Hios (grčki Χίος) je peto po veličini grčko ostrvo, a nalazi se u Egejskom moru 7 km od turske obale.
Geografija
Ostrvo ima oblik polumeseca ili bi možda tačnije bilo reći da ima oblik bubrega. Dužina ostrva u smeru sever-jug iznosi 48 km, a širina varira od 13 do 29 km. Najbliže susedno ostrvo Inuses udaljeno je 2 km prema istoku. Psara se nalazi 19 km prema zapadu, Lezbos je 50 km severno, a Ikarija 57 km južno.
Sa 843 km2 Hios među evropskim ostrvima zauzima 43. mesto. Od grčkih ostrva veći su samo Krit, Evija, Lezbos i Rodos. Dužina obale Hiosa je 213 km, ostrvo nije mnogo razuđeno, što pokazuje koeficijent razuđenosti od 2,07. U sastav okruga Hios (904 km2) ulaze i susedna ostrva Psara (44,5 km2), Antipsara (nenaseljeno) i Inuses (17,4 km2).
Istočna obala
Na sredini istočne obale nalaze se glavna naselja, glavni grad Chios, Vrontados i Kambos. Grad Chios (slika na sledećoj strani), izgrađen je oko glavne ostrvske luke i srednjevekovne tvrđave. Sadašnja tvrđava, prečnika 1.400 m, uglavnom je sagrađena za vreme mletačke i turske vladavine, iako su pronađeni ostaci koji datiraju iz 2000. godine p.n.e. Grad je znatno oštećen u zemljotresu 1881. godine i samo je delimično zadržao svoj originalni karakter.
Severno od Chiosa nalazi se veliko predgrađe Vrontados, koje sebe smatra rodnim mestom Homera. Vezu sa čuvenim pesnikom podržava arheološki lokalitet poznat pod nazivom “Učiteljev kamen” ili “Homerov kamen”.
Južno od Chiosa nalazi se aerodrom i područje Kambos (ravnica), velika plodna ravnica.
Na južnom obodu te ravnice nalazi se grad Thymiana. Thymiana je jedino nalazište dvobojnog bež-burgundac peščara, koji se koristio za izgradnju kako lokalnih zgrada, a takođe i samog grada. U unutrašnjosti ima mnogo sela podignutih na centralnom grebenu. Duž obale je naselje Karfas sa peščanom plažom, koji je zajedno sa susednim selom Agia Ermioni sada glavni turistički centar Hiosa, sa brojnim velikim i malim hotelima.
Južni region
Na jugu ostrva nalazi se Mastichochoria (bukvalno znači Mastička sela), sedam sela Mesta, Pyrgi, Olympi, Kalamoti, Vessa (na slici), Lithi i Elata, koja zajedno kontrolišu proizvodnju mastikine smole još od rimskog perioda. Sela su sagrađena između XIV i XVI veka i imaju pažljivo osmišljen izgled sa jakim vratima i uskim ulicama za zaštitu od čestih upada gusara. Između Chiosa i Mastichochorije nalazi se nekoliko istorijskih sela Armolia, Myrmighi i Kalimassia. Na istočnoj obali su ribarska sela Kataraktis i prema jugu Nenita.
Na južnoj obali su dva popularna područja: zaliv Komi i antičko selo Emporio, naseljeno još 1800. godine p.n.e. u kome se nalazi crna vulkanska plaža Mavra Volia, za koju se veruje da je nastala posle erupcije vulkana na Santoriniju oko 1600. godine p.n.e.
Zapadna obala
Zapadna obala, između duboke prirodne luke Limenas na jugu (na slici) i grada Volissos na severu, u obliku polumeseca formira niz skoro nenaseljenih stenovitih zaliva. Najbliža naseljena mesta su dva planinska sela Lithi i Sidirounta, dok se dalje u unutrašnjosti ostrva nalaze sela Elata, Vessa, Agio Giorgi, Avgonyma i napušteno selo Anavatos. Na ovoj obali postoji sistem kamenih kula izgrađenih u cilju osmatranja pučine i opažanja brodova koji se približavaju ostrvu, kako bi se ostrvljani na vreme upozorili na moguću opasnost od napada gusara.
Severni region
Na severnom delu ostrva postoje dva značajnija sela: Volissos na zapadu i Kardamyla na istoku. Dalje na severu postoje tri sela u kojima se uzgaja višnja – Amades, Viki i Kambia (na slici). Svake godine u junu se u Kambiji održava Festival višnje (Yiortí ton Kerrasión). U tom mestu se tokom leta održava nekoliko festivala. U severnom regionu nalazi se najviši vrh Hiosa Pelineon (1.297 m).
Spartounda i Fyta su udaljene nekoliko kilometara od Kambije. U selu Fyta postoji osmatračnica koja datira iz kasnog XVI veka, iz vremena vladavine Đenovljana.
Selo Kourounia nalazi se 20 km severno od Volissosa na severozapadnom delu ostrva. Susedno selo je Egrigoros.
Unutrašnjost
Direktno u centru ostrva, između sela Avgonyma na zapadu i Karyes na istoku, nalazi se manastir iz XI veka Nea Moni, koji je UNESCO proglasio za Svetsku kulturnu baštinu. Manastir je izgrađen sredstvima datim od strane vizantijskog cara Konstantina IX, nakon što su mu tri monaha, koja su živela u okolnim pećinama, uputila peticiju dok je bio u izgnanstvu na Lezbosu. Manastir je imao i značajne posede, sa naprednom zajednicom do masakra 1822. godine. Dodatno ga je oštetio zemljotres 1881. godine. 1952. godine, zbog pomanjkanja monaha, Nea Moni je pretvoren u ženski manastir.
Dalje prema jugu je područje Kambochoria. Tu se nalazi nekoliko srednjevekovnih sela (Halkios, Vavili, Vassileoniko, Ververato, Dafnonas i Zifias) sa populacijom od oko 3.000 stanovnika, koji se uglavnom bave poljoprivredom. U ovom području raste četiri sorte divljih tulipana.
Zapadno od Kambochorije na centralnom grebenu je selo iz XVI veka Agios Geórgios Sikousis (na slici). Nalazi se na 400 m nadmorske visine, sa strateškim pogledom na obe strane ostrva, a prethodno je utvrđeno sa zidom i kulom.
Klima
Klima na Hiosu je sredozemna, ali je malo modifikovana zbog blizine kopna. Prosečne letnje temperature su 27°C, a zimske 11°C, mada su zabeležene temperature leti preko 40°C, a zimi ispod 0°C. Kiša je prava retkost u letnjim mesecima, a tada obično nema ni oblaka. Relativna vlažnost vazduha varira od 75% zimi do 60% leti. Na ostrvu obično duva povetarac (prosečno 3-5 m/s) tokom cele godine, dok od vetrova dominiraju severni vetar etesian, koji u Grčkoj zovu meltemi i jugozapadni vetar široko.
Temperatura mora je već u maju iznad 20°C, a u julu i avgustu iznosi 25-26°C.
Istorija
Ostrvo Hios je naseljeno već pet milenijuma. Arheološke iskopine u pećinama Agios Gala datiraju iz vremena 3000 godina p.n.e. U blizini grada Emporeio postoje nalazišta iz vremena 2600-2000. godine p.n.e. Ostrvo su kasnije naselili Jonjani iz Male Azije. Oko 700. godine p.n.e. Hios je bio pomorska sila i centar kulture i trgovine. To je bilo vreme procvata za ostrvo, a njegovi stanovnici su bili među najbogatijima u Egejskom moru. Blagostanje ostrva prekinuto je 512. godine p.n.e. kada je pao pod persijsku vlast. Nakon poraza Persijanaca u bitkama kod Salamine i Plateje (479. godine p.n.e.) i Hios se oslobodio Persijanaca. Ostrvo je za vreme Delskog saveza doživelo svoj drugi procvat. Ovaj period završio se Peloponeskim ratom (431-404. godine p.n.e.), kada se ostrvo odvaja od Atine i pripaja Sparti. Time je došlo i vreme nestabilnosti. Hios je stvarao različite saveze sa Atinom, Aleksandrom Velikim i Rimljanima. U tom periodu se centar moći pomerio sa Egejskog mora više na kopno.
Posle podele Rimskog carstva 395. godine Hios je narednih deset vekova proveo pod vizantijskom vlašću, sa kratkim periodom kada ga je osvojio turski emir Čaka Bej (1090-1097. godine). Jedno vreme je nominalno pripadao Mletačkoj republici. Od 1304-1566. godine Hios je bio kolonija Đenovljana, sa izuzetkom kratkog perioda 1329-1346. godine kada je bio samostalan. Pod vlast Otomanske imperije Hios je dospeo 1566. godine. Iako su se stanovnici pokazali kao lojalni prema Osmanlijskom carstvu, prilikom grčkog rata za nezavisnost 1821-1829. godine, Turci su pobili veliki deo stanovništva. Marta 1822. godine nekoliko stotina naoružanih Grka sa susednog ostrva Samos iskrcalo se na Hios. Oni su objavili revoluciju i napali su Turke, a lokalno stanovništvo se pridružilo u borbi. Da bi se osvetio, sultan je naredio masakr ostrvljana. Od 120.000 stanovnika samo je oko 15.000 uspelo da pobegne. Oni koji su ostali ili su ubijeni ili su pali u ropstvo (uglavnom proizvođači mastike). Kada je grčki borac za slobodu Konstantinos Kanaris nešto kasnije zapalio jedan turski admiralski brod, na Hiosu je stradao veliki broj preostalih zarobljenih Grka. Ovaj turski zločin odjeknuo je tada čitavom Evropom. Čuvena je slika “Masakr na Hiosu” od Eugena Delacroixa koja se nalazi u Luvru. Sledeći nesrećni događaj zbio se 1881. godine kada je zemljotres jačine 6,5 stepeni Rihterove skale uništio ono što je preostalo na ostrvu i prouzrokovao je velike ljudske žrtve (u to vreme govorilo se o 5.500-10.000 poginulih). Tek 1911-1913. godine Grci su ponovo naselili ovo ostrvo. U sastav Grčke Hios je došao posle Prvog balkanskog rata 1912. godine, mada je to ozvaničeno tek 1923. godine.
Privreda
Na ostrvu postoje plantaže maslina, nara i limuna, zatim vinogradi (čuveno “hiosko vino”). U stočarstvu najviše su zastupljene koze. Naravno, razvijeni su turizam i ribolov (sardine, skuša). Ipak, Hios je pre svega poznat kroz proizvodnju mastike (na slici). Zimzelene stabljike mastike poseduju kvalitetnu prirodnu smolu. Žetva traje od avgusta do kraja oktobra. Smolu, koja se dobija zarezivanjem mastikih stabljika, žene pažljivo odvajaju i čiste pincetama. Smola se kasnije, između ostalog, koristi za proizvodnju rakije ouzo, žvakaćih guma i slatkiša.
Saobraćaj
Morem
Između Pireja i Hiosa svakoga dana tokom cele godine saobraćaju brodovi. Putovanje traje oko osam sati. Takođe do susednog ostrva Inuses brodovi saobraćaju svakodnevno, dok za Psaru saobraćaju tri puta nedeljno, a za Samos dva puta nedeljno.
Hios se nalazi vrlo blizu turskog grada Çeşme (Češme). Putovanje traje oko 45 minuta. Tokom leta brodovi saobraćaju svakoga dana, dok van sezone to nije slučaj i ima manje polazaka. Çeşme je udaljen oko sat vožnje od Izmira, trećeg po veličini turskog grada.
Takođe postoje brodovi koji povezuju Hios sa Lezbosom, Limnosom, Solunom, Kavalom i Alexandropolisom.
Vazduhom
Aerodrom Hios udaljen je samo 3 km od centra Chiosa i 5 km od Karfasa. “Olympic Airways” ima letove na relaciji Atina – Chios tokom cele godine, a takođe i od Chiosa za Solun i Lezbos. Tokom letnje sezone strane avio kompanije imaju čarter letove za Chios iz više evropskih gradova.
Javni prevoz se dosta koristi. Postoje lokalni (plavi) autobusi i provincijski (zeleni) autobusi. Glavne linije lokalnih (plavih) autobusa su za Vrontados, Karfas i Kampos. Stanica za ove linije nalazi se ispred Gradske većnice. Autobuska stanica za provincijske linije nalazi se blizu centralnog trga, iza Homerovog kulturnog centra.
Na ostrvu se može iznajmiti automobil, motor, bicikl ili koristiti taksi. Taksi vozila su opremljena taksimetrima i tako se vrši naplata. Taksi je jeftin i jednostavan za putovanje u odnosu na druge zemlje.
Stanovništvo
Popis iz 2011. godine na ostrvu je zabeležio 51.320 stanovnika, što je neznatno manje u odnosu na 2001. godinu. Glavno mesto je Chios (turski Kastro) sa 26.850 stanovnika (po popisu iz 2011. godine). Ostala veća naselja su Vrontados (4.554), Thymiana (1.491), Marmaron (1.045), Pyrgi (1.044), Nenita (1.038), Kallimasia (930), Lagkada (916), Chalkeio (867), Agios Georgios Sykousis (778), Kardamyla (776), Karyai (763), Tholopotami (761), Kalamoti (718) itd. Po podacima grčke ambasade u SAD, u toj zemlji živi oko 20.000 Grka poreklom sa Hiosa.
Po predanju, u selu Pitios rođen je pesnik Homer, međutim mnoga mesta u Grčkoj pripisuju sebi ovu privilegiju. Taj podatak je možda sporan, ali nije sporno da su na ostrvu rođeni kompozitor Mikis Teodorakis i političar Andreas Papandreu.
Lokalni specijaliteti:
- Kordelia
- Malathropita (omlet sa spanaćem i feta sirom)
- Sfougato
- Mamoulia (desert)
- Masourakia (desert)
- Mastichato (piće, na slici)
Znamenitosti
- Nea Moni je manastir iz XI veka sa lepim freskama, koji je UNESCO proglasio za Svetsku kulturnu baštinu.
- Tvrđava u Chiosu
- Vizantijski muzej u Chiosu
- Arheološki muzej Hiosa
- U Vrontadosu se održava jedinstvena proslava Uskrsa, kada se takmiče timovi meštana, koji predstavljaju dve (rivalske) crkve grada. Oni ispaljuju na desetine hiljada ručno pravljenih raketa na zvonik rivalske crkve, u trenutku kada se u njoj održava uskršnja misa – poznato je po nazivu rouketopolemos (“uskršnji rat crkava”).
- Navodno postoji “mala seoska crkva” na Hiosu koja ima porodični spomenik na kome je navedeno 14 generacija jedne porodice, počev od V veka p.n.e. i unazad do X veka p.n.e. To je, najblaže rečeno, čudno, jer je to period pre nego što su postojali bilo kakvi pisani dokumenti u Grčkoj.
PLAŽE
Za 2013. godinu tri plaže na Hiosu su dobile plavu zastavu. Međutim, iz nekog razloga dve su povučene. U svakom slučaju, plavu zastavu zvanično ima samo plaža Ormos Lo (Lo’s Bay, Zaliv Lo), dok su povučene plave zastave za plaže Agia Fotini i Karfas.
Gradska plaža (Bella Vista):
Lokacija: Na plažu se stiže pešice iz centra grada.
Opis: Plaža blizu centra Chiosa je šljnkovita i čista. U blizini plaže ima nekoliko hotela.
Ova plaža se nalazi u neposrednoj blizini grada Chiosa. To je velika šljunkovita plaža lako dostupna iz svih mesta u gradu. Zbog svoje lokacija dobro je posećena. Na plaži ima suncobrana i ležaljki, a nekoliko restorana nalazi se duž obale. Plaža uglavnom posećuju ljudi koji dolaze na Hios na dan ili ljudi koji borave u gradu i ne žele da se udaljavaju iz njega. To je dobar izbor za takve slučajeve, ali svakako da Hios ima u svojoj ponudi mnogo lepše plaže. Mnogi hoteli i sobe za iznajmljivanje nalaze se samo nekoliko metara od ove plaže.
Karfas:
Lokacija: 7 km južno od Chiosa.
Opis: Karfas je duga i uređena plaža blizu Chiosa i aerodroma. To je najposećenije turističko mesto na ostrvu.
Plaža Karfas se nalazi u istoimenom primorskom naselju. To je najveći turistički centar na ostrvu, koji svakog leta prima mnogobrojne posetioce. Plaža je od sitnog peska i sa čistom vodom i raspolaže sa svim potrebnim turističkim sadržajima, kao što su ležaljke, suncobrani i oprema za sportove na vodi. Veliki hoteli, prenoćišta i sobe za iznajmljivanje okružuju plažu, kao i barovi, kafići, noćni klubovi i restorani.
Megas Limnionas:
Lokacija: 10 km južno od Chiosa.
Opis: Megas Limnionas je popularna plaža blizu letovališta Agia Ermioni i Karfas. Voda je kristalna, ali su pojedini delovi obale stenoviti.
Samo desetak kilometara južno od grada Chiosa i nekoliko stotina metara od naselja Agios Ermioni nalazi se očaravajuća plaža Megas Limnionas. Ova mala plaža sastoji se od sjajnih oblutaka i gustog peska i idealna je za sunčanje. Porodice vole da posećuju ovu plažu zbog plitke i kristalne vode.
Poslednjih godina celo područje od Karfasa do Agios Ermionija oblast razvila se u velikoj meri u pogledu turističkih sadržaja. Kao veliko turističko mesto, Megas Limnionas nudi širok spektar hotela, studija i apartmana. Takođe, postoji mnogo ribljih taverna koje služe ukusne plodove mora.
Agia Fotini (Agia Fotia):
Lokacija: 10 km južno od Chiosa.
Opis: Agia Fotini je šljnkovita plaža sa divnom porodičnom atmosferom. Nekoliko izvrsnih taverni nalazi se iza plaže, koja je delimično uređena.
Agia Fotini je divno primorsko naselje. U njemu se nalazi jedna od najlepših plaža na Hiosu i jedna od najomiljenijih plaža među lokalnim stanovništvom i turistima. Smestila se u zalivu sa šljunkovitom obalom i kristalno čistom vodom. Plaža je delimično uređena sa suncobranima i ležaljkama. Idealna je za razne sportove na vodi.
Prirodno okruženje sa bujnim zelenilom pruža trenutke za opuštanje i dokolicu. Samo mesto, koje se proteže oko plaže, brzo se turistički razvija, stoga je lako pronaći taverne, kafiće i sve vrste smeštaja. Blizu plaže postoje privatni i besplatni parkinzi. Mala živopisna luka odvaja naselje Agia Fotia od oblasti Agios Yiannis.
Agia Fotini je idealno mesto da se provede nekoliko dana u mirnom okruženju uz razgledanje znamenitosti i lakim pristupom do centra grada. Dnevno je sa više autobuskih polazaka povezana sa Chiosom.
Komi:
Lokacija: 27 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Plaža Komi je jedna od najpopularnijih na ostrvu. To je peščana plaža sa toplim plitkim morem pogodnim za ljude svih uzrasta.
Komi je lepo letovalište na jugoistočnom delu ostrva. Privlači mnogobrojne posetioce i lokalno stanovništvo tokom letnjih meseci. Komi je luka srednjovekovnog sela Kalamoti. Autobuskim linijama Komi je povezan sa Chiosom i drugim delovima ostrva. Uređena peščana plaža pogodna je za igre u moru i na obali. Na istočnoj strani plaže je mala živopisna luka. Mnogi restorani, barovi na plaži, mini marketi i prodavnice suvenira ostaju otvoreni do kasno u noć i čine Komi veoma popularnom destinacijom za druženje!
Mavros Gialos (Mavra Volia, Votsalakia):
Lokacija: 28 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Ime plaže u prevodu glasi “crna plaža” zbog crnog šljunka na obali. Smatraju je najlepšom plažom na ostrvu.
Na jugozapadnoj obali Hiosa, u blizini naselja Emporios, nalazi se plaža Mavros Gialos (ili Mavra Volia, kako je zovu). Njeno ime znači crna plaža zbog crnog šljunka i peska koji je tu izbacio sada ugašeni vulkan. Zahvaljujući ovoj jedinstvenoj karakteristici, Mavros Gialos je stekao dobru reputaciju. Plaža ima neuporedivu prirodnu lepotu sa plavim kristalnim morem koje je prilično hladno, čak i usred leta. Okružena je stenovitim brdima sa niskom vegetacijom i zelenilom. Područje se izdvaja zbog prirodnog pejzaža i relaksirajućeg okruženja. Na plaži nema turističkih sadržaja poput suncobrana i ležaljki, ali to ne smeta da ona ostane kosmopolitska plaža koju posećuje veliki broj turista svake godine i predstavlja veliku atrakciju Hiosa. Zajedno sa susednom plažom Foki dugačka je oko 1 km, tako da je na njoj retko gužva.
Vroulidia:
Lokacija: 35 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Vroulidia se nalazi blizu najjužnije tačke ostrva. Ova izolovana plaža okružena je strmim liticama. Po pravilu, nema mnogo posetilaca.
Plaža Vroulidia nalazi se 13 km južno od naselja Pyrgi i 7 km od plaže Mavros Gialos. Ova sasvim izolovana plaža leži na najjužnijem delu ostrva i popularna je letnja destinacija. Sitan šljunak i kristalno smaragdno more su pravo uživanje, dajući celom mestu egzotičan izgled.
Do plaže vodi staza između strmih litica. Na početku staze nalazi se prostrani parking i kantina.
Plaže jugozapadnog dela Hiosa:
Na jugozapadnoj obali Hiosa ima veći broj manjih plaža. Do njih nema asfaltnog puta, slabo su posećene.
Karinta
Kato Fana
Agia Dynami
Salagona
Trahilia
Avlonia
Karinta je šljunkovita plaža sa ljupkom čistom vodom. Mada se nalazi daleko od glavnih puteva, Karinta je plaža koju bi neizostavno valjalo posetiti. Na plaži je mali bar, ima i ležaljki.
Kato Fana je peščana plaža sa prirodnom hladovinom i čistom vodom. Plaža je dobila ime po Apolonovom hramu čiji ostaci se nalaze u Arheološkom muzeju Hiosa.
Agia Dynami je bela peščana plaža sa čistom tirkiznom vodom. Pored plaže se nalazi crkva Ag. Theodosia. Agia Dynami se smatra jednom od najlepših plaža na ostrvu.
Salagona je prelepa plaža koja je bila pusta, ali sada se broj zaljubljenika u ovu plažu povećava. Plaža je peščano-šljunkovita i prelepom tirkiznom vodom.
Trahilia se sastoji od dve šljunkovite plaže sa čistom vodom. Ne treba je brkati sa plažom Trahili. U oba slučaja radi se o malom poluostrvu spojenom prevlakom sa glavnim ostrvom.
Avlonia je mala šljunkovita plaža sa prelepom vodom. Na plaži radi kantina.
Apothyka (Apothika):
Lokacija: 38 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Apothyka je mala i usamljena plaža blizu Meste, na jugozapadnoj obali ostrva. Odlično mesto za potpunu izolaciju.
Apothyka je mala i usamljena plaža, u blizini srednjovekovnog sela Mesta (4,5 km). Nalazi se u čistom zalivu sa kristalnom vodom, dobro zaštićenom od jakih vetrova Egeja. Okružena je stenovitim brdima sa bujnim žbunjem i prostranim zelenilom. To je potpuno netaknuta plaža obdaren jedinstvenom prirodnom lepotom. Ovakvo mesto idealno je za izolaciju i ronjenje u kristalnoj vodi. Veoma je popularna među stanovnicima okolnih sela i turistima koji vole mirne plaže. Kraće pešačenje je potrebno da bi se došlo na ovu plažu.
Merikounda (Merikounta):
Lokacija: 37 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Merikounda je izolovana plaža do koje se dolazi zemljanim putem iz Meste. Zbog izolovane lokaciije i vetrovite atmosfere slabo je posećena.
Jedno od najizolovanijih područja na ostrvu Hiosu je plaža Merikounda, koja se nalazi 4 km severozapadno od Meste. To je lepa plaža prekrivena debelim slojem peska i sitnim šljunkom koji se prostire sve do mora. Nažalost, plaža nije zaštićena od jakih severnih vetrova, tako da nije mudro posetiti zaliv kada duva jak vetar. Sem toga, more je obično hladno. Plaža Merikounda je potpuno nedirnuta. Zbog velike udaljenosti od grada i vetrovite atmosfere, nije mnogo posećena i stoga je idealno mesto za uživanje u mirnom okruženju. Do plaže se dolazi zemljanim putem iz istorijskog sela Mesta.
Didima (Didyma):
Lokacija: 30 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Didima se sastoji od dve male uvale. Plaža je potpuno neuređena i izolovana, pa je odlično mesto za relaksaciju.
Plaža Didima, što na grčkom znači blizanci, shodno svome nazivu sastoji se od dve male uvale. Najbliže veće mesto je Elata, a zapadno od plaže, udaljen oko 1 km, nalazi se veliki zaliv Mesta. Plaža je daleko od glavnih turističkih centara na ostrvu. Uvale sa belim šljnkom i kristalnom vodom izgledaju veoma slično. Plaža je potpuno netaknuta u prirodnom pejzažu. Kvalitet vode i izolovana lokacija plene posetioce. U blizini plaže ne postoje turistički sadržaji i do same plaže teško je doći javnim prevozom.
Agia Irini:
Lokacija: 26 km jugozapadno od Chiosa.
Opis: Plaža se nalazi u zaštićenom zalivu. Potpuno je neuređena i odlično je mesto za uživanje u privatnosti.
Agia Irini je zaštićeni zaliv na jugozapadnoj obali Hiosa. Dobio je naziv po crkvi Agia Irini, izgrađenoj u neposrednoj blizini plaže. Ova plaža odlikuje se malim belim oblucima i kristalnom vodom. Na plaži nema sadržaja bilo koje vrste, pa se plažu dolazi zbog nezagađenog prirodnog pejzaža i spokojnog okruženja. Mnogi ljudi dolaze zbog ribolova. Agia Irini je udaljena oko 4 km od srednjovekovnog sela Elata, koje se može posetiti kada se već dolazi na ovu plažu.
Lithi:
Lokacija: 23 km zapadno od Chiosa.
Opis: Lithi je mala uvala sa peščanom obalom i čistom vodom.
Predivna plaža Lithi nalazi se u uvali na zapadnoj obali ostrva i jedna je od najpoznatijih na ostrvu. To je plaža sa mekanim peskom i morem poput ogledala. Zbog veoma plitkog i toplog mora predstavlja idealnu destinaciju za porodice sa malom decom.
Malo primorsko naselje iza plaže poznato je po odličnoj svežoj ribi i morskim plodovima, koje svakodnevno love ribari. U oblasti ima nekoliko kafića, taverni, mini marketa i smeštajnih kapaciteta. Izlazak sunca na plaži Lithi je zadivljujući i nezaboravan doživljaj.
Trahili:
Lokacija: 28 km zapadno od Chiosa.
Opis: Trahili je ljupki zaliv sa kristalnom vodom. Udaljena od popularnih letovališta i neuređena, plaža Trahili nudi neverovatno okruženje za opuštanje.
Već je kod opisa plaže Trahilia rečeno da je ne treba brkati sa plažom Trahili. Ne samo da su veoma sličnog imena (u pitanju je samo jedno slovo), već je izgled ovih plaža gotovo istovetan – poluostrvo koje je sa matičnim ostrvom povezano prevlakom. Jedina razlika je u tome što je u slučaju plaže Trahili ta prevlaka šira, dok se plaža Trahilia nalazi na samoj prevlaci.
Trahili je egzotičan zaliv sa kristalnom vodom koji se nalazi 5 km severno od sela Lithi. To je izolovana čista uvala daleko od prepunih plaža, koja nudi prirodnu lepotu okoline. Plaža je poznata po čistoj vodi i mekom belom pesku. Okružuje je stenovito brdo pokriveno visokim borovima koji rastu skroz do plaže. Trahili je blizu sela Avgonyma i lako se dolazi odatle. U tom selu se nalaze najbliži turistički sadržaji.
Plaže zapadnog dela Hiosa:
Počev od plaže Trahili, narednih petnaestak kilometara duž zapadne obale Hiosa načičkala se gomila plaža. Većinom su smeštene u manjim zalivima, s tim što je zaliv u kome se nalazi plaža Elinta najduži (dugačak je blizu 1 km).
Plaže su uglavnom šljunkovite, iako su pojedine plaže opisane na nekim sajtovima kao peskovite. To važi i za plažu Makria Ammos, čije ime (veliki pesak) asocira da se radi o peščanoj plaže, ali i to je pretežno šljunkovita plaža sa peskom.
Giali
Elinta
Makria Ammos
Tigani
Metohi
Papalia
Gerita
Prastia
Predivna plaža Giali smestila se u malom zalivu (dugačka je samo 100 m) sa peskom, šljunkom i predivnom vodom. Od sela Avgonyma se može doći za oko sat pešačenja, ali za to nema potrebe, pošto asfaltni put prolazi neposredno iznad plaže.
Plaža Elinta se smatra jednom od najlepših na ostrvu. Smeštena je u mirnom šljunkovitom zalivu sa jasno tirkiznom vodom.
Makria Ammos je tiha peščana plaža sa plavo-zelenom vodom.
Tigani je šljunkovita plaža sa čistom vodom, a nalazi blizu obnovljene osmatračnice Vigles. Plaža je u susednom zalivu neposredno nakon plaže Makria Ammos.
Metohi je šljunkovita plaža sa prirodnom hladovinom i hladnom tirkiznom vodom. Nalazi se pored glavnog puta, 2 km jugozapadno od Sidirounte, živopisnog sela sa izuzetnom arhitekturom. Blizu plaže otvorena je taverna.
Papalia je plaža čijoj lepoti doprinose ostrvca u neposrednoj blizini. To je šljunkovita plaža, sa peščanim dnom i kristalno čistom vodom. Nalazi se između Anavatosa i Sidirounte, dva starinska sela sa svega nekoliko stanovnika. Na plaži nema turističkih sadržaja.
Gerita je još jedna šljunkovita plaža, sa peščanim dnom i svetlo plavom bojom mora.
Prastia je šljunkovita plaža sa čistom plavom vodom odmah do plaže Gerita.
Managros:
Lokacija: 40 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Managros je mirna i izlovana plaža na severozapadnoj obali Hiosa. Na plaži je retko gužva, čak i u špicu sezone.
Managros je izolovana plaža blizu istorijskog sela Volissos. Sa svojih 1,5 km dužine, Managros predstavlja jednu od najdužih plaža ostrva, prekrivenu debelim slojem peska i šljunka. Managros se odlikuje hladnom kristalnom vodom, koja je glavna karakteristika zapadne strane ostrva. Na plaži nema nikakvih turističkih sadržaja, kao što su suncobrani i ležaljke, ali će to nadoknaditi pogled na prirodni pejzaž. Najbliži turistički sadržaji, uključujući taverne i smeštajne kapacitete, nalaze se na obližnjoj plaži Magemena.
Magemena:
Lokacija: 42 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Magemena je najposećenija plaža u oblasti Volissosa. Nalazi se u velikom zalivu sa čistom vodom.
Plaža Magemena smeštena je na severnom delu plaže Managros, u velikom zalivu sa debelim slojem peska i kristalno plavom dubokom vodom. Lepo zeleno okruženje i plaža dugačka skoro jedan kilometar dovodi na Magemenu veliki broj turista i meštana koji žive u obližnjim selima.
Plaža je uređena sa suncobranima i ležaljkama, a tu je i bar gde se mogu kupiti grickalice i hladno piće tokom celog dana. Plaža je okružena brojnim tavernama, kafićima i suvenirnicama.
Smeštajni kapaciteti postoje u okolnom širem području.
Lefkathia:
Lokacija: 43 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Lefkathia je popularna i dobro uređena plaža na severozapadnoj obali ostrva.
Sa plaže Magemena put vodi do Limnije, koja je luka Volisossa, a zatim se u sledećem zalivu nalazi plaža Lefkathia, dugačka 200 m. Ukupno rastojanje između dve plaže iznosi oko 1 km. Lefkathia je zaista jedna od najlepših plaža na Hiosu. Potpuno je uređena, ima debeli sloj peska i sitan šljunak koji se prostire do same obale mora. Lefkathia je dobro poznata po kristalno čistoj vodi i netaknutom okruženju. Plaža je inspiracija za razne sportove na vodi i igre pod suncem. Ima savršene uslove za decu zbog plitke vode. Okružena je visokim borovima koji daju hladovinu u vrelim letnjim danima, a pride je zaštićena od jakih vetrova. Većina posetilaca dolazi iz Volissosa, živopisnog naselja koje bi trebalo posetiti.
Limnos:
Lokacija: 44 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Limnos je mirna plaža blizu prelepog sela Volissos.
Nastavi li se dalje putem od plaže Lefkathia, posle samo 500 m naići će sa plažu Limnos, dugačku 300 m. To je peščana sa malim sjajnim kamenčićima i dubokom kristalnom vodom. Okružena je visokim borovima koji stvaraju mirno okruženje daleko od gradske buke. Plaža nije uređena, ali region ima dobro razvijenu turističku infrastrukturu sa hotelima i apartmanima. Takođe, postoje dve riblje taverne koje služe ukusne plodove mora i iz njih je prekrasan pogled na more.
Lampsa:
Lokacija: 45 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Lampsa je izolovana plaža sa čistom vodom.
Samo 700 m zapadno od plaže Lefkathia, u sledećem zalivu nalazi se plaža Lampsa. Kada se pogledaju fotografije ove dve plaže uočava se velika sličnost. Ipak, Lampsa je znatno manja plaža, dugačka samo 150 m.
Lampsa se smestila u prirodnom stenovitom pejzažu sa niskim rastinjem. Voda je plitka i čista, idealna za decu. Uprkos velikoj udaljenosti od Chiosa, plažu posećuje veliki broj turista i meštana koji žive u Volissosu, istorijskom mestu gde se može pronaći smeštaj i taverne sa lokalnim specijalitetima i domaćom kuhinjom. Plaža nije uređena, nema suncobrana i ležaljki, ali zato pruža lepotu netaknute prirode.
Agia Markella:
Lokacija: 48 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Agia Markella je mala stenovita plaža odmah ispod istoimenog manastira.
Agia Markella je peščano-šljunkovita plaža, dugačka preko 400 m, koja se prostire ispod istoimenog manastira, posvećenog zaštitniku ostrva. Voda je veoma čista, duboka i vrlo hladna. I ova plaža svojim izgledom dosta liči na prethodno opisane plaže. Na jugoistočnom kraju plaže počinje staza koja vodi do stene gde Markella umrla kao mučenica, a na tom mestu topla voda izvire iz zemlje (slika na prethodnoj strani).
Lokacija: 49 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Plaža Kalolulime je prilično izolovana i udaljena, a pritom bez ikakvih turističkih sadržaja i udobnosti.
Plaža Kaloulime na severozapadnoj obali ostrva ima u zaleđu neverovatnu planinu Amanis. Obala je komponovana od finog peska i sitnog šljunka, dok je more tirkizno i hladno. Dužina plaže iznosi oko 150 m. Posetioci bi trebalo da ponesu na ovu plažu sve neophodne stvari, pošto su najbliža naselja malo udaljena. Do plaže se stiže zemljanim putem, koji polazi iz naselja Parparia, a rastojanje iznosi 4,5 km.
Sa plaže Kaloulime pruža se predivan pogled na ostrvo Psara.
Zanakounta (Agios Isidoros):
Lokacija: 49 km severozapadno od Chiosa.
Opis: Zanakounta je peščana plaža sa kristalno plavom vodom.
Plaža Zanakounta (Agios Isidoros) nalazi se posle sela Parparia i crkve Agios Isidoros. Dužina plaže iznosi 200 m.
Na plažu se dolazi tako što se od sela Parparia vozi prema selu Trypes. Posle 1,3 km skrene se sa asfalta na zemljani put i nakon 3,7 km stiže se na plažu Zanakounta.
Giosonas:
Lokacija: 32 km severno od Chiosa.
Opis: Plaža je od sitnog šljunka i ima predivnu čistu vodu.
Letovalište Giosonas nudi miran i opuštajući odmor i idealan je za one koji vole privatnost i samoću. Područje je mirno čak i tokom letnjih meseci.
Naziv oblasti je povezan sa Jasonom, mitskim antičkim junakom, koji je predvodio ekspediciju u potrazi za zlatnim runom. Po legendi, Jason je sa Argonautima prošao pored ovog mesta.
Šljunkovita plaža Giosonas proteže se u dužini od oko 800 m i idealna je za mirne i opuštajuće trenutke. Bar koji radi na plaži privlači mnogo gostiju.
Spektakularna klisura Giosonas nalazi se u zapadnom delu područja. Istoimena reka teče kroz klisuru do plaže.
Šumovita lokacija Giosonas okružena je borovom šumom i nalazi se u podnožju planine Pelinnaio.
Samo nekoliko kilometara od Giosonasa nalaze se plaža Nagos i veliko naselje Kardamyla. Ovo mesto komponuje pravi beg od vreve grada i posetioci mogu da uživaju u lepoti prirode. U cik zore iz Giosonasa može se diviti jedinstvenoj lepoti Egeja i Male Azije.
Nagos:
Lokacija: 31 km severno od Chiosa.
Opis: Plaža Nagos sastoji se od šarenih kamenčića i ima kristalno čistu vodu.
Nagos se smatra jednom od najlepših plaža na ostrvu zahvaljujući platanima, prelepom pogledu i tekućoj vodi. U okolnom području postoje taverne, restorani, smeštajni kapaciteti i prodavnice sa lokalnim proizvodima.
Glari:
Lokacija: 9 km severno od Chiosa.
Opis: Glari je peščana plaža sa plavo-zelenom vodom.
Ova izuzetno mala plaža, dugačka samo pedesetak metara, vrlo je popularna među mladima, pa je veći deo dana na njoj gužva. Na plaži postoji bar. Kola se parkiraju na putu.
Mersinidi:
Lokacija: 8 km severno od Chiosa.
Opis: Prelepa plaža Mersinidi je peščano-šljunkovita, sa prirodnom hladovinom i kristalno čistom vodom. Nalazi se 1 km južno od plaže Glari. Dužina plaže je oko 90 m.
Daskalopetra:
Lokacija: 7 km severno od Chiosa.
Opis: Daskalopetra je mala plaža blizu primorskog naselja Vrontados.
Daskalopetra je prelepa i dugačka (200 m) peščano-šljunkovita plaža. Kristalno čisto more zapljuskuje glatke kamenčiće, formirajući atraktivan prizor. U vezi sa lokalnim predanjem, plaža je dobila ime po steni na kojoj je poznati pesnik Homer sedeo sa svojim učenicima (već ranije spomenuti Učiteljev kamen ili Homerov kamen). Živopisna luka nalazi se u neposrednoj blizini plaže, a brojni kafići i taverne poređani su duž obale. U nekoj od tih taverni mogu se naručiti ukusni lokalni specijaliteti i sveža riba. Smeštajnih kapaciteta ima dovoljno u ovom području.
Lo’s Bay:
Lokacija: 6,5 km severno od Chiosa.
Opis: Lo’s Bay je mala uređena šljunkovita plaža sa čistom vodom.
Lo`s Bay je prilično mala plaža. Smestila se u dobro zaklonjenu uvalu sa debelim slojem peska i šljunka. Okružena je zelenilom i visokim borovima podjednako idiličnim kao zelena kristalna voda Egejskog mora.
To je jedna od najčistijih i najbolje uređenih plaža na ostrvu. Ne bi trebalo da čudi zašto je Lo`s Bay jedina plaža sa plavom zastavom na ostrvu. Sportski tereni, svlačionice, tuševi, kafić, toaleti, ležaljke, tende i sportovi na vodi su neke od aktivnosti i sadržaja koje ova plaža nudi. A u blizini su još otvoreni bazen, odbojkaško i košarkaško igralište i dva restorana.
Put koji vodi od Chiosa do Vrontadosa je posebna atrakcija u kojoj većina turista uživa u prirodnim lepotama ovog područja. Zbog male udaljenosti od Chiosa, plaža je lako dostupna.