričkih tona godišnje.
Rafinerija nafte u mestu Pointe-à-Pierre
Trinidad i Tobago je daleko manje zavisan od turizma od mnogih drugih karipskih država i teritorija, pri čemu je većina turističkih aktivnosti na Tobagu. Vlada se poslednjih godina potrudila da ojača ovaj sektor.
Istorijski je poljoprivredna proizvodnja (na primer, šećer i kafa) dominirala privredom, međutim ovaj sektor je u naglom padu od XX veka i sada čini samo 0,4% BDP-a zemlje, zapošljavajući 3,1% radne snage. Uzgaja se različito voće i povrće, kao što su krastavci, plavi patlidžan, kasava, bundeva i kokos; ribolov se još uvek često zanimanje.
U cilju ekonomske diverzifikacije 2012. godine formirana je državna agencija za promociju investicija InvesTT. Ova agencija je povezana sa Ministarstvom trgovine i industrije i trebalo bi da bude ključni agent u značajnom i održivom razvoju ne-naftnog i gasnog sektora u zemlji.
Vlada Trinidada i Tobaga prepoznala je kreativne industrije kao put ka privrednom rastu i razvoju. To je jedan od najnovijih, najdinamičnijih sektora gde kreativnost, znanje i nematerijalna uloga služe kao osnovni proizvodni resurs. 2015. godine osnovana je kompanija CreativeTT kao državna agencija u okviru Ministarstva trgovine i industrije sa zadatkom da stimuliše i olakša razvoj poslovanja i izvozne aktivnosti kreativnih industrija na Trinidadu i Tobagu, i, kao takva, kompanija je odgovorna za strateški i poslovni razvoj tri ciljne oblasti i podsektora koji su trenutno u njenoj nadležnosti – muzika, film i moda. MusicTT, FilmTT i FashionTT su podružnice osnovane da bi ispunile ovaj zadatak.
Plaža Mayaro na jugoistoku Trinidada
Saobraćaj
Trinidad je veće ostrvo sa poslovno orijentisanom privredom i sedištem vlade i međunarodnim aerodromom “Piarco”, najvažnijim aerodromom u zemlji. Manji broj međunarodnih letova leti direktno do međunarodnog aerodroma “Arthur Napoleon Raymond Robinson” na Tobagu (nekadašnji aerodrom Crown Point). U Couvi postoji i manji aerodrom “Camden Airstrip”, koji uglavnom koristi poljoprivredna avijacija.
Međunarodni aerodrom “Piarco”
Avio kompanije koje sleću na aerodrom “Piarco” su između ostalih Air Canada Rouge, American Airlines, British Airways, Caribbean Airlines, JetBlue, United Airlines i WestJet. Do Trinidada se može doći letom iz Toronta, New Yorka, Miamija, Fort Lauderladea, Orlanda, Houstona, Newarka, Londona, Caracasa, Panama Cityja, Havane, kao i sa brojnih karipskih ostrva (Barbados, Jamajka, Bahami). 2017. godine kroz aerodrom je prošlo 2,84 miliona putnika, pa je po tom podatku rangiran na sedmo mesto među aerodromima Kariba. 2010. godine, kada je zabeleženo 2,5 miliona putnika, 1,62 miliona su bili strani državljani, 630.000 domaći putnici, a u tranzitu je bilo 250.000 putnika.
Putna mreža Trinidada i Tobaga obuhvata 8.320 km puteva. Trinidad ima veliku i razgranatu mrežu autoputeva, od kojih su tri sa šest traka. To su autoputevi Churchill-Roosevelt (Barataria – Wallerfield, dužine 45 km), Uriah Butler (Champs Fleurs – Chagiuanas, dužine 15,7 km) i Beetham (Barataria – centar Port of Spaina). Takođe postoje autoputevi sa četiri trake, od kojih je najznačajniji Sir Solomon Hochoy, kolji povezuje Chaguanas i Debe, a produžen je do Point Fortina. Na Tobagu najznačajnija saobraćajnica je “Claude Noel”, koji povezuje Scarborough i Canaan. Vozi se levom stranom.
Autoput “Sir Solomon Hochoy”
Javni prevoz na Trinidadu pruža autobuska služba kojom upravlja državna korporacija za usluge javnog prevoza (PTSC), minibusevi u privatnom vlasništvu (lokalno poznati kao maksi-taksi) i automobili u privatnom vlasništvu. Maksi-taksi i pojedini automobili prevoze putnike fiksnim linijama po fiksnoj ceni, iako su automobili nešto skuplji od maksi-taksija na sličnim linijama zbog mnogo manjeg kapaciteta. Automobilima nije dozvoljeno korišćenje “žute trake”, pa su maksi-taksi i autobusi poželjniji za brži ulazak i izlazak iz gradova (posebno Port of Spain) tokom jutarnjeg i popodnevnog špica (7:00-9:00 h i 16:00-18:00 h).
U centru Port of Spaina u ulici South Quay nalazi se istorijska zgrada Trinidad Government Rail (TGR). Ovaj nekadašnji objekat železnice sada je sedište korporacije za javni prevoz (PTSC). U kompleksu se nalazi i polazna tačka maksi-taksija na liniji dva (2) ili maksi-taksi sa crvenom trakom i linije tri (3) sa zelenom trakom. Maksi-taksi crvenom trakom saobraća od Port of Spaina na istok do grada Sangre Grande. Maksi-taksi sa zelenom trakom saobraća od Port of Spaina u južnom smeru ili do Chaguanasa, koji se smatra centralnim Trinidadom, ili do regije San Fernando smeštene duž jugozapadne obale Trinidada. Čitav PTSC kompleks koji se nalazi u ulici South Quay zvanično se naziva Tranzitni centar Port of Spaina. Naziv “Gradska vrata”, kako se objekat u narodu popularno zove, PTSC ne može službeno da koristi ni u jednoj zvaničnoj dokumentaciji.
Maksi-taksi na liniji jedan (1) ili maksi-taksi sa žutom trakom saobraća od Port of Spaina do zapadnog/severozapadnog Trinidada. Početna stanica se nalazi u ulici Souh Quay 19-21 u centru Port of Spaina, otprilike 200 m zapadno od PTSC-a. Liniju jedan (1) koriste putnici do lokacija kao što su; Diego Martin, Petit Valley, St. James, Caranage, Chagaramas i Maraval.
Na svim ostalim lokacijama i za gradski prevoz u samom gradu Port of Spaina, taksi stanice su raštrkane po različitim ulicama grada ili regiona, a nakon zalaska sunca neke od ovih taksi stanica mogu promeniti lokaciju, mada je i ova promena lokacija fiksna. Nedavno je zabeležen i rast popularnosti taksija u američkom stilu, koji ne saobraćaju po fiksnoj ruti i mogu se rezervisati za određeno vreme za određena putovanja.
Nekoliko privatnih maksi-taksija sa crvenom trakom koji saobraćaju “žutom trakom”
na koridoru istok-zapad od Port of Spaina do Arime
Ostrva Trinidad i Tobago međusobno su povezana klasičnim trajektima i brzim brodovima koji saobraćaju između luka Port of Spain i Scarborough. Automobili se mogu dovesti na trajekte i držati u teretnim prostorima. Trajekti voze svakodnevno i nisu skupi.
Klasičan trajekt polazi iz Port of Spaina u 14:00 h i stiže na Tobago u 21:00 h. U povratku polazi u 23:00 h i stiže u Port of Spain u 6:00 h narednog jutra. Subotom ne saobraća. Nedeljom je polazak iz Port of Spaina u 12:30 h. Brzi brodovi voze 3-4 sata. Polazak iz Port of Spaina je u 8:00 i 16:00 h, a sa Tobaga je u 6:30 i 16:00 h.
Karta za putnike u brzom brodu je 50 TTD (7,50 USD), a u kargo brodu je 37,50 TTD (5,6 USD) u ekonomskoj klasi, a 80 TTD (12 USD) u kabini. Za prevoz vozila brzim brodom plaća se u jednom pravcu 150 TTD (22,50 USD).
Javni morski prevoz postoji između gradova Port of Spain i San Fernando sa pet polazaka u špicu. Kapacitet brodova je približno 400 putnika. Vreme putovanja je 50 minuta, a prevoz je subvencionisan i plaća se 15 TTD (2,25 USD) u jednom pravcu. Polasci iz San Fernanda su u 5:30, 6:30, 7:45, 15:00 i 16:30 h, a iz Port of Spaina su u 6:30, 7:00, 13:30, 15:30, 16:30 i 17:30 h.
Sredom sa pristaništa 1 u Chaguaramasu saobraća brod za grad Guiriju na severoistoku Venecuele. Rastojanje je oko 75 km, a vreme putovanja je oko 3,5 sata. Mora se kupiti povratna karta koja košta 1.380 TTD (oko 200 USD) plus porez na odlazak od 75 TTD (oko 11 USD). Samo državljani Venecuele mogu da kupe kartu u jednom pravcu. Takođe putnici moraju da ispune uslove viznog režima za ulazak u Venecuelu. Karte je potrebno kupiti tri dana unapred.
King’s Wharf (Kraljevsko pristanište) za javni morski prevoz u San Fernandu
Karta železničkih pruga iz 1925. godine
U blizini San Fernanda postoji mala poljoprivredna železnica, ali Državna železnica Trinidada koja je izgrađena dok je Trinidad i Tobago bio kolonija Ujedinjenog Kraljevstva postepeno je smanjivana, sve dok nije prestala sa radom 28. decembra 1968. godine. Poljoprivredna železnica uskog koloseka bila je zatvorena krajem devedesetih godina XX veka.
11. aprila 2008. godine konzorcijum “Trinitrain” najavio je da će projektovati i izgraditi 105 km brze dvokolosečne pruge. Tvrdilo se da su nove pruge potrebne da bi se prevazišla sve veća zagušenja na putevima. Međutim, projekat je obustavljen u septembru 2010. godine.
Priložena karta, koju je 1925. godine izradilo Odeljenje za transport Ministarstva trgovine Sjedinjenih Država, prikazuje železničku mrežu Trinidada. Pored železničkih i tramvajskih pruga, karta prikazuje gradove i granice nekadašnjih županija. Prva linija Državne železnice Trinidada, koja je bila izgrađena 1876. godine, povezivala je glavni grad Port of Spain sa Arimom. Kasnije je proširena i na druge gradove u unutrašnjosti ostrva: Couva (1880), San Fernando (1882), Cunapo, danas Sangre Grande (1897), Tabaquite (1898), Siparia (1913) i Rio Claro (1914). Pruga je bila normalnog koloseka (1,435 m), a ukupno je bilo izgrađeno 173 km pruge.
Znamenitosti
Trinidad i Tobago su dva ostrva spojena u jednoj naciji sa vrlo različitim karakteristikama.
Trinidad, blizu Venecuele, je prometniji od dva ostrva i najjužniji je od svih zapadnoindijskih ostrva. U užurbanoj prestonici Port of Spainu nalaze se impresivni primeri arhitekture u kolonijalnom i renesansnom stilu, kao i eklektična kulturna mešavina Kreola, Afrikanaca, Indijanaca, Evropljana i Indijaca. U blizini su popularne plaže okružene palmama, a tri planinska lanca ogrnuta šumom presecaju ostrvo, stvarajući upečatljive pejzaže.
Specifična vrsta kolibrija na Trinidadu
Port of Spain
Glavni grad države, Port of Spain, je užurbani poslovni centar poznat po mnogim lepim primercima arhitekture u kolonijalnom stilu, kao i po nekoliko turističkih atrakcija.
Jedna od najpopularnijih stvari u Port of Spainu je upijanje arhitektonskih vrhunaca oko Queen’s Park Savannah. Ovde su elegantne vile pod nazivom “Sedam veličanstvenih” okružile prostrani zeleni prostor.
“Sedam veličanstvenih” je grupa od sedam vila smeštenih zapadno od Queen’s Park Savannah u severnom delu Port of Spaina. Izgrađene su između 1902. i 1910. godine na zemljištu koje je prethodno korišćeno za državnu stočnu farmu. Stollmeyer’s Castle bila je prva izgrađena vila i bilo je potrebno nekoliko godina da se završi, što je bilo tipično za “Sedam veličanstvenih”.
Vile su dizajnirane u više arhitektonskih stilova, kao što su francuski kolonijalni, škotski baronalni, indijski imperijalni i mavarski mediteranski stil – često uklopljeni u karipsku arhitekturu. Mnoge od njih imaju neobične elemente, poput zvona i osvetljene kule sa satom Queen’s Royal Collega. Za Stollmeyer’s Castle je rečeno da je napravljen po uzoru na krilo zamka Balmoral. Hayes Court, zgrada u francuskom kolonijalnom stilu, ima savremene škotske elemente od livenog gvožđa i tradicionalne prozore Demerara. White Hall je sazidan od prirodnog belog krečnjaka sa Barbadosa. Neke vile su napravljene od uvoznih materijala, poput italijanskog mermera i škotskih elemenata od livenog gvožđa.
White Hall
Većina objekata je prvobitno građena kao rezidencija i decenijama su pripadale porodicama. Archbishop’s House (nadbiskupova kuća) sagrađena je, kao i ostale, kao zvanična rezidencija nadbiskupa Port of Spaina. Anglikanski biskup na Trinidadu boravio je u Hayes Courtu. Queen’s Royal College izgrađen je kao srednja škola za dečake. Preostala dva objekta “Sedam veličanstvenih” su Mille Fleurs i Ambard’s House.
Stollmeyer’s Castle
White Hall se koristio kao kabinet premijera od 1963. do 2009. godine. Zajedno sa Stollmeyer’s Castlom spada u delokrug kancelarije premijera. Dve zgrade su restaurirane, kako bi ih mogli koristiti strani zvaničnici u poseti Trinidadu i Tobagu. Obe zgrade koristile su oružane snage Sjedinjenih Država tokom Drugog svetskog rata. Većina objekata “Sedam veličanstvenih” zadržala je arhitekturu originalnog dizajna. Među zgradama je Mille Fleur najtraženija zbog dužih perioda u kojima nije bila zauzeta ili održavana.
Ljubitelji arhitekture takođe bi trebalo da posete impresivnu zgradu Parlamenta Red House na Woodford Squareu.
U blizini Queen’s Park Savannah nalaze se i prelepa Kraljevska botanička bašta i Nacionalni muzej i umetnička galerija, sa izložbama o lokalnoj umetnosti, istoriji i kulturi.
Ali Port of Spain je možda najpoznatiji po karnevalu. Grad oživljava u ponedeljak i utorak pre Pepelnice (ili čiste srede), ekstravagancom živopisnih kostima, takmičenjima u limbu i zaraznim ritmovima kalipsa i soke.
Za obilazak grada može se uzeti tročasovna gradska tura. Polasci su prepodne i popodne, a u cenu su uključene i ulaznice za pojedine atrakcije.
Manastir Mount St. Benedict
Uzdižući se iznad brda Northern Range iznad Tunapune, crveni crkveni toranj manastira Mount St. Benedict je jedno od najupečatljivijih obeležja istočno od Port of Spaina.
Benediktinski monasi su ovu zajednicu osnovali 1912. godine, a manastir je najveći i najstariji na Karibima. Osnovan na principima samodovoljnosti i gostoljubivosti prema strancima, manastirski kompleks obuhvata verske objekte, farmu, rehabilitacioni centar i pansion.
Mogućnosti za pešačenje i posmatranje ptica ima u izobilju u okolnoj šumi, a manastir je poznat po jogurtu koji se isporučuje u supermarkete širom zemlje.
Asa Wright Nature Centre & Lodge
Ljubičasti trogon
Asa Wright Nature Center & Lodge je raj za ptice. Nalazi se oko 25 km istočno od Port of Spaina. Zahvata 600 ha guste šume u dolinama Arima i Aripo. Kolibri, detlići, pigmejske sove, trogoni i retka noćna ptica uljašica (ponekad nazvana uljana ptica) samo su neke od vrsta ptica uočenih na bivšoj plantaži kakaa, kafe i citrusa.
Može se prijaviti za ptičju turu, uživati u ručku, popiti čaj na verandi ili odsesti u nekoj od vikendica. Prihod od gostiju koristi se za finansiranje očuvanja okolne šume, kupovinu nove zemlje i obrazovne programe za zaštitu životne sredine.
Ljubitelji kolibrija zavoleće i rezervat za kolibrije Yerette, duboko u dolini Maracas. U cenu ulaznice ulazi uvodna informativna prezentacija vlasnika, priliku da se fotografiše kolibri dok se hrani i lagana užina, ali rezervaciju je potrebno izvršiti unapred.
Caroni Bird Sanctuary
Crveni ibisi lete iznad Ptičjeg rezervata Caroni
Ptičji rezervat Caroni (močvara Caroni), južno od Port of Spaina, uživanje je za ljubitelje prirode. Ovaj niz vodenih tokova obloženih mangrovima mesto je gnežđenja crvenog (grimiznog) ibisa, nacionalne ptice Trinidada i Tobaga.
Popodnevne ture brodom krstare deltom u potrazi za ovom spektakularnom pticom boje plamena. Najbolje je prijaviti se za krstarenje neposredno pre zalaska sunca, kada se mogu snimiti prelepe fotografije ptica kada se u velikim jatima spuštaju na drveće i pripremaju da tu provedu noć.
Područje je bogato biodiverzitetom, a takođe se mogu uočiti i mnoge druge vrste divljih životinja, poput čaplji, kormorana, udava, mravojeda i kajmana. U ponudi su i ribolovne i fotografske ture.
Pointe-a-Pierre Wildfowl Trust
Središte rafinerije nafte može se činiti čudnim mestom za posetu utočištu prirode, ali to je jedno od najboljih mesta za posmatranje ptica na Trinidadu! U okruženju bujnog tropskog rastinja, rezervat na površini od oko 30 ha raspolaže informativnim centrom i stazama prirode duž jezera sa ljiljanima, gde se mogu uočiti vrste kao što su crveni ibis, crnotrbušna zviždava patka i letnja patka.
Ovo je odlično mesto za fotografe koji se nadaju da će izbliza snimiti jednu od ovih pernatih lepotica. Pointe-a-Pierre Wildfowl Trust sprovodi programe rehabilitacije i uzgajanja ugroženih vrsta ptica u zatočeništvu.
Crnotrbušne zviždave patke
Maracas Bay
Okružen kokosovim palmama, zaliv Maracas ima jednu od najpoznatijih plaža Trinidada. Iz Port of Spaina, slikovita vožnja u trajanju oko 40 minuta prema severnoj obali ostrva kroz planinsku kišnu šumu pruža prekrasan pogled na bujna poluostrva koji se pružaju u more.
Plaža je jedna od najlepših u blizini grada. Tamnoplavi zaliv prekriva ovaj idilični polumesec zlatnog peska, a na njegovim ivicama uzdižu se bujno obrasli brežuljci.
Moguće je iznajmiti suncobrane i ležaljke da bi se boravak na plaži učinio ugodnijim, a prodavci hrane duž plaže nude ukusne grickalice, a najpopularniji je Richard’s Bake & Shark. Ima i tuševa.
Ako se traži mesto da se provede dan na Trinidadu i upije lokalna atmosfera, ovo je odličan izbor. Meštani vole da dođu na ovu plažu i da tu provedu vreme, preciznije ovo je jedno od najpopularnijih mesta za druženje na ostrvu.
Ako se želi mirniji dan na plaži, prelepa plaža Las Cuevas, koja se nalazi oko 5 km istočno, mnogo je tiša i gužva na njoj je manja. Mirnije more takođe predstavlja bolji izbor za porodice.
T O B A G O
Tobago je drugo po veličini ostrvo u okviru Republike Trinidad i Tobago. Nalazi se 36 km severoistočno od većeg ostrva Trinidada, oko 120 km od severoistočne obale Venecuele i 130 km jugoistočno od Grenade. Zvanična ptica Tobaga je venecuelanska čačalaka.
Kristofer Kolumb je Tobagu dao ime Belaforme “jer je izdaleka izgledao prelepo”. Španski fratar Antonio Vázquez de Espinosa napisao je da su Indijanci Kalina (kopneni Karibi) ostrvo zvali Urupina zbog sličnosti sa velikim pužem, dok su ga Indijanci Kalinago (ostrvski Karibi) zvali Aloubaéra, navodno zato što je podsećalo na alloüebéra, džinovsku zmiju koja bi trebalo da živi u pećini na ostrvu Dominika. Najraniji poznati podatak o upotrebi imena Tabaco za označavanje ostrva je špansko kraljevsko naređenje izdato 1511. godine. To ime je inspirisano sličnošću oblika ostrva sa debelim cigarama koje je pušio narod Taino sa Velikih Antila.
Geografija
Tobago ima površinu oko 300 km2 ili 5,8% površine države, dugačak je 41 km, a najveća širina je 12 km. Smešten je na koordinatama 11°15′ N, 60°40′ W.
Ostrvo Tobago je glavni izloženi deo tektonske ploče Tobago, koja leži između Karipske i Južnoameričke ploče. Tobago je prvenstveno brdovito i planinsko ostrvo vulkanskog porekla. Jugozapad ostrva je ravan i sastoji se uglavnom od koralnog krečnjaka. Planinska kičma ostrva naziva se Main Ridge (glavni greben). Najviša tačka Tobaga je 550 m visoki Pigeon Peak u blizini sela Speyside. Tobago takođe ima nekoliko koralnih grebena u blizini obale.
Zaliv Castara
Klima Tobaga je tropska, a ostrvo leži južno od atlantskog pojasa uragana, što ga čini ranjivim na povremene tropske oluje koje se kreću prema jugu. Prosečna količina padavina varira od 3.800 mm na Main Ridgeu do manje od 1.250 mm na jugozapadu ostrva. Postoje dve sezone: vlažna sezona od juna i decembra i sušna od januara i maja. U odnosu na Trinidad klima je malo hladnija.
Zbog neposredne blizine pojasa uragana, dešava se da ostrvo pogode uragani. 30. septembra 1963. godine Tobago je pogodio uragan Flora. Efekti su bili toliko jaki da su promenili lice privrede Tobaga. Uragan je uništio plantaže banana, kokosa i kakaa koji su u velikoj meri držali privredu i naneli su znatnu štetu uglavnom netaknutoj tropskoj prašumi koja čini veliki deo unutrašnjosti severne polovine ostrva. Mnoge plantaže su nakon toga su napuštene, a privreda se preorijentisala od poljoprivrede ka turizmu. 2004. godine uragan Ivan, iako je bio manje težak od Flore, takođe je naneo značajnu štetu.
Istorija
Tobago su naselili domoroci koji su pripadali kulturnoj tradiciji Ortoiroida negde između 3500. i 1000. godine p.n.e. U prvom veku n.e. Saladoidi su se naselili na Tobagu. Sa sobom su doneli tradiciju izrade grnčarije i poljoprivrede i verovatno su uveli useve koji su obuhvatali manioku (ili tapioku), slatki krompir, ksantozomu i kukuruz. Saladoidne kulturne tradicije su kasnije modifikovane uvođenjem Barankoidne kulture, bilo trgovinom ili kombinacijom trgovine i naseljavanja. Posle 650. godine n.e. Saladoidnu kulturu zamenila je tradicija Troumassoid. Nekada se smatralo da tradicija Troumasoida predstavlja naseljavanje ostrvskih Kariba na Malim Antilima i na Tobagu, ali ovo je sada povezano sa Cayo tradicijom. Na Tobaga ne postoji nijedno arheološko nalazište koje je isključivo povezano sa tradicijom Cayo.
Lokacija Tobaga učinila ga je važnom tačkom povezivanja između Kalinaga na Malim Antilima i njihovih saveznika Kalina i trgovinskih partnera u Gvajani i Venecueli. Tridesetih godina XVII veka na Tobagu su živeli Indijanci Kalina, dok su susedno ostrvo Grenada delili Indijanci Kalina i Kalinago.
Kolumbo je ugledao Tobago 14. avgusta 1498. godine tokom svog četvrtog putovanja, ali se na ostrvo nije iskrcao. Španski naseljenici na ostrvu Hispaniola imali su ovlašćenje kraljevskom naredbom izdatom 1511. godine da mogu na Tobagu vršiti hvatanje domorodaca za robove. Ove racije, koje su se nastavile bar do dvadesetih godina XVII veka, desetkovale su stanovništvo ostrva.
Reka Goldsborough
Holandski doseljenici su 1628. godine osnovali prvo evropsko naselje na Tobagu, koloniju koju su zvali Nieuw Walcheren u zalivu Great Courland. Takođe su izgradili tvrđavu Nieuw Vlissingen, u blizini današnjeg grada Plymoutha. Naselje je napušteno 1630. godine nakon napada domorodaca, ali je ponovno uspostavljeno 1633. godine. Novu koloniju uništili su Španci sa Trinidada, nakon što su Holanđani podržali pobunu pod vodstvom Nepoya na Trinidadu. Pokušaji Engleza da kolonizuju Tobago tridesetih i četrdesetih godina XVII veka takođe nisu uspeli zbog otpora domorodaca.
Domorodačko stanovništvo takođe je sprečilo evropsku kolonizaciju sredinom XVII veka, uključujući i pokušaj Kurlanđana (ljudi iz vojvodstva Kurlandije i Semigalije, koji je danas deo Letonije), koji su ostrvo sa prekidima kolonizovali između 1637. i 1690. godine. 1662. godine holandska braća Adrian i Cornelius Lampsins su dobili titulu barona od Tobaga i vladali su sve dok Englezi nisu zauzeli ostrvo 1666. godine. Adrian je nakratko povratio Tobago 1673. godine, ali je poginuo u bici kada su Englezi pod vođstvom Sir Tobiasa Bridgea ponovo preuzeli kontrolu nad ostrvom. Tokom narednih godina Kurlanđani, Holanđani, Englezi, Francuzi, Španci i Šveđani prouzrokovali su da Tobago postane žarišna tačka u ponovljenim pokušajima kolonizacije, što je dovelo do toga da je ostrvo menjalo vlasništvo 33 puta (po drugim podacima 31 put), najviše od svih u Karibima, pre nego što je Pariskim ugovorom pripalo Britancima 1814. godine.
Približno od 1672. godine, tokom privremene britanske vladavine od 1672-1674. godine, Tobago je imao period stabilnosti tokom kojeg je počela plantažna poljoprivreda. Pojavile su se fabrike šećera, pamuka i indiga, a Britanci su dovodili Afrikance da rade kao robovi. Privreda je cvetala. Francuska je ostrvo prepustila Britaniji 1763. godine, a do 1777. godine Tobago je izvozio velike količine pamuka, indiga, ruma i šećera. Ali 1781. godine Francuzi su ponovo izvršili invaziju na Tobago i uništili plantaže i primorali britanskog guvernera da se preda. Privreda ostrva puna nade je propala.
Francuzi napadaju britansko ostrvo Tobago 1781. godine. Francuska slika iz 1784. godine.
1814. godine, kada je ostrvo ponovo prešlo pod britansku kontrolu, započela je još jedna uspešna faza proizvodnje šećera. Ali snažni uragan 1847. godine, kombinovan sa krahom osiguravača plantaža, ukidanjem ropstva 1834. godine i konkurencijom proizvođača šećera iz drugih evropskih zemljama, označio je kraj uzgajanja šećerne trske.
20. oktobra 1889. godine Tobago je postao štićenik Trinidada. Bez uzgoja šećerne trske, ostrvljani su morali da se preorijenišu na druge kulture, sadeći hektare limete, kokosa i kakaa i izvozeći svoje proizvode na Trinidad.
Zastava Skupštinskog doma Tobaga
Funkcijama centralne i lokalne vlasti na Tobagu upravlja Skupštinski dom Tobaga. Osnovan je 1980. godine kako bi se otklonile izvesne razlike u odnosima između dva ostrva. Skupštinski dom Tobaga je pod istim imenom postojao od 1768. do 1874. godine. Tada je Tobago je bio podeljen na sedam parohija (Saint Andrew, Saint David, Saint George, Saint John, Saint Mary, Saint Patrick i Saint Paul) i svaka parohija je davala po jednog predstavnika za Skupštinski dom.
Pored uobičajenih funkcija lokalne uprave, Skupštinski dom Tobaga se bavi i mnogim poslovima centralne vlasti, ali ima ograničene mogućnosti da ubira poreze i donosi lokalne zakone ili zakonske propise. Skupštinski dom Tobaga ima 12 članova, koji se biraju u isto toliko izbornih jedinica. Tobago ima dva mesta (od ukupno 41, što odgovara broju stanovnika) u parlamentu Trinidada i Tobaga, koja daju Istočni Tobago i Zapadni Tobago.
1945. godine uvedena je nova administrativna podela Trinidada i Tobaga, pri čemu je ceo Tobago postao jedna od devet regija države.
Stanovništvo
Po popisu iz 2011. godine na Tobagu je živelo 60.874 stanovnika, odnosno manje od 5% ukupnog stanovništva Trinidada i Tobaga. Od toga je u glavnom gradu Scarboroughu bilo 17.537 stanovnika (29% stanovnika Tobaga). Od 2000. godine do 2011. godine stanovništvo Tobaga se povećalo za čak 12,55%.
Za razliku od multietničkog Trinidada, stanovništvo Tobago je pretežno afričkog porekla. Po popisu iz 2011. godine rasni sastav Tobaga je izgledao ovako: potomci Afrikanaca 85,2%, Dougla (iz mešovitih brakova Indijaca i crnaca) 4,2%, mešane rase 4,2%, potomci Indijaca 2,5%, belci 0,7%, potomci Indijanaca 0,1%, Kinezi, Arapi (Sirijci i Libanci) i ostali 0,2%, nepoznato 2,6%.
Panoramski pogled na centar Scarborougha
Privreda
Privreda Tobaga zasniva se na turizmu, ribarstvu i državnoj upravi, koja je najveći poslodavac i zapošljava čak 62% radne snage. Turizam je još uvek relativno nova privredna grana i potrebno je da se razvija. Konvencionalni turizam na plaži i sportovima na vodi uglavnom se odvija na jugozapadnom delu ostrva oko aerodroma. U međuvremenu, ekoturizam sve više dobija na značaju, a veći deo se fokusirao na veliko područje zaštićene šume u središtu i na severu Tobaga i na Little Tobago, malo ostrvo pored severoistočne obale Tobaga.
Jugozapadno turističko područje oko Crown Pointa, zaliva Store, grebena Buccoo i rta Pigeon ima velika prostranstva peska i njime dominiraju odmarališta. Duž obale Tobaga ima mnogo idiličnih plaža, posebno onih u zalivima Castara, Bloody i Englishman’s.
Neki su smatrali da je Tobago ostrvo na kome je boravio Robinson Crusoe, ali knjiga se verovatno zasniva na iskustvu Alexandera Selkirka, koji je bio zarobljen na pacifičkim ostrvima Juan Fernandez. Zabunu je povećao izbor Tobaga kao lokacije za snimanje filma Walta Disneya “Swiss Family Robinson” 1959. godine.
Kompanija “Walt Disney” 1958. godine izabrala je Tobago za scenografiju filma zasnovanom na romanu Johanna Wyssa “Swiss Family Robinson” (Švajcarska porodica Robinson) napisanom 1812. godine. Kada su producenti prvi put videli ostrvo, odmah su se u njega “zaljubili”. Po scenariju su bile potrebne životinje, koje su dovedene iz celog sveta, uključujući osam pasa, dve gigantske kornjače, 40 majmuna, dva slona, šest nojeva, četiri zebre, 100 flaminga, šest hijena, dve anakonde i tigar.
Kuhinja Tobaga – rakovi i knedle
Lokacije na kojima je sniman film bili su zaliv Richmond (Robinsonova plaža), zaliv Mount Irvine (Piratska plaža) i vodopadi Craig Hall. Kuća na drvetu izgrađena je na 60 m visokom kišnom drvetu u oblasti zaliva Goldsborough. Nakon snimanja lokalno stanovništvo je ubedilo Disneya, koji je nameravao da ukloni sve dokaze o snimanju filma, da ostavi kuću na drvetu bez uređenja enterijera. 1960. godine kuća na drvetu stavljena je na prodaju za 9.000 američkih dolara, što je samo delić njene stvarne cene izgradnje, i postala je popularna atrakcija pre nego što ju je uništio uragan Flora 1963. godine. Drvo i dalje stoji na svom mestu u Goldsboroughu. Lokalni stanovnik Tobaga kaže: “Drvo je palo u zaborav; samo nekoliko starijih ljudi zna za njegov značaj. Zapravo, malo ljudi zna za film Swiss Family Robinson, a još manje da je snimljen ovde na Tobagu”.
Zaliv Charlottenville
Tobago je popularno mesto za ronjenje, jer je najjužnije karipsko ostrvo koje ima koralne zajednice. Trinidad, koji je južnije, nema značajnih korala zbog niskog saliniteta mora i velikog sadržaja mulja, što je rezultat njegovog položaja blizu ušća reke Orinoko u Venecueli. Glavna lokacija za ronjenje na Tobagu je kod naselja Speyside, gotovo dijagonalno preko ostrva u odnosu na aerodrom. Za ronioce su najinteresantnije tri olupine u blizini obale, ali ona koja se obično smatra najboljom je trajekt Maverick, koji je nekada saobraćao između Trinidada i Tobaga. Trajekt je dugačak 110 m, a potonuo je na 30 m od rta Rocky Point u zalivu Mount Irvine. Vrh olupine je na 15 m dubine. Olupina obiluje morskim životom, izdvaja se zrakoperka dužine 1,2 m. Trajekt je potopljen za potrebe ronilaca, pa su tako uklonjena sva vrata i prozori. U vodama oko ostrva žive mnoge vrste tropskih riba, raže, ajkule i kornjače.
Tobago ima dva terena za golf. Stariji od njih je golf teren hotela “Mount Irvine”, izgrađen 1968. godine. Postao je svetski poznat nakon što je bio domaćin popularne golf predstave “Shell’s Wonderful World of Golf”. Teren je izgrađen među kokosovim palmama i ima pogled na Karipsko more sa gotovo svake rupe. Drugi teren ranije se zvao “Tobago Plantations” (Plantaže Tobaga), nedavno je preimenovan u “Magdalena Grand Hotel & Golf Club” otvoren je 2001. godine i u tri navrata bio je domaćin Evropske seniorske turneje.
Saobraćaj
Tobago je povezan sa svetom preko međunarodnog aerodroma “Arthur Napoleon Raymond Robinson” (do 2011. godine zvao se “Crown Point”) i luke Scarborough. Domaći letovi povezuju Tobago sa Trinidadom, a međunarodni letovi sa Karibima i Evropom. Između Port of Spaina i Scarborougha svakodnevno saobraća trajekt.
Međunarodni aerodrom “ANR Robinson” nalazi se u mestu Crown Point, na krajnjem jugozapadnom delu ostrva, u blizini grada Canaana i 11 km od glavnog grada Scarborougha. U njegovoj blizini nalazi se nekoliko ostrvskih plaža.
Terminal na aerodromu “ANR Robinson”
Brod koji saobraća između Trinidada i Tobaga
Aerodrom je pušten u rad u decembru 1940. godine kada je izgrađena pista dužine 670 m. Sadržaji u Crown Pointu su nadograđeni sredinom osamdesetih godina XX veka zbog izgradnje nove zgrade terminala, pristupnih puteva i produžene piste. Sledeći radovi počeli su 1987. godine i završeni su 1992. godine za prijem širokotrupnih aviona, kao što je Boeing 747. 19. maja 2011. godine aerodrom je preimenovan u čast trećeg premijera Republike Trinidad i Tobago, Arthura Napoleona Raymonda Robinsona, rođenog na Tobagu, svetu poznatijeg kao ANR Robinson. Prema podacima Trinidad Express Tobaga, 2011. godine zabeleženo je smanjenje dolazaka turista za 60%, dovodeći u pitanje praktičnost vladinog plana za dalje proširenje aerodroma.
Saobraćajnica sa kružnim tokom
Mreža puteva
Avio kompanije čiji avioni sleću na aerodrom su British Airways, Caribbean Airlines, Condor, Sunwing Airlines i Virgin Atlantic, a letovi postoje do Londona, New York, Toronta (u sezoni), Frankfurta i Port of Spaina. Let između Trinidada i Tobaga traje samo 25 minuta, karte su regresirane i koštaju oko 20 €.
Brodski prevoz između Trinidada i Tobaga opisan je gore.
Na Tobagu najznačajnija saobraćajnica je “Claude Noel”, koji povezuje Scarborough i Canaan u dužini od oko 12 km. Mreža puteva je gusta u jugozapadnom delu ostrva, dok na jednom delu severne obale (između zaliva Bloody i Charlottenville) i u sredini ostrva nema puteva zbog nepristupačnog terena.
Znamenitosti
Prirodno prelepi Tobago je Trinidadova manje razvijena mlađa sestra. Prašume, grebeni i bele peščane plaže su glavne turističke atrakcije, sa odličnim mogućnostima za ronjenje sa maskom i bocama.
Fort King George i Muzej Tobago
Izgrađena osamdesetih godina XVIII veka sa pogledom na zaliv Scarborough, tvrđava “Fort King George” jedna je od najvažnijih istorijskih turističkih atrakcija na Tobagu i najbolje je očuvana tvrđava na ostrvu. Nudi predivan pogled na grad i obalu i lepo je mesto za šetnju, sa bujnim travnjacima, veličanstvenim starim drvećem i prelepim biljkama.
Još su sačuvani ostaci prvobitnih zidova od opeke i kamena, bivši zatvor, oficirska menza, nekoliko topova i svetionik. Takođe u prizemlju, Muzej Tobaga dodaje kontekst istoriji tvrđave. Prikazuje kolekcije antičkih karata, afričke umetnosti, indijanskih artefakata, novčića i školjki.
Main Ridge Forest Reserve
Bogat biološkom raznovrsnošću (biodiverzitetom), šumski rezervat Main Ridge navodno je najstarija zakonski zaštićena šuma na zapadnoj hemisferi. U rezervatu se nalazi više od polovine vrsta ptica na ostrvu, između ostalih manakin sa plavim leđima, ogrlični trogon i mnoge vrste kolibrija. Ovde živi i retki belorepi kolibri, za koga se smatralo da je izumro na Trinidadu i Tobagu nakon uragana Flora 1963. godine, ali se populacija sada uglavnom oporavila. Ova vrsta je sada predstavljena na ekološkim plakatima Tobaga pod nazivom “campy”.
Pešačeći kroz gustu šumu, takođe se mogu uočiti žabe, gušteri, zmije i leptiri. Put kroz rezervat od severa prema jugu, blizu istočne obale Tobaga, jedan je od najživopisnijih načina da se razgleda šuma. Na vrhu grebena su planinarske staze i freelance vodiči.
Adventure Farm & Nature Reserve
Ne bi trebalo otići sa Tobaga, a da se ne poseti jedinstveni dragulj Adventure Farm & Nature Reserve, organsko imanje od 5 ha koje se bavi održivom poljoprivredom. Ova mala plantaža uzgaja citruse i drugo voće i najbolje je mesto za posmatranje ptica jer je stanište mnogim vrstama ptica poput pilara, plavo-sivog tanagera, kolibrija i mnogih drugih.
Ovo je prelepo imanje u mestu Arnos Vale, raj je za promatrače ptica, gde se možee otkriti preko 50 različitih vrsta ptica, leptira i iguana. Tokom posete mogu se slobodno ubrati i jesti mango i agrume. Rezervat je pronašao idealan balans između toga da bude utočište za divlje životinje i da bude model za održivi eko-turizam. Udaljen je samo nekoliko minuta od plaže Arnos Vale okružene palmama, koja je odlična za ronjenje na dah.
Vodopadi Argyle
Sa 54 m visine Argyle je najviši vodopad na Tobagu i privlači lokalno stanovništvo i strance na kaskade hladne, iskričave vode koja se spušta preko tri kaskade. Vodopad se nalazi u severoistočnom delu ostrva, tik izvan Roxborougha, a samo nekoliko stotina metara od puta Roxborough – Bloody Bay na karipskoj obali. Vizitorski centar Roxborougha služi kao ulaz. U okruženju bujnog zelenila, do vodopada se dolazi posle 15-20 minuta pešačenja jasno obeleženom stazom. Usput goste dočekuju leptiri i razne ptice. Ulaznica košta 60 TTD (9 USD), a uz dodatnu naknadu može se unajmiti vodič. Sa tri kaskade, gromoglasni zvuk vodopada začuje se mnogo pre nego što se on ugleda. Visina prve kaskade krije pravi sjaj gornjih nivoa vodopada. Avanturisti se mogu popeti zemljanom stazom sa desne strane vodopada do druge kaskade, gde će ih dočekati gusta izmaglica. Na ovom nivou može se ležati u nekoliko prirodnih kamenih kada i pustiti da voda juri preko tela. Konačno, idući dalje prema trećem bazenu, koji je najmanji, ali je najdublji i najbolji za kupanje, trebalo bi u njega zaroniti, skočiti ili se baciti u vodu sa okolnih lijana.
U novembru 2019. godine obilne padavine prouzrokovale su bujicu koja se sručila niz vodopad Argyle. Od osam osoba koje je bujica odnela na niže kaskade vodopada i niz reku, spaseno je šest. Preostale dve osobe su pronađene, ali nisu davale znake života.
Englishman’s Bay
Englishman’s Bay je najzanimljiviji delić lepote obale Tobaga. Ova zabačena plaža nalazi se istočno od mnogo poznatijeg naselja, zaliva i plaže Castara. Do Englishman’s Baya se stiže posle 3 km vožnje vijugavim i uskim putem. Poseta ovoj blistavoj obali jedna je od najboljih stvari koje bi trebalo uraditi na Tobagu.
Brda zaogrnuta džunglom, ulepšana palmama, obrušavaju se do ovog prelepog polumeseca zlatnog peska i zelenog mora poput žada – ako se traži savršena razglednica koja će učiniti da svi prijatelji kod kuće budu ljubomorni, ovo je pravo mesto za fotografisanje.
Ušuškana lokacija ovog živopisnog dela obale čini ga jednim od najromantičnijih mesta na Tobagu. Može se plivati i roniti u čistom moru, a ako se poželi da boravak na plaže bude ugodniji, mogu se iznajmiti ležaljke i suncobran iz malog kafića na parkingu. Nekoliko suvenirnica prodaje bambusove hranilice za ptice i druge sitnice.
Pigeon Point
Poznat i kao “Park baštine Pigeon Point”, Pigeon Point (golubiji rt) je jedno od najpopularnijih delova obale na Tobagu. Nalazi se oko 2,5 km od aerodroma.
Beli koralni pesak obrubljuje more, a u ponudi je niz različitih sportova na vodi, između ostalih paddleboarding (vodeni sport u kome se učesnik kreće kroz vodu koristeći vlastite ruke i noge poput plivača, ali istovremeno koristeći dasku za surfovanje na kojoj leži ili kleči; postoji varijanta u kojoj učesnik na dasci stoji i vesla, a koja se zove stand up paddle surfing ili stand up paddleboarding), kajake i ronjenje sa maskom.
Za razliku od zaliva Englishman’s Bay, ova plaža nudi brojne pogodnosti, što je čini odličnim mestom da se na njoj provede ceo dan. Na raspolaganju su snack barovi, prodavnice, svlačionice i prostori pokriveni trskom, a takođe se mogu iznajmiti ležaljke. Ulaz na plažu se naplaćuje.
Čamci sa plaže polaze na ronilačke izlete na greben Buccoo i kupanje u Najlonskom bazenu (Nylon Pool), metar dubokom priobalnom pesku sa kristalno čistom tirkiznom vodom koja izgleda poput džinovskog bazena.
O K O L N A O S T R V A
Manja ostrva oko dva glavna i najveća ostrva Trinidada i Tobaga mogu se svrstati u nekoliko grupa.
Five Islands su uprkos svom imenu (pet ostrva) grupa od šest ostrvaca zapadno od Port of Spaina u zalivu Paria. Pozbnata su i pod imenom Las Cotorras. U sastavu grupe su ostrvca Pelican, Caledonia, Craig (Craig i Caledonia su spojeni veštačkim nasipom), Lenagan, Nelson i Rock.
Ostrva San Diego ili samo Ostrva Diego, su dva ostrvca koja se nalaze između Five Islands i Bocas Ilands: Carrera (ostrvo zatvor) i Cronstadt (ili Kronstadt).
Ostrva Bocas se nalaze između Trinidada i Venecuele u moreuzu Bocas del Dragón (zmajeva usta). Lokalno se zovu “Down de Islands” (donja ostrva) ili “DDI”. Ovoj grupi pripadaju: Gasparee (ili Gaspar Grande), Centipede (ili Little Gasparee ili Gasparillo), Monos, Huevos i Chacachacare.
Ostala ostrva u zalivu Paria su Faralon Rock kod San Fernanda i Soldado Rock, najzapadnija tačka Trinidada i Tobaga.
Pored severne obale ostrva Trinidada nalazi se ostrvce Saut d’Eau.
Pored obala Tobaga nalaze se ostrva Little Tobago (ili Bird of Paradise), Goat, St. Giles, Marble, London Bridge i Sister’s Rock (ili Sister Island).
Lista manjih ostrva sa GPS koordinatama:
1. East Rock 10°08′12″N, 60°59′02″W pored jugoistočnog kraja Trinidada
2. Casa Cruz Rock 10°04′22″N, 61°09′45″W pored južne obale Trinidada
3. Alcatras Rock 10°04′19″N, 61°13′28″W pored južne obale Trinidada
4. Icacos Point 10°02′28″N, 61°54′30″W pored jugozapadnog kraja Trinidada
5. Black Rock 10°03′27″N, 62°01′33″W pored Soldado Rocka
6. Cabresse Point 10°41′47″N, 61°45′36″W pored zapadne obale ostrva Chacachacare
7. Cabresse Island 10°41′58″N, 61°45′25″W pored severne obale ostrva Chacachacare
Pored istočne obale Tobaga nalaze se i ostrva Queen’s, Richmond i Smith’s, a severno od ostrva Little Tobago je Black Rock.
F I V E I S L A N D S
Five Islands (pet ostrva) su u ustvari grupa od šest malih ostrva koja se nalaze zapadno od Port of Spaina u zalivu Paria. Takođe su poznata pod nazivom Las Cotorras.
U sastavu grupe su ostrva (od istoka prema zapadu) Pelican, Caledonia, Craig, Lenagan, Nelson i Rock. Na Google Earthu ova ostrva se ne vide, tako da ne znam koliko su udaljena od Trinidada!
Sudija Rasel je 1930. godine stvorio vrlo veštačku legendu o veštici koja je ženu i njenih pet ćerki pretvorila u male papagaje. Proterani su iz kuće i dok su leteli pretvoreni su u kamenje i pali u more. Njihovo perje postalo je drveće. Pošto đavo nije mogao da računa, nazvao ih je Pet ostrva.
Pelican je najistočnije ostrvo grupe Five Islands
Caledonia je najveće ostrvo grupe Five Islands sa površinom 1,9 ha
Veštački nasip između ostrva Caledonia (desno) i Craig (levo)
Lenagan
Ostrvo Nelson, levo se vidi ostrvo Rock
Ostrvo Nelson poznato je kao mesto iskrcavanja i karantinska stanica za imigrante koji su dolazili na Trinidad i Tobago na rad po ugovoru u XIX i početkom XX veka. Iz tog razloga nazvano je ostrvom Ellis Trinidada i Tobaga.
Na ostrvu Nelson zaštitnik imigranata pregledao je indijske imigrante, brod, hranu i skladište. Paketi i ćebad su bili spaljeni, a sami su stavljeni u karantin i bilo im je dozvoljeno da se oporave i povrate snagu. Ova mera se preduzimala za sprečavanje širenja bolesti koje su se mogle preneti iz Indije. Poseban napor uložen je da se zaustavi širenje velikih i malih boginja. Na ostrvu Nelson imigrante je pregledao lekar, a zatim su manjim čamcima prebacivani u Port of Spain. Zdravi su odmah poslati da rade na imanjima, bolesni bi bili poslati u Kolonijalnu bolnicu u Port of Spainu, a oni kojima je bio potreban odmor zadržani su u skladištu u Port of Spainu.
Tridesetih godina XX veka ostrvo Nelson se koristilo kao pritvor za zatvorenike, među kojima je bio i Tubal Uriah Butler. Tokom Drugog svetskog rata, Amerikanci su na istočnom kraju ostrva izgradili vatreni položaj i nasip do ostrva Rock na zapadu. Ostrvo Nelson ponovo je postalo pritvorski centar 1970. godine nakon pobune grupe Black Power. Među pritvorenima bilo je i predsednik Sindikata radnika naftnih polja.
Ostrvo Rock nalazi se približno 2 km od poluostrva Point Gourde na ostrvu Trinidad. Rock je drugo najmanje (posle ostrva Craig) i najzapadnije ostrvo u grupi Five Islands.
Rock (stena) je dobio ime zbog fizičkih karakteristika, male veličine i retke vegetacije. Ostrvo je vrlo malo, ne duže od 50 m i ne šire od 30 m. Kao i ostala ostrva grupe Five Islands, i Rock je izgrađen prvenstveno od krečnjaka, jer su ostrva geološki formirana izdizanjem koralnih grebenova. Danas je ostrvo nenaseljeno, a ostatke njegove poslednje upotrebe kao karantinskog skladišta pokrilo je drveće.
Smatra se da je ostrvo bilo nenaseljeno u vreme dok je Trinidad i Tobago bio španska kolonija do 1818. godine. Prva dokumentovana upotreba bilo je davanje u zakup bogatim privatnim građanima od strane vlade početkom XIX veka u cilju korišćenja mesta za odmor. Prvo je iznajmljeno T. F. Johnstonu, koji ga je potom prodao doktoru R. Merceru. Dr Mercer je zatim zakup predao Thomasu Laughlinu. Tokom ovih vremena na ostrvu je sagrađena kuća koja se izdavala. Do 1888. godine ostrvo se koristilo kao karantinsko skladište za putnike prve klase sa brodova za koje se sumnjalo da bi mogli bolovati od vrlo zaraznih bolesti. Na ostrvu je bio postavljen jarbol. Kada je bila podignuta žuta zastava to je bilo upozorenje da stanovnik (ili stanovnici) imaju zaraznu bolest koja može da se potvrdi, što je zabranjivalo javnu komunikaciju sa ostrvom.
Rock
C A R R E R A
Carrera je ostrvo koje zajedno sa susednim ostrvom Cronstadt čini grupu ostrva Diego. Administrativno pripada regiji Diego Martin. Od XIX veka prvenstveno se koristio kao zatvor i kamenolom. Za posetu ostrvu potrebno je zvanično odobrenje.
Grupa ostrva Diego nalazi se ispred Chaguaramasa severozapadnog kraja Trinidada. Oba ostrva koja pripadaju grupi leže južno od poluostrva Point Gourde; Carrera je istočnije od njih i udaljeno je 500 m od poluostrva Point Gourde. Carrera je približno polukružnog oblika. Dužina ostrva je 380 m, a širina je 250 m. U vezi površine podaci se razlikuju. Po nemačkoj wikipediji iznosi 5,7 ha, po britanskoj je 8,1 ha, a po merenju na Google Earthu je 8,8 ha. 2013. godine na ostrvu je bilo 300 zatvorenika. Ostrvo je pretežno izgrađeno od krečnjaka i zajedno sa Cronstadtom predstavlja ostatke grebena. Unutrašnjost ostrva je gusto izgrađena, tako da vegetacije ima samo pored obale. Oko ostrva su jake morske struje.
Pod Špancima, koji su bili kolonijalni vladari Trinidada od 1498. godine, ostrvo se zvalo Isla Larga (dugačko ostrvo), iako to ime ne odgovara polukružnom obliku ostrva. Vlasnik je u početku bila španska kruna. 1791. godine tadašnji guverner Trinidada, Jose Maria Chacon, prebacio je ostrvo u kabildo, samoupravno administrativno telo Trinidada, koje je zakupilo zemlju. Kabildi su bile organ gradske samouprave predstavničke institucije gradova u španskim kolonijama, formirane u španskim kolonijama da bi brinule o interesima građana.
Britanci su 1797. godine osvojili Trinidad, a sa njim i Isla Largu, koja je u početku dobila ime Long Island, odnosno španski naziv preveden na engleski jezik. Za vreme guvernera Tomasa Hislopa, ostrvo je istraženo između 1803. i 1811. godine i postavljen je sistem staza. 1820. godine, kabildo (koji je u početku takođe nastavio da postoji pod Britancima) je zarađivao od zakupa ostrva. 1830. godine ostrvo je kupio špediter Carrera iz Port of Spaina, nazvao ga je po sebi, sagradio na njemu vikendicu i iskopao krečnjak. Od 1854-1856. godine ostrvo Carrera služilo je kao kuća nadglednika izgradnje kanala koji je kasnije nazvan “Hart’s Cut”, koji je presekao vezu poluostrva Point Gourde sa Trinidadom na najužoj tački. Utvrđenje kanala građeno je od krečnjaka iskopanog na Carreri. 1866. godine ostrvo je na kratko služilo kao sabirno mesto i karantinska stanica za imigrante. Nakon ukidanja ropstva mnogo Indijaca pohrlilo je na Trinidad. Pošto je na obližnjem ostrvu Nelson stvorena odgovarajuća infrastruktura, sabirno mesto je preseljeno na to ostrvo.
Najkasnije od 1873. godine, zatvorenici su na Carreri radili na vađenju kamena za izgradnju puteva; 1873. godine bilo je 16 zatvorenika, a 1875. godine već 41. 1875. godine Trinidad je bio potresen serijom bekstava zatvorenika, što je dovelo do planova za izgradnju zatvora na Carreri. 1877. godine počela je izgradnja zatvorskog kompleksa, koja je završena 1880. godine. Zatvorenici koji su već bili na ostrvu morali su da grade objekat. Prvih 56 zatvorenika stiglo je iz zatvora sa krajnjeg jugozapada Trinidada. Zatvor je proširen; 1901. godine već je sadržao 211 ćelija. Od 1901-1905. godine oko 10% zatvorenika umiralo je godišnje od dizenterije. Nekoliko godina kasnije izbila je epidemija malarije. 1902. godine kapetan Percy Fraser, u svojstvu pomoćnika inspektora trinidadskih zatvora, postao je direktor zatvora Carrera, na položaju koji je obavljao do 1931. godine.
Tokom Prvog svetskog rata, zatvorenici su radili na izgradnji odbrambenih položaja na susednom ostrvu Gaspar Grande i ostrvu Nelson. Dvadesetih godina prošlog veka kamenolom je toliko izravnao najvišu tačku ostrva da je mogao da se izgradi teren za kriket. Kriket tim sastavljen od zatvorenika igrao je protiv timova sa kopna. Ostrvska privreda bila je raznolika tokom ovog perioda; pored vađenja kamena, bila je i dalja obrada kamena, ali i prerada vlakana agave u prostirke i užad, kao i pekara. Najpoznatiji zatvorenik bio je Boysie Singh, koji je gusario moreuzom Boca del Serpiente između Trinidada i Venecuele četrdesetih i pedesetih godina XX veka, održavao nekoliko zabavnih objekata u Port of Spainu i pogubljen zbog ubistva 1957. godine. Singh je bio u zatvoru na Carreri od 1927-1931. godine. 1931. godine došlo je do pobune među zatvorenicima, koji su uzeli stražare za taoce, ali ih je upravnik Fraser naterao da se predaju.
Do pedesetih godina prošlog veka, Carrera je bila povezana parobrodskom linijom koja je takođe opsluživala Cronstadt i ostrva Bocas iz Port of Spaina. 1970. godine kamenolom je zatvoren; do tada je dobar deo ostrva već bio iskorišćn. Porast kriminala na Trinidadu doveo je do povećanja broja zatvorenika na Carreri; najviši nivo dostignut je 2002. godine sa 490 zatvorenika. U poslednjih 10 godina čuje se sve više glasova koji se protive opstanku zatvora zbog visokih operativnih troškova i u međuvremenu neadekvatnih standarda ustanove. 2013. godine vlada Trinidada je najavila da prestanak rada zatvora na Carreri. U tom trenutku bilo je oko 300 zatvorenika. Trenutno (podaci iz juna 2020. godine) zatvor još uvek radi. Poslednji pokušaj bekstva u decembru 2017. godine završio se utapanjem begunaca.
Zbog službenih ograničenja posete, teško da postoji bilo kakvo znanje o flori i fauni ostrva. Jedino istraživanje datira iz 1984. godine, kada su Hansu Boosu, tadašnjem direktoru zoološkog vrta “Emperor Valley” u Port of Spainu, policijske vlasti dozvolile da poseti ostrvo. U izveštaju za Klub prirodnjaka Trinidada i Tobaga, otkrio je da je ostrvo gotovo u potpunosti pokriveno zatvorskim objektima. Boos je zabeležio mesta sa niskim žbunjem, hortikulturu i malu plantažu kokosovih palmi. Pored divljih domaćih mačaka, od životinja je pronašao samo zelene iguane i resaste guštere vrste Anolis aeneus Gray.
C R O N S T A D T
Cronstadt (tokom istorije takođe Kronstadt) zajedno sa susednim ostrvom Carrera čini grupu ostrva Diego. Administrativno pripada regiji Diego Martin.
Ostrvo Cronstadt nalazi se 400 m zapadno od ostrva Carrera i 600 m južno od poluostrva Point Gourde. Dužina ostrva je 400 m, najveća širina je 200 m, površina 4,755 ha, najviša tačka 46 m, a ima 15stanovnika (2011). Ostrvo je izgrađeno pretežno od krečnjaka i zajedno sa ostrvom Carrera predstavlja ostatke grebena.
Tokom mandata poslednjeg španskog guvernera Trinidada, Jose Maria Chacona, ostrvo je prebačeno u kabildo (pojam je objašnjen kod opisa ostrva Carrera) Port of Spaina, koje ga je zakupilo u korist gradske kase. Oko 1800. godine ostrvo se zvalo Begorrat po velikom zemljoposedniku koji je živeo u Diego Martinu, a zatim privremeno i kao ostrvo Cretau po narednom zakupcu. I Begorrat i Cretau koristili su ostrvo kao vikendicu zbog prijatne klime. Prvo istraživanje ostrva sprovedeno je tokom mandata britanskog guvernera Tomasa Hisloppa od 1803- 1811. godine u okviru izgradnje vojnih objekata u Chaguaramasu radi zaštite od eventualnih napada Španaca i Francuza. Počevši od prenosa vlasništva od Bergorrata na Cretaua, površina ostrva se smanjivala od 1850-1970. godine zbog krečnjaka u zapadnom delu ostrva; naprimer, 1922. godine kompanija MacKenzie stekla je desetogodišnju licencu koja im je omogućavala vađenje krečnjaka na tri četvrtine ostrva. Oko 1877. godine istočni deo Cronstadta postao je rezidencija zatvorskog lekara sa susednog ostrva Carrera; izvesno vreme ime Doctor’s Island postalo je uobičajeno za celo ostrvo.
Naziv Kronstadt pojavio se na kartama tek 1910. godine. Poreklo nije jasno; istoričar Anthony de Verteuil sumnja na istoimeno utvrđeno ostrvo ispred kod ruskog grada Sankt-Peterburga. 1922. godine, istočni deo ostrva, koji nije bio zakupljen od kompanije MacKenzie, dat je u zakup Katoličkoj biskupiji Trinidada po simboličnoj ceni od jednog šilinga na 99 godina, kao kompenzacija za oduzeto zemljište na ostrvu Chacachacare, koje je ranije bilo u vlasništvu Crkve i koje je bilo potrebno za izgradnju kolonije gubavaca. 1940. godine istočni deo ostrva je proglašen rezervatom prirode, ali kontinuirane rudarske aktivnosti dovele su do toga da ga je 1988. godine WCMC (World Monitoring Center for Nature Conservation) skinuo sa liste. 1946. vlada je otkupila zakup od sveštenstva. Posle opsežne obnove zgrada u istočnom delu ostrva, one su od tada služile kao rezidencija upravnika trinidadskih zatvora, a kasnije kao vikendica generalnih guvernera. Poslednji od njih, Ellis Clarke, umalo je smrtno nastradao sedamdesetih godina XX veka, od pada kamena nakon eksplozije u kamenolomu na zapadnoj strani ostrva, nakon čega su napušteni i vikendica i kamenolom. Stambene zgrade su prepuštene propadanju.
Danas se na ostrvu prerađuje uvezeni barit, koji koristi naftna industrija zemlje. U tu svrhu, ostrvo ima malu luku sa objektima za utovar rasute robe, u čijim se pristaništima dužine 60 m mogu usidriti brodovi dužine do 180 m. U pogonu kojim upravlja 15 radnika koji žive na ostrvu godišnje se preradi oko 35.000 tona barita.
Cronstadt je krševit, bez plaže i, u poređenju sa kopnom, samo slabo obrastao. Na ostrvu raste vrsta drveta planika ili jagodnjak, poznata kao “goli Indijanac” (ili u Dalmaciji goli čovik), kordija, nekoliko vrsta orhideja i brojni kaktusi. Životinjske vrste koje su zabeležene do 1988. godine bile su sipo zmija, razne vrste guštera (posebno iguane), stonoge i škorpioni, kao i brojne vrste ptica, kao što su tanadžeri, vrišteće sove itd. Od uvrštavanja u zaštićeno područje, više nema kontrole brojnosti.
O S T R V A B O C A S
Ostrva Bocas su arhipelag u moreuzu Bocas del Dragon između Trinidada i Venecuele. Oni čine severnu granicu zaliva Paria prema Karipskom moru. Između ostrva postoje manji moreuzi, poznati kao Prva, Druga i Treća Boca. Sledeća ostrva pripadaju arhipelagu (svrstana po veličini): Monos (4,58 km2), Chacachacare (3,6 km2), Gaspar Grande (1,3 km2), Huevos (1,0 km2) i Little Gasparee (2,4 ha). Ukupna površina svih ostrva je 9,8 km2. Broj stanovnika je 50. Žive na ostrvima Monos i Gaspar Grande, ali popis nije razdvojio stanovnike po ostrvima već je dao samo zbirni pokazatelj. Administrativno pripadaju regiji Diego Martin.
U doba španske i britanske vladavine Trinidadom, ostrva su bila od strateške važnosti, jer je pristup zalivu Paria, a samim tim i današnjem kopnu Venecuele, obično bio kroz moreuz Bocas del Dragon i vojska ga je mogla lako kontrolisati iz vojnih baza na ostrvima. U XVIII veku ostrva su imala ekonomski značaj uzgajanjem pamuka, pa je 1797. godine 1% svih stanovnika Trinidada živelo na Bocasu, ali je donosilo 10% ostrvskih prihoda. U XIX veku ostrva su imala ekonomski značaj zbog kitolova. Danas ostrva zovu “Down the islands” (donja ostrva) ili “Down de Islands” ili skraćeno “DDI”. Meštani ih koriste kao rekreacijsko područje za jednodnevne izlete.
Na ostrvima Monos i Gaspar Grande postoje vikendice bogatih stanpovnika Trinidada, ali i pojedine kuće koje su naseljene tokom cele godine, pa su tva ostrva naseljena za razliku od preostala tri ostrva.
G A S P A R G R A N D E
Gaspar Grande (poznato i pod imenom Gasparee) se za razliku od ostrva grupe Bocas Chacachacare, Huevos i Minos ne nalazi u moreuzu Bocas del Dragón, već nešto jugoistočno u zalivu Paria, oko 1 km od Trinidada (Staubles na severu, a poluostrvo Point Gourd na istoku).
Ostrvo je dugačko 2,4 km, najveća širina je 800 m, a površina je po knjizi “West Isles of Trinidad” 1,34 km2 (podatak sa wikipedije je 1,29 km2). Najviši vrh ostrva je čak 121 m.
Ostrvo se izgrađeno prvenstveno od krečnjaka sa kalcitnim sadržajima, od kojih su neki isprani tokom milenijuma. Kao rezultat toga, ostrvo ima brojne pećinske sisteme, od kojih su najpoznatije pećine Gasparee na zapadu ostrva na dubini od 35 m. U njima žive slepi miševi i postoji podzemno slatkovodno jezero Blue Grotto. Ostali pećinski sistemi su White Cave (bela pećina) i Precipice Cavern. Postoje nalazišta gvožđa i fluorita, ali se nikada nije odmaklo dalje od istraživanja.
U XVII veku gusari su koristili ovo strateški locirano ostrvo kao svoju bazu. 1783. godine preneto je sa tadašnjeg španskog guvernera Jose Maria Chacóna na francuskog Gaspara de Percin Roquea, koji je, verovatno, došao sa Sent Vinsenta i po kome je ostrvo nazvano. Na kreolskom jeziku patoisu ostrvo se zvalo “Gaspar Ile” (Gasparovo ostrvo) koje je vremenom postalo “Gasparee”. Poreklo zvaničnog imena ostrva Gaspar Grande je nepoznato, ponekad se tvrdi da je to ime dato zbog razlikovanja od susednog, mnogo manjeg ostrva Little Gasparee (koje nikada nije pripadalo de Percinu). De Percin je na ostrvu gajio pamuk. To je bilo vrlo isplativo nekoliko godina, ali je 1787. godine posao propao zbog pojave kuge pamučne bube. 1796. godine Španci su zauzeli istočni deo ostrva kako bi sagradili tvrđavu za zaštitu od Engleza, koja je završena početkom 1797. godine i u kojoj se nalazilo desetak topova i četiri minobacača.
Pošto je Trinidad predat Britancima bez borbe, na ostrvu nikada nije bilo vojnih operacije. Danas su sačuvane samo osnove zidova signalne kule i peći, kao i struktura kružnog jarka prečnika 40 m oko lokaliteta. Britanci su izgradili novu tvrđavu u blizini španske konstrukcije 1803. godine, plašeći se napada Španaca i Francuza, sa kojima su u to vreme ratovali. Danas postoje samo zidovi šanca u obliku polumeseca, kao i zidovi barake veličine 20×8 m. Na istočnoj obali ostrva, Britanci su posao koji su započeli Španci proširili u drugu, malu tvrđavu, od koje je danas sačuvan samo deo temeljnih zidova. 1826. godine de Percin je prodao dobrih 20 ha zemlje na zapadu ostrva penzionisanom kapetanu Whiteu, koji je na tom placu sagradio kitolovnu stanicu. To područje se od tada zove Point Baleine. Na tom mestu izgrađen je luksuzni hotel krajem XIX veka. Naslednici de Percina prodali su i druge delove ostrva, tako da je tokom procvata kitolova od 1826. godine do kraja XIX veka podignuto više kitolovnih stanica. Otprilike od 1870. godine prve parcele su prodate bogatim Trinidađanima koji su na njima sagradili vikendice. Gaspar Grande postao je relativno popularno mesto za odmor. Primer istaknutog posetioca iz ovog perioda je Noël Coward, koji je na ostrvu komponovao pesmu “The Road to Mandalay”.
Tokom Drugog svetskog rata na ostrvu je postavljena baterija sa dva topa. Na lokaciji Point Baleine bile su i kasarne za 130 (britanskih) vojnika. Objekat nikada nije korišćen. Danas ostrvo služi kao utočište bogatim Trinidađanima, sa nekoliko vikendica sa kraja XIX veka. Turizam igra skromnu ulogu. Državna uprava za razvoj Chaguaramasa organizuje ture do pećina Gasparee, koje su otvorene za javnost 1981. godine.
L I T T L E G A S P A R E E
Little Gasparee (takođe se sreću nazivi Gasparillo i Centipede Island, stonoga) nalazi se oko 700 m severno od ostrva Gaspar Grande, a 200 m južno od obale Trinidada. Dužina ostrva je 200 m, a širina je 50 m. U vezi površine na nemačkoj wikipediji stoji podatak 0,8 ha, ali se merenjem na Google Earthu dolazi do podatka da je ostrvo tri puta veće, odnosno da mu površina iznosi 2,4 ha). Little Gasparee dostiže visinu od 18 m, izgrađen je od krečnjaka prepunog malih pećina i ima gustu listopadnu šumu. Severno od ostrva Little Gaspare nalazi se jedna majušna bezimena stena koja izranja iz vode.
Little Gasparee je tokom svoje istorije bio poznat pod brojnim imenima, uprkos svom manjem značaju. Originalno špansko ime za ostrvo bilo je Gasparillo, koje se i danas koristi kao sinonim, a izvedeno je iz naziva znatno većeg ostrva Gaspar Grande i znači “mali Gaspar”. Nakon što je bivša španska kolonija Trinidad predata Britancima 1797. godine, nazivi Scorpion Island (ostrvo škorpija) i Centipede Island (ostrvo stonoga) bili su uobičajeni pored engleskog prevoda španskog imena, koji je i danas zvaničan, zbog člankonožaca (ili zglavkara) koji žive na ostrvu; ovo poslednje ime se i danas povremeno koristi. U drugoj polovini XIX veka, ostrvo je bilo poznato i pod nazivom Gopee po tadašnjem vlasniku Robertu Johnu Lechmereu Guppyju. Pošto Guppy nije platio porez za zemlju, ostrvo je pripalo britanskoj kruni. Početkom XX veka Little Gasparee je stekao industrijalac Charles Conrad Stollmeyer, vlasnik zamka Stollmeyer, koji je želeo da na njemu kopa krečnjak, ali nije uspeo zbog napredne karstifikacije ostrva. Stollmeyer je ostrvo dao u zakup članu industrijske porodice Gransaull, koji na njemu sagradio vikendicu.
Bezimena stena koja se nalazi neposredno uz severnu obalu ostrva Little Gasparee
Od 1940-1963. godine regiju Chaguaramas, u kojoj se nalazi Little Gasparee, Velika Britanija je po sporazumu o ustupanju 50 razarača iznajmila SAD, koja je postavila pomorsku bazu i raketni sistem ranog upozorenja. Zbog toga je porodici Gransaull oduzeta imovina i vraćena je u britanski posed nakon povlačenja američkih snaga. 1962. godine vlasništvo nad ostrvom je prešlo na nezavisnu državu Trinidad i Tobago, koja je proglasila Chaguaramas i sa njim Little Gasparee nacionalnim parkom, a 1972. godine je upravu nad tim područjem prenela na Chaguaramas Development Authority (CDA).
Na ostrvu se gnezdi ptica porodice chaetura. Pelikani i crni američki lešinari ga koriste kao odmorište. Atlantski tarpon, popularan među sportskim ribolovcima, živi u vodama oko ostrva.
M O N O S
Monos je najveće ostrvo među svim malim ostrvima u državi Trinidad i Tobago. Od susednog ostrva Huevos na zapadu odvojen je 1.300 m širokom moreuzom Boca de Huevos ili Second Boca. Moreuz Boca de Monos ili First Boca širine 660 m, odvaja ga od poluostrva Chaguaramas na ostrvu Trinidad.
Monos je izuzetno razuđeno ostrvo, sa čak desetak poluostrva koja se pružaju prema moru. Dužina ostrva je 3,8 km, a najveća širina je 2,2 km. U vezi površine ostrva izgleda da je najbliži istini podatak o 4,58 km2, dok je netačan podatak sa nemačke wikipedije 3,9 km2. I u pogledu najviše tačke ostrva podaci se razlikuju: 355,1 m po britanskoj wikipediji, a 287 m po nemačkoj wikipediji. Nemoguće je ustanoviti koji podatak je tačan.
Monos je u potpunosti prekriven gustom prašumom. Samo na istočnoj obali (zalivi Morrison i Biscayen) i u nekim uvalama na južnoj obali (zalivi Grand Fond i Balmoral) postoje kuće, pretežno vikendice stanovnika sa ostrva Trinidada, ali ima i stalnih stanovnika. Infrastruktura je dostupna samo u zalivu Morrison u obliku malog lučkog objekta za privatne brodove.
Ostrvo je ime Monos, što na španskom jeziku znači majmun, dobilo po gvajanskom crvenom urlikavcu, vrsti majmuna, koja je nekada imala značajnu populaciju na ostrvu. Naziv je dao Kristifor Kolumbo tokom svog trećeg putovanja u Novi svet 1498. godine. Od tridesetih godina XIX veka ostrvo je služilo kao baza za komercijalni kitolov. Do početka XX veka na ostrvu se vršila obrada ulovljenih kitova. Kraj kitolova na ostrvima Bocas došao je sa istrebljenjem kitova u zalivu Paria. Krajem XIX i početkom XX veka Monos je bio utočište za bogate stanovnike Port of Spaina. Bogate porodice su kupovale pojedinačne uvale i u njima su izgradile vikendice. Na ostrvu je postojala javna uprava i kapela, a neke porodice su živele u svojim vilama tokom cele godine. Između ostalih, trgovac i italijanski konzul Joseph Salvatori posedovao je vikendicu na ostrvu. Tokom Drugog svetskog rata Monos su privremeno okupirale SAD, koje su na njemu gradile bunkere, barake, baterije i puteve. Danas je Monos odredište za stanovnike ostrva Trinidada koji vikendom i državnim praznicima posećuju vikendice i plaže. Monos je nakratko stigao na naslovne strane novina 2005. godine kada je u kući u zalivu Passy pronađeno 1,7 tona kokaina.
Monos na slici Michel-Jeana Cazabona (1813-1888), slikara sa Trinidada
Kišni oblaci dolaze na Trinidad uglavnom sa severoistoka, sa Atlantika, tako da ostrva Bocas imaju sušniju klimu u odnosu na ostrvo Trinidad. Činjenica je da na Monosu nema izvora vode. Među stablima koja oblikuju izgled ostrva je i kakaovac, a pored toga rastu kroton, sansevijerija, helikonija i razne vrste orhideja.
Majmuna, po kome je ostrvo dobilo ime, više nema. Među gmizavcima na Monos je i udav. Takođe ima nekoliko vrsta slepih miševa.
H U E V O S
Huevos (na španskom jeziku jaja) je ostrvo u privatnom vlasništvu. Nalazi se između ostrva Monos i Chacachacare, a od oba je udaljeno po 1.300 m. Huevos ima oblik polumeseca. Krajnja severna tačka je rt Garlio, a krajnja južna tačka je Point de Cabras. U severnom delu usko ostrvo Huevos je gotovo podeljeno na dva ostrva, na mestu gde se gotovo sastaju dva suprotna zaliva na Boca Sin Entrada (prema Google Earthu ostrvo i jeste podeljeno na dva). Obala je obrubljena strmim liticama, samo u zalivu Tortue na jugu postoji peščana plaža koja prestavlja jedini pristup ostrvu (na slici). Huevos je izgrađen prvenstveno od škriljaca i filita (sitnozrna, tankoškriljava stena).
Ukoliko se meri sredinom ostrva, ono je dugačko 3,3 km. U južnom delu je najveća širina 900 m. Po knjizi “West Isles of Trinidad” površina Huevosa je 1,03 km2. Britanska wikipedija daje podatak 1,01 km2, a nemačka 1 km2. Za razliku od susednih ostrva Huevos je znatno niži, svega 18 m (na nemačkoj wikipediji pogrešno piše 0,18 m).
Ostrvo je otkrio u avgusta 1498. godine Kristifor Kolumbo tokom njegovog trećeg putovanja u Novi svet. Nazvao ga je El Delfin zbog njegovog oblika. U to vreme na ostrvu nije bilo izvora slatke vode, što ga je činilo privlačnim za mornare (malo mi je nelogično). Sadašnje ime ostrva navodno potiče od morskih kornjača, koje su nekada u velikom broju polagala jaja na plaži zaliva Tortue.
10. avgusta 1800. godine, britanski brod “Dromedary” sa 500 putnika nasukao se na stenovitoj formaciji u blizini istočne obale Huevosa, koja se zove Parasol Rocks. Svi putnici su spašeni.
Od 1926. godine ostrvo je u vlasništvu trgovačke porodice Boos, nekadašnjeg svetskog monopoliste trgovine angosturom (popularno venecuelansko alkoholno piće, gorki liker). Od 1935-1965. godine nekoliko članova britanske kraljevske porodice boravilo je na poziv porodice Boos u njihovoj vili u zalivu Tortue.
Ostrvo karakteriše vrlo nizak nivo padavina u odnosu na Trinidad, pa je i flora u skladu sa tim. Huevos je obrastao između ostalog sa mombinskom šljivom (spondias mombin). Cveće anturijum uspeva između drveća.
Retka uljašica ili uljana ptica živela je u pećini na ostrvu bar do 1925. godine, ali je populacija od tada nestala. Širom ostrva može se naći i crni američki lešinar. Brojne vrste guštera su poreklom sa Huevosa. U vodama oko Huevosa mogu se između ostalih riba nalaze i skalari.
C H A C A C H A C A R E
Chacachacare je najzapadnije od ostrva Bocas. Udaljeno je 7,3 km od ostrva Trinidad. Udaljenost od kopna Venecuele u Punta Penas je 10,7 km, a od venecuelanskog ostrva Isla de Patos udaljeno je 10,3 km. Chacachacare je od susednog ostrva Huevos na istoku odvojen moreuzom Boca de Navios širokim skoro 1.300 m.
U sredini je ostrvo gotovo podeljeno na dva dela velikim zalivima Chacachacare na istoku i La Tinta na zapadu. Do zaliva La Tinta dolazi turistički brodovi sa Trinidada, a plaža je šljunkovita. Severni i južni deo povezani su prevlakom širokom samo 70 m.
Zbog razuđenog oblika ostrva teško je definisati njegovu dužinu i širinu. Po nemačkoj wikipediji dužina ostrva je 16 km, što je preuveličano. Mereći sredinom ostrva, oko zaliva Chacachacare od rta Girod do rta Romain, dužina ostrva je oko 6,4 km. Ako se gleda od severa do juga ostrva, tada se dobije 3,5 km. Površina ostrva je 3,6 km2 (pronašao sam i podatak 3,642 km2).
Otkriće ostataka keramike 1925. godine sugeriše da su Indijanci u praistorijsko vreme bar povremeno posećivali Chacachacare. Ostrvo je Evropljanima otkrio Kristifor Kolumbo 12. avgusta 1498. godine u okviru svog trećeg putovanja u Novi svet. Dao mu je ime El Caracol (puž), zbog obale u obliku potkovice. U XVIII veku Chacachacare je postao glavno područje za uzgajanje pamuka na Trinidadu. Samo 1783. godine izvezeno je skoro 60 tona pamuka. Poznbati venecuelanski revolucionar Santiago Mariño, čiji su roditelji imali plantažu na ostrvu, koristio ga je kao bazu za uspešni napad 1813. godine u okviru ratova za nezavisnost Venecuele od Španije.
Od tridesetih godina XIX veka Chacachacare je služio kao baza za komercijalni kitolov. Kitolov se kao ekonomski faktor značajno povećao nakon što trgovina pamukom više nije bila isplativa od sredine XIX veka. Sve do početka XX veka kitovi su komercijalno obrađivani na ostrvu. Od 1922. godine ostrvo je postalo kolonija gubavaca, što je dovelo do toga da su se tu naselile i monahinje koje su brinule o bolesnicima.
Tokom Drugog svetskog rata od 1942. godine na ostrvu je bilo privremeno smešteno do 1000 američkih marinaca. Osamdesetih godina prošlog veka sa ostrvo su preseljen poslednji deo leproznih bolesnika u Port of Spain, a samim tim su ostrvo napustile i monahinje.
Danas Chacachacare služi samo kao odredište za izlete na “donja ostrva”, koji su popularni kod lokalnog stanovništva, i ture brodom do ostrva Bocas. Ostrvo samo privremeno naseljava osoblje svetionika i hinduističkog hrama, sagrađenog 1945. godine. Svetionik datira iz 1896. godine, visok je 15 m i stoji na 236 m visokom brdu.
Donald Trump je 1999. godine najavio mogućnost izgradnje hotela sa kazinom na ostrvu u okviru izbora za “Mis Univerzum” koji se u to vreme održavao na Trinidadu, ali je sve ostalo samo u fazi planiranja. 2011. godine na ostrvu je snimljena epizoda američke TV serije “Ghost Hunters International”.
Veliki delovi ostrva pokriveni su tropskom i suptropskom listopadnom šumom, koju je četrdesetih godina XX veka istražio britanski šumarski naučnik John Stanlei Beard. Otrovno drvo, poznato i kao drvo smrti, raste u zalivu u unutrašnjosti ostrva. Kaktusi i aloje rastu na liticama na južnoj obali. Svuda postoje obrasle biljke pamuka i ebanovine zvane “butterwood”.
Chacachacare je stanište jedne od retkih populacija aligatora na Trinidadu. Na ostrvu žive i brojne iguane.
Na jugozapadnom kraju ostrva Chacachacare leži veličanstveno trouglasto slano jezero površine 13.578 m2 ili 1,36 ha (merenjem na Google Earthu ja sam dobio duplo veću površinu 2,75 ha).
Stvoreno branom od peska i šljunka, koja je odvojila deo mora od zaliva, slano jezero je jedna od glavnih atrakcija ostrva.
Zbog visokog nivoa soli (tri do četiri puta više od saliniteta mora), jezero je toplo, opuštajuće i u njemu se može lako plutati bez straha od utapanja. Neki tvrde da hiper-salinitet, slično kao i kod Mrtvog mora, ima terapeutska svojstva.
Smatra se da je slano jezero bilo izvor soli za Indijance, prve stanovnike ostrva, koji su dolazili na Chacachacare da sakupljaju blokove soli nastale isparavanjem slane vode.
Jezero je omeđeno vegetacijom poput mangrove, otrovnog drveta i pamuka, a najbolje mu je prići sa njegove istočne strane, gde ga šljunkovita obala široka samo desetak metara odvaja od zaliva Paria.
Pored ostrva Chacachacare postoje nekoliko manjih ostrva i stena:
(1) Bolo Rocks je niz stena smeštenih pored krajnje jugozapadne tačke ostrva Chacachacare. Ime su dobili po robu koji se zvao Bolo, a radio je u kitolovnoj stanici na ostrvu.
(2) Cabresse je vrlo malo ostrvce smešteno 90 m od severne obale ostrva Chacachacare.
F A R A L O N R O C K
Faralon Rock (često se sreće Farallon Rock) je minijaturno ostrvo koje se nalazi u zalivu Paria, 1,5 km od grada San Fernando. Nema objašnjenja da li to prirodna ili veštačka tvorevina.
GPS koordinate: 10°16′32″ N, 61°29′06″ W.
S O L D A D O R O C K
Soldado Rock (ili Soldier’s Rock), ranije poznato kao Soldado Island, malo je ostrvo smešteno u zalivu Paria, na 10 km od Icacos Pointa na Trinidadu i severno od kopna Venecuele.
Icacos Point je najzapadnija tačka Trinidada, smeštena na kraju je dugog poluostrva. Moreuz Serpent’s Mouth (zmijska usta) razdvaja Icacos Point od obale Venecuele, udaljene samo 11 km.
Ostrvo je prvobitno bilo u posedu Venecuele, ali je postalo deo teritorije Trinidada i Tobaga 1942. godine. Ostrvo je utočište divljih životinja od proglašenja 1934. godine.
Soldado Rock je najzapadnija tačka Trinidada i Tobaga, iako na Internetu na sajtu Geography of Trinidad and Tobago nije tako navedeno. Na Google Earthu ovo ostrvo se ne vidi! Od obale Trinidada udaljeno je oko 10 km, a trebalo bi da je nešto bliže obali Venecuele.
Soldado Rock izgrađen je od fosila krečnjaka iz doba paleocena i uključuje eocenske stenske formacije. Najviša tačka ostrva je na 35 m, a površina ostrva je 1 ha. Grebeni okružuju ostrvo na istoku u dužini od 1,2 km, a ima ih i na jugu-jugoistoku i jugoistoku. Na ostrvu nema drveća, ali postoje različite vrste vegetacije, kao što su vranjemil i portulacu. U blizini ostrva postoje i druge male stenovite formacije Pelican Rock i Black Rock.
2. avgusta 1498. godine Kristifor Kolumbo je tokom svog Trećeg putovanja plovio u blizini ostrva u moreuzu Serpent’s Mouth i nazvao je ostrvo El Gallo (pevac na španskom). Kolumbo se usidrio u blizini ostrva i naišao je na domorodačke Indijance u kanuima pre nego što se prvi put iskrcao na Trinidad. Sadašnje ime za ostrvo izvedeno je od španske reči za “vojnika”. Ime je dobilo u XVII veku po španskom brodu koji je doživeo brodolom u blizini ostrva i kada je jedan broj vojnika i mornara sa broda spašen sa ostrva. U XIX veku se pominje i kao Île du Soldat (francuski) kako ga je 1813. godine zabeležio Dauxion Lavaysse.
Ostrvo je 1934. godine proglašeno utočištem divljih životinja, pre svega radi zaštite morskih ptica, a potpunu pravnu zaštitu pruža Ministarstvo poljoprivrede, Uprava za šume. Na ostrvu se zaštićene vrste ptica gnezde tokom marta i jula. Jedna od vrsta ptica na ostrvu je i crni brzan.
Podvrsta kratkorepog miša prvi put je identifikovana na ostrvu 1965. godine i to je objavljeno u Američkom prirodnjačkom muzeju. Ostale životinje pronađene na ostrvu su morska krastača i zelena iguana.
Nakon što je Trinidad 1797. godine postao britanska kolonija, Soldado Rock je ostao sporna teritorija između Venecuele i Britanskog Trinidada. Pregovori o rešavanju graničnog spora i definisanju pomorske granice između dve zemlje počeli su 1939. godine, a vodio ih je geolog Hans Kugler. Na pregovore su uticala razmatranja o postavljanju protivpodmorničkih uređaja između Venecuele i Trinidada i Tobaga tokom Drugog svetskog rata. Kao deo pregovaračkog sporazuma, Venecuela je ustupila Soldado Rock Trinidadu i Tobagu za ostrvo Patos u moreuzu Dragon’s Mouth, koje se nalazi 4 km istočno od kopna Venecuele. Ugovor je potpisan 26. februara 1942. godine u Karakasu.
Tokom Drugog svetskog rata ostrvo je korišćeno kao poligon za vežbu bombardovanja i mitraljesku paljbu, što je dovelo do oštećenja ostrva. Oblasti oko ostrva pripadaju Jugozapadnom polju Soldado, važnog područja za naftnu i gasnu industriju Trinidada. Procenjuje se da u naftnom polju postoji 43 miliona barela nafte u dokazanim rezervama. Proizvodnja u naftnom polju počela je 1955. godine.
Vode oko Soldado Rocka popularne su kod lokalnih ribara zbog obilja ribe u tom području, ali su opasne zbog brzih promena plime i oseke i brojnih grebena. Područje je bilo sporno, a ribari iz Trinidada i Tobaga tvrde da ih je Venecuelanska nacionalna garda hapsila unutar pomorskih granica Trinidada i Tobaga. U području oko ostrva takođe su zabeleženi gusarski napadi na ribare i trgovina drogom.
GPS koordinate: 10°03′27″ N, 62°01′33″ W.
Three Sisters, Columbus Bay, Icacos
U vodama koje su relativno blizu Soldado Rocka, u Kolumbovom zalivu (Columbus Bay), nalaze se nedaleko od obale tri stene, popularno nazvane Three Sisters (tri sestre).
S A U T D’ E A U
Saut d’Eau (francuski za vodopad, doslovno vodoskok) je malo ostrvo koje se nalazi uz severnu obalu glavnog ostrva Trinidada (manje od 1 km) u Karipskom moru. To je jedno od trinaest područja koje je država zaštitila i jedno od dva uzgajališta pelikana u zemlji.
Najviša tačka ostrva je 106 m. Dužina ostrva je 540 m, a najveća širina je 370 m. Površina ostrva je po britanskloj wikipediji približno 10 ha, ali se merenjem sa Google Eartha dolazi do 14,5 ha. U geologiji ostrva ističe se nekoliko nazubljenih litica koje se visoko uzdižu imajući u vidu malu površinu ostrva. Flora se sastoji od listopadne šume, grmlja i oštre trave.
Vlada Trinidada i Tobaga proglasila je 1935. godine ostrvo utočištem za divlje životinje, a potpunu pravnu zaštitu pruža Ministarstvo poljoprivrede, Uprava za šume. Izuzetno je značajan smeđi nesit (pelikan), koji se u celoj državi razmnožava jedino na ovom ostrvu. Druga važna vrsta na ostrvu je riđovrati šumski petlovan, koji je redak u državi. Procenjuje se da na ostrvu ima najmanje 27 vrsta ptica. Krivolov nije glavna pretnja ostrvu zbog njegove nepristupačnosti zbog nazubljenih litica, uzburkanog mora i udaljenosti od naseljenih mesta. Patrole čuvara divljači takođe su retke iz istih razloga. Od glavnog puta do plaže Saut d’Eau postoji obeležena šumska staza dužine 2,6 km. Za odlazak i povratak potrebno je oko 4 časa.
GPS koordinate: 10°46.18′ N, 62°30.7′ W.
LITTLE TOBAGO
Little Tobago, u pozadini je Black Rock
Little Tobago (ili Bird of Paradise Island, ostrvo Rajske ptice) je malo ostrvo udaljeno 1,75 km od severoistočne obale Tobaga i naselja Speyside. Ostrvo je dugačko 1,9 km, najveća širina je 1,4 km, a površina po britanskoj wikipediji je 1 km2 (merenjem na Google Earthu dobije se nešto veća vrednost 1,14 km2). Little Tobago nije mnogo visoko ostrvo, dostiže 37 m.
Ostrvo je pokriveno tropskom i suptropskom listopadnom šumom. Little Tobago nije naseljen, ali se nekoliko kilometara staza provlači se kroz bujno rastinje. Na zapadnoj obali ostrva nalazi se malo pristanište i zgrada utočišta za ptice.
Na ostrvu živi više od 50 vrsta ptica. Važno je mesto za gnežđenje morskih ptica kao što su audubonski zovoj i različite vrste galebova i čigri.
Little Tobago je takođe dobro mesto za posmatranje ptica koje se razmnožavaju na susednim malim ostrvima, kao što su crvenonoga bluna i crni brzan. Ova poslednja vrsta je često uočena kako uznemirava druge tropske ptice i čigre.
Na Little Tobagu zabeleženo je nekoliko vrsta gmizavaca. Među njima su gušteri zelene iguane i više vrsta gekona, kao i zmije. U najupadljiviju faunu beskičmenjaka na ostrvu spada rak samac.
More između Tobaga i Little Tobaga je plitko, a čamci sa staklenim dnom omogućavaju da se na tokom vožnje vide atraktivni korali i tropske ribe jarkih boja.
1908. godine britanski političar i biznismen William Ingram kupio je Little Tobago kako bi ga pretvorio u utočište za ptice. Sledeće godine uveo je na ostrvo rajsku pticu u pokušaju da spasi vrstu od preteranog lova za trgovinu perjem u njenoj rodnoj Novoj Gvineji. Perje ptica bilo je posebno moderno u ženskim šeširima. Na ostrvo je dovedeno 47 mladih ptica koje su prevezene nemačkim prekookeanskim brodom. Posle Ingramove smrti 1924. godine, njegovi naslednici predali su ostrvo Vladi Trinidada i Tobaga kao utočište za divlje životinje. Ptice su bile na ostrvu bar do 1958. godine, kada ih je snimila ekipa National Geographica. Ne postoje pouzdani podaci nakon 1963. godine kada je uragan Flora pogodio ostrvo i pretpostavlja se da je tada populacija izumrla.
Oko 1,5 km severno od Little Tobaga leži grupa stena Black Rock.
GPS koordinate: 11°17′39″N, 60°29′40″W najistočnija tačka države
G O A T
Navodna kuća Iana Fleminga na ostrvu Goat, u pozadini je Little Tobago
Goat (kozje ostrvo) nalazi se uz obalu Speyside, između Tobaga i Little Tobaga. Od Tobaga je udaljeno 800 m, a od Little Tobaga 950 m. Ostrvo je dugačko 655,97 m, široko je 355,85 m, ima površinu 5,28364 ha i dužinu obale 2,2 km.
Ostrvo je izuzetno nepristupačno, sa svih strana se strmo izdiže iz mora. Međutim, na sredini ostrva praktično je podeljeno na dva dela. Upravo na tom mestu nalazi se napuštena kuća, koja vremenom propada, pa je tako oštećen krov, nema prozora itd.
Neki izvori kažu da je Goat nekadašnji dom i utočište Iana Fleminga, autora i tvorca serijala o Jamesu Bondu. Članak objavljen u kanadskom “National Postu” osporio je ove tvrdnje. Flemingov biograf Andrew Licett izjavio je: “Fleming nije imao kuću – a kamoli ostrvo – u Tobagu”. Zoe Watkins iz izdavačke kuće “Ian Fleming Publications Ltd”, koju vode Flemingove nećakinje, izjavila je: “Koliko nam je poznato, ne postoji veza između Iana Fleminga i ostrva Goat. Svi romani o Jamesu Bondu napisani su u kući Fleminga, “Goldeneye”, na Jamajci”.
Na ostrvu su zabeležene najmanje četiri vrste guštera; zelene iguane, anoli i gekoni.
Područje oko ostrva popularno je za ronjenje sa maskom i bocama, posebno na Angel Reefu.
S A I N T G I L E S
Na slici je ostrvo Marble pogrešno označeno kao London Bridge
Saint Giles je najveće u grupi malih ostrva pored severoistočnog kraja Tobaga. Od najsevernije tačke Tobaga udaljeno je 800 m. Dugačko je 1,3 km, a najveća širina je 400 m. Sa priložene slike vidi se da je površina ostrva 28,8 ha. Najviša tačka je 110 m (postoje i podaci da je to 63 m i 36 m). Ostrvo ima veoma strme obale. Pokriveno je tropskom i suptropskom listopadnom šumom i primorskim žbunjem šibanim vetrom.
Na ostrvu je zabeleženo najmanje pet vrsta gmizavaca. Postoji jedna vrsta zmije, a četiri vrste su gušteri, slično kao na ostrvu Goat.
Na slici se takođe vidi da se ostrvo Saint Giles zove i Melville Islands, a ima brojnih varijacija za oba imEna ostrva.
GPS koordinate ostrva prikazane na slici su pogrešne. Tačnije je 11°21′18″ N, 60°31′18″ W.
M A R B L E
Marble (mermerno ostrvo) je najsevernija tačka Trinidada i Tobaga. Nalazi se 400 m severno od ostrva Saint Giles. O ostrvu Marble se misli kao o jednom ostrvu, ali zapravo predstavlja dve odvojene stene (što se i vidi na slici kod ostrva Saint Giles).
Ostrvo Marble je jena od lokacija za ronioce. Struje izazvane konvergencijom Karipskog mora i Atlantskog okeana znače da uslovi moraju biti idealni da bi se ronjenje odvijalo bezbedno. U zavisnosti od struje, ronjenje može krenuti na sever ili na jug. Mora mora biti mirno da bi se prošlo kroz kanal između dve stene.
Zaron započinje van stena na 20 m, a zatim se kreće u pravcu jugozapada prateći strmi, vertikalni zid koji se spušta preko 40 m. Rast korala je vrlo oskudan. Mogu se videti korali, grebenske ribe, morske kornjače, raže itd.
GPS koordinate: 11°21′39″ N, 60°31′37″ W.
LONDON BRIDGE
London Bridge je dobio ime po prirodnom luku.
Nalazi se 470 m zapadno od ostrva Saint Giles, a 1 km severno od Tobaga.
To je najpoznatije mesto za ronjenje u severnom delu Tobaga. Savršen je za napredne ronioce i pruža jedinstveno iskustvo prilikom svake posete sa svojim dramatičnim ispustima i pukotinama. Nije za one slaba srca, jer je dubok samo osam metara i širok četiri metra sa ogromnim penušavim talasima koji zapljuskuju ostrvo, ali vredi se potruditi jer u toj zoni žive kornjače, zelena murinka i ogromne papagaj ribe.
SISTER’S ROCK
Sisters’ Rock je grupa od pet stena koja se nalazi 3 km od plaže Bloody Bay na severnoj obali Tobaga. Najbliže naseljeno mesto je Parlatuvier. Sister’s Rock je popularna lokacija za ronjenje sa maskom i bocama.
Na koralnom grebenu sa istočne strane prema kopnu mogu se videti prelepe ribe šarenih boja.
GPS koordinate: 11°19′57″ N, 60°38′42″ W.